ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ

Άλµατα για την ανθρωπότητα

Έχουν αλλάξει τη ζωή µας. Για να ολοκληρωθούν έχουν εργαστεί χιλιάδες άνθρωποι για αρκετές δεκαετίες. Απλώς την τελευταία δεκαετία καταγράφηκαν οι πιο σηµαντικές πρόοδοι στους τοµείςτης επιστήµης και τις τεχνολογίας. Αυτές είναι οι δέκα πιο σηµαντικές ανακαλύψεις των δέκα τελευταίων ετών, σύµφωνα µε το επιστηµονικό περιοδικό «Science» αναφέρουν Τα Νέα (20/12/2010).

Μέχρι πρόσφατα τα απολιθώµατα 
δεν είχαν αποκαλύψει το χρώµα των δεινοσαύρων.

Επιστήµονες στο βρετανικό Πανεπιστήµιο του Μπρίστολ σε συνεργασία µε παλαιοντολόγους από την Κινεζική Ακαδηµία Επιστηµών, κατάφεραν µε ειδικές τεχνικές να δείξουν πως ένας πρόγονος των πουλιών, ο κοµφουκιοσόρνις, είχε καφέ-πορτοκαλί χρώµα και µαυρόασπρα τµήµατα. Το προϊστορικό ον ζούσε στη σηµερινή Κίνα πριν από 125 εκατ. χρόνια.

Η ανακάλυψη έγινε εφικτή χάρη σε µια νέα επιστηµονική τεχνική µε τη βοήθεια ηλεκτρονικών µικροσκοπίων, η οποία µπορεί να «διαβάσει» τα απολιθωµένα κύτταρα των χρωστικών ουσιών.

Η έρευνα επίσης ενίσχυσε τη θεωρία ότι µερικοί τουλάχιστον δεινόσαυροι είχαν φτερά και πούπουλα, κάτι που τους συνδέει εξελικτικά µε τα πουλιά. Σύµφωνα µε τους ερευνητές, είναι πια βέβαιο ότι αυτό συνέβαινε, αλλά δεν είναι σίγουρο ακόµα αν το φτέρωµα αναπτύχθηκε για µόνωση από το κρύο, καµουφλάζ ή για επικοινωνιακούς λόγους, όπως, για παράδειγµα, είναι το «φλερτ» κ.λπ. Επίσης, οι ίδιοι επιστήµονες κατάφεραν να αποκαλύψουν ότι ο µικρός σαρκοφάγος δεινόσαυρος σινοσαυροπτέρυξ, µήκους περίπου ενός µέτρου, από την ίδια περίοδο (την Κρητιδική) και περιοχή, είχε κόκκινο-καφέ τρίχωµα στην ουρά, το κεφάλι και την πλάτη του. Η µελέτη άρχισε το 2008 και ολοκληρώθηκε το 2010.

Πολύ χρήσιµο το… άχρηστο DNA

Οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει πως το λεγόµενο άχρηστο DNA των γονιδίων, είναι υπεύθυνο για πολλές λειτουργίες. Αρα, είναι... χρήσιµο. Με πολύ εξειδικευµένες έρευνες που άρχισαν το 2002 και ολοκληρώθηκαν το 2007, αναγνωρίστηκε ο ρόλος της χηµικής διαφοροποίησης που πλέον αποκαλείται επιγενετικός παράγοντας και µπορεί να επιδράσει στο γονιδίωµα από γενιά σε γενιά, χωρίς όµως να µεταβάλλει αυτή καθεαυτήν την αλληλουχία του DNA.

 
Αλµυρό νερό στον πλανήτη Αρη

Η ανακάλυψη ότι ο πλανήτης Αρης διέθετε πριν από εκατοµµύρια χρόνια άφθονο αλµυρό νερό ήταν αναµφισβήτητα η σηµαντικότερη εξέλιξη του 2004 για τους συντάκτες του περιοδικού «Science». Τα τροχοφόρα ροµπότ Opportunity και Spirit προσεδαφίστηκαν στον Αρη στις αρχές Ιανουαρίου και τρεις µήνες αργότερα ανακάλυψαν γεωλογικά χαρακτηριστικά που υποδεικνύουν ότι ο πλανήτης διέθετε κάποτε αλµυρό όξινο νερό σε µεγάλες ποσότητες.

Η συνταγή του Σύµπαντος

Για χρόνια οι άνθρωποι αναζητούν και διερωτώνται πώς δηµιουργήθηκε το Σύµπαν. Οι ειδικοί δεν κατάφεραν ούτε αυτήν τη δεκαετία να απαντήσουν σε αυτό το ερώτηµα, αλλά κατάφεραν να βρουν την ακριβή σύσταση του Σύµπαντος: 4,56% µάζα που γίνεται αντιληπτή, 22,7% σκοτεινή ύλη, 72,8% σκοτεινή ενέργεια. Η ανακάλυψη έγινε το 2003 µε πολύ ειδικούς µετρητές στα εργαστήρια της NASA.

Υπουλη πληγή η φλεγµονή

Παλαιότερα θεωρούνταν πως η φλεγµονή ήταν αρωγός στην προσπάθεια του σώµατος για θεραπεία, µιας και βοηθούσε τη λειτουργία των κυττάρων του ανοσοποιητικού για να επουλώσουν ένα τραύµα ή να θεραπεύσουν µια µόλυνση. Την τελευταία δεκαετία κατέστη σαφές πως οι φλεγµονές που ακολουθούν χρόνιες νόσους όπως διαβήτης, παχυσαρκία, καρκίνος, Αλτσχάιµερ κ.ά., θα µπορούσαν να στοιχίσουν ζωές.
 

Εξωπλανήτες

Τα δεδομένα για 500 και πλέον πλανήτες που υπάρχουν εκτός του ηλιακού συστήµατος ήταν από τις πιο επαναστατικές ανακαλύψεις της τελευταίας δεκαετίας. Οι περισσότεροι είναι γίγαντες αερίων, ενώ η ανάλυση δεδοµένων έχει πείσει τους επιστήµονες πως πλανήτες σαν τη Γη αφθονούν στο σύµπαν.

Κλιµατική αλλαγή

Τα τελευταία χρόνια οι επιστήµονες έχουν καταλήξει στο συµπέρασµα ότι ο πλανήτης όντως θερµαίνεται. Οσο και αν ακούγεται απλό, οι επιστήµονες για περίπου40 χρόνια «πάλευαν» µε τρεις ερωτήσεις: Αυξάνεται η θερµοκρασία του πλανήτη; Είναι οι άνθρωποι υπεύθυνοι για την υπερθέρµανσή του; Υπάρχει φυσική µέθοδος να σταµατήσει την υπερθέρµανση και να αποτρέψει την καταστροφή;

Άτλας µικροβίων του ανθρώπινου σώµατος

Τον πρώτο άτλαντα των 100 τρισ. βακτηρίων που ζουν σε διάφορα τµήµατα του ανθρώπινου σώµατος δηµιούργησαν αµερικανοί επιστήµονες, που εργάστηκαν γι’ αυτό από το 2000 έως το 2009. Η χαρτογράφηση δεν είναι τυχαία καθώς αυτά τα µικρόβια µας διατηρούν υγιείς και παίζουν καθοριστικό ρόλο σε διάφορες λειτουργίες του οργανισµού µας.

Ο µανδύας που τα κάνει αόρατα

Γερμανοί και βρετανοί επιστήµονες έχουν κάνει ένα βήµα στη δηµιουργία υλικών που έχουν την ιδιότητα να κάνουν αόρατο οτιδήποτε καλύπτουν, κατασκευάζοντας έναν «τρισδιάστατο µανδύα αορατότητας» από φωτονικούς κρυστάλλους. Με διαστάσεις 100 επί 30 εκατοµµυριοστόµετρα, αποτελείται από ειδικούς φακούς που απορροφούν το φως και «λυγίζουν» τις ακτίνες του, καθώς αυτό διαχέεται στο δέκα φορές µικρότερο αντικείµενο που έχει καλυφθεί.

Αναπρογραµµατισµός των κυττάρων

Το 2007 ιάπωνες γενετιστές κατάφεραν, σε ξεχωριστές πειραµατικές δοκιµές, να µετατρέψουν δερµατικά κύτταρα ενήλικα σε βλαστοκύτταρα. Το κατάφεραν χρησιµοποιώντας τεχνική «άµεσου αναπρογραµµατισµού». Με τη χρήση ιών µετέφεραν στο DNA του δερµατικού κυττάρου τέσσερα ειδικά γονίδια «µεταγραφείς» που ελέγχουν την παραγωγή συγκεκριµένων πρωτεϊνών.