ΜΑΛΤΑ IVA (YES)!

Dedikati bl-imħabba għall sister tiegħi 

Αφιερωμένο με αγάπη στην αδελφή μου

Μάλτα - Βικιπαίδεια

 ΟΙ ΜΑΛΤΕΖΟΙ ΣΤΗΝ ΚΕΡΚΥΡΑ

Σίγουρα γνωρίζετε πως Βενετία, Γαλλία και Αγγλία έχουν δηλώσει το παρών στην Κέρκυρα, στο πέρασμα των αιώνων. Τι ξέρετε, όμως, για την περίπτωση της Μάλτας; Ο Σπύρος Γαούτσης ξετυλίγει την ιστορία της μαλτέζικης κοινότητας στο νησί...

Διερευνώντας κανείς την παρουσία της Καθολικής Εκκλησίας στην Κέρκυρα, θα διασταυρωθεί με την ιστορία και την εξέλιξη της πολυάριθμης κοινότητας των Μαλτέζων του νησιού. Οικονομικοί κυρίως μετανάστες, έμπειροι καλλιεργητές, ειδικευμένοι τεχνίτες και καλλιτέχνες, στην υπηρεσία των βρετανικών δυνάμεων, συγκρότησαν μια κοινότητα που αναπτύχθηκε σταδιακά, από τις αρχές του 19ου αιώνα μέχρι τα πρώτα χρόνια του 20ού. Πώς ακριβώς όμως βρέθηκαν στο νησί των Φαιάκων, ποια η θέση τους στην τοπική κοινωνία της τότε εποχής και η παρουσία τους σήμερα; Η οργανωμένη μετανάστευση των Μαλτέζων στα Ιόνια Νησιά ήταν ένα πρόγραμμα που σχεδιάστηκε και υποκινήθηκε από τη βρετανική πολιτική σαν ένα μέσο για την αναδιαμόρφωση του κοινωνικού ιστού τόσο στην Κέρκυρα, όσο πολύ περισσότερο στην ριζοσπαστικότερη Κεφαλληνία, από άτομα με συνείδηση πλησιέστερη της δικής τους. Η κίνηση αυτή ενθαρρύνθηκε ακόμα περισσότερο στα χρόνια του Μεγάλου Λόρδου Αρμοστή (1816-1823) και πρώην Κυβερνήτη στη Μάλτα Thomas Maitland (1765-1824), γνώστη των ηθών και των παραδόσεων, τόσο στο μαλτέζικο αρχιπέλαγος, όσο και στα νησιά του Ιονίου. [...] Στην Κέρκυρα, τα αποτελέσματα αυτής της μετακίνησης ήταν πολλά και οι Μαλτέζοι παρέμειναν η τάξη εκείνη με την πιο δύσκολη εργασία και τις χειρότερες κοινωνικές συνθήκες. Στις παρυφές της πόλεως αναπτύχθηκε μία μεγάλη κοινότητα καλλιεργητών και κηπουρών που μέχρι σήμερα διατηρούν τις ιδιοκτησίες, τα παραδοσιακά τους επαγγέλματα, ακόμα και χαρακτηριστικά της εποχής εκείνης. Χρειάστηκαν να περάσουν αρκετές δεκαετίες από την πρώτη τους εγκατάσταση για να επιτύχουν σταδιακά να ενταχθούν στον κοινωνικό ιστό της Κέρκυρας.

[...] Παρ' όλες τις αντιθέσεις και τις προκαταλήψεις, οι Μαλτέζοι μάστορες κλήθηκαν να δουλέψουν δίπλα στο διάσημο αρχιτέκτονα και μηχανικό Sir George Whitmore (1775-1862), ως εξειδικευμένοι τεχνίτες και πελεκητές της χαρακτηριστικής μαλτέζικης πέτρας για την οικοδόμηση της κατοικίας του Βρετανού αρμοστή, δηλαδή του παλατιού των Αγίων Γεωργίου και Μιχαήλ, και την επίβλεψη και οικοδόμηση αρκετών ακόμη δημοσίων κτηρίων, στερνών και στρατιωτικών οχυρώσεων της Κέρκυρας. Από την άλλη όμως, οι Μαλτέζοι αγρότες που εργάζονταν στο νησί κατηγορήθηκαν ότι απειλούσαν τις θέσεις εργασίας των ντόπιων εργατών, παρόλο που κέρδιζαν μόνο το 1/3 του ημερομισθίου ενός Κερκυραίου αγρότη ή ακόμη, μερικές φορές έπαιρναν το μισθό τους στη μορφή βασικών καθημερινών αγαθών και όχι σε χρήματα. Η επίσημη βρετανική διοίκηση, ελάχιστα ευαίσθητη σ' αυτές τις ανάγκες, δεν έλαβε καν μέτρα για την προστασία των μεταναστών, που μεταξύ άλλων, πρώτοι καλλιέργησαν στην Κέρκυρα τις γλυκοπατάτες και τις αχλαδιές στα κτήματά τους, θέτοντας συνάμα τις βάσεις για την οργανωμένη εκτροφή και αναπαραγωγή κουνελιών.

[...] Οι Μαλτέζοι μετανάστες δεν άργησαν να ξεχωρίσουν για την επίδοσή τους στην καλλιέργεια της γης και το 1888, κατά τη διάρκεια της διεθνούς έκθεσης στην Αθήνα, πολλοί Μαλτέζο-κερκυραίοι καλλιεργητές έστειλαν τα προϊόντα τους και κέρδισαν διάφορα βραβεία και διακρίσεις.

[...] Το 1891, οι Μαλτέζοι μετανάστες στην Ελλάδα αριθμούσαν 1.673 άτομα, εκ των οποίων οι 928 ζούσαν μόνιμα στην Κέρκυρα. Αν και κανείς δεν θα περίμενε οι κοινότητες αυτές που δημιουργούνταν να υποστηριχθούν από τους ντόπιους, ή από την τοπική Ορθόδοξη Εκκλησία, παραδόξως, δεν ευνοήθηκαν ποτέ ούτε ακόμη κι από την ίδια την Καθολική Αρχιεπισκοπή των Ιονίων Νήσων [...] Το κλίμα αλλάζει με την παραχώρηση των Επτανήσων στο Βασίλειο της Ελλάδος και ο μαλτέζικος πληθυσμός της Κέρκυρας αποδεικνύει πως αφομοιώνεται τελικά ευκολότερα σ' ένα αμιγώς ελληνικό, παρά σ' ένα γνωστότερό του αγγλικό περιβάλλον.

[...] Ο ερχομός των Φραγκισκανών καλογραιών της Μάλτας το 1907, θα δημιουργήσει μία νέα δυναμική για την παρουσία τους και την ανάδειξή τους.

[...] Μέχρι και σήμερα, η περιοχή του Κωτσέλλα, «στα μαλτέζικα», ή «στις καθολικές καλόγριες» όπως έχει εντυπωθεί στη συνείδηση του κόσμου, αποτελεί το κέντρο της κοινότητας των Φραγκισκανών Μοναχών της Ιεράς Καρδίας του Ιησού κι ένα σημείο αναφοράς για την ιστορική διαδρομή και την εξέλιξη της Καθολικής Εκκλησίας στην Κέρκυρα μέσα στο χώρο και στο χρόνο.

ΣΗΜΕΡΑΟι Μαλτέζοι μετανάστες του 19ου έχουν πλέον προσαρμοστεί στην κοινωνική και πολιτιστική πραγματικότητα της Κέρκυρας. Οι συνήθειες, τα έθιμά τους, ο τρόπος ζωής γενικότερα, αφομοιώθηκαν από την κορφιάτικη κουλτούρα. Η γλώσσα τους πολύ γρήγορα ξεχάστηκε, καθώς τα παιδιά τους σπούδασαν σε ελληνικά σχολεία και πανεπιστήμια. Σύμφωνα με υπολογισμούς του 2000, περίπου 3.000 άτομα μαλτέζικης καταγωγής ζουν και εργάζονται στο νησί, ενώ εκτιμάται ότι 1.000 επιπλέον άτομα, με εξελληνισμένα ονόματα και διαφοροποιημένες θρησκευτικές πεποιθήσεις, ζουν σε άλλες ελληνικές πόλεις. Μοναδικός θεματοφύλακας της εθνικής τους προέλευσης και κληρονομιάς παραμένει η καθολική θρησκεία, χάρη στη δράση των Μαλτέζων καλογραιών.

Τα αποσπάσματα προέρχονται από το βιβλίο «Το Χρονικό των Μαλτέζων καλογραιών στην Κέρκυρα» (2007) και από την ομιλία «Present Situation in Corfu» (2000) του ιστορικού Σπύρου Π. Γαούτση.





ΠΗΓΗ: http://www.travelstyle.gr/