Τα στοιχεία του αφανισμού μας

ΦΩΤΙΑ ΚΑΙ ΠΑΓΟΣ

Κάποιοι λένε ο κόσμος θα λιώσει στη φωτιά

Και άλλοι πάλι λένε θα παγώσει.

Μα με όση επιθυμία έχω νιώσει

Πάω μ’ αυτούς που θέλουν τη φωτιά.

Μα κι αν διπλά θα πρέπει να χαθεί,

Θαρρώ το μίσος είναι αρκετό να πείσει

Πως κι ο πάγος το ίδιο θα μπορεί

Τον κόσμο εξίσου ν’ αφανίσει

FIRE AND ICE

Some say the world will end in fire

Some say in ice;

From what I’ve tasted of desire

I hold with those who favor fire.

But if it had to perish twice

I think I know enough of hate

To say that for destruction ice

Is also great and would suffice.

Μετάφραση: Βασίλης Κ. Μηλίτσης

Robert Frost

[ Ρόμπερτ Φροστ - Βικιπαίδεια]

Σ’ αυτό το ποίημα μιας στροφής ο Robert Frost συγκρίνει τον πάγο και τη φωτιά σαν δυο αντίθετα φαινόμενα , που συμβολίζουν δυο αντίθετα συναισθήματα ,τα οποία  γεννούν δυο αντίθετες καταστάσεις.

Στην πρώτη περίπτωση η φωτιά είναι το πάθος που σχετίζεται με την υπέρμετρη επιθυμία. Αυτή η επιθυμία, που καταλήγει σε ιδιοτέλεια, μπορεί να κάψει τον κόσμο για το ατομικό συμφέρον, το οποίο επιφέρει πολέμους, καταστροφές και αφανισμό των ανθρώπων, ιδίως με τα σύγχρονα πολεμικά μέσα. Η φωτιά αυτή οδηγεί σε αιφνίδιο όλεθρο.

Από την άλλη μεριά, ο πάγος είναι το μίσος, που προκαλείται από έλλειψη αγάπης και αλληλεγγύης και οδηγεί σε αποξένωση, εκμετάλλευση, αδικίες και τελικά στη διάλυση του κοινωνικού ιστού. Τελικά κι εδώ έχουμε το ίδιο αποτέλεσμα: στάση του πολιτισμού λόγω έλλειψης ανθρωπισμού, άρα βαθμιαία καταστροφή, πιο βασανιστική. Γι’ αυτό κι ο ποιητής προτιμάει τη φωτιά. Αυτή τουλάχιστον είναι λιγότερο επώδυνη.

Από την πέμπτη αράδα και εξής, ο ποιητής γίνεται σαρκαστικός. Γιατί πρέπει ο κόσμος να καταστραφεί δυο φορές; Δε φτάνει μία; Τόσο πολύ το μίσος των ανθρώπων περισσεύει;

Υπάρχει επίσης και η φυσική καταστροφή που ακολουθεί τη μοίρα του άστρου της ημέρας, και κατά συνέπεια του πλανήτη μας. Όταν ο ήλιος μας, που απέχει 150.000.000 χλμ από μας, θα βρεθεί να πνέει τα λοίσθια έχοντας εξαντλήσει τα καύσιμά του μετά από πέντε περίπου δις έτη, τότε θα διογκωθεί τόσο που θα κατακάψει τους κοντινούς πλανήτες, συμπεριλαμβάνοντας και τη γη.

Μπορεί πάλι οι φλόγες του να μη φθάσουν μέχρι τον πλανήτη μας, οπότε όταν τελικά ο ήλιος μας θα σβήσει, η παγωμένη γη θα συνεχίσει να περιφέρεται γύρω από ένα νεκρό άστρο.

Βασίλης Κ. Μηλίτσης