Είναι εθιστική η τεχνολογία;

-Κύριε Γιάννη, η καθαρίστρια ρωτάει αν
θα τις επιτρέψετε να καθαρίσει το γραφείο.
- Όχι τώρα! Πες της τον άλλο μήνα!
Μεγάλη Παρασκευή ή Μεγάλο Σάββατο καλύτερα...

Τεχνολογία
Κόσμος

Είναι εθιστική η τεχνολογία;

Επιστήμονες διατείνονται ότι η εξάρτηση κάποιων ανθρώπων από τις συσκευές υψηλής τεχνολογίας που διαθέτουν μπορεί να φτάσει σε επίπεδα αντίστοιχα της εξάρτησης των τοξικομανών από τα ναρκωτικά.
Όπως αναφέρει η Καθημερινή (13/3/2008), φαίνεται πως το παρατσούκλι «Crackberry» της διάσημης συσκευής Blackberry, μπορεί να μην έχει μόνο χιουμοριστικό χαρακτήρα.
Σύμφωνα με τον Τζον Ο'Νιλ, διευθυντή του τμήματος εθισμού της κλινικής Μένιγκερ στο Χιούστον, οι άνθρωποι που είναι τόσο προσηλωμένοι στις συσκευές τους, αγνοούν τις σχέσεις τους με άλλους ανθρώπους ενώ οι νέες μέθοδοι επικοινωνίας όπως τα email και τα γραπτά μηνύματα υποκαθιστούν σε κάποιο βαθμό τις προσωπικές συζητήσεις.
Ορισμένοι ειδικοί ωστόσο εγείρουν ενστάσεις στον χαρακτηρισμό των ατόμων που ασχολούνται με τεχνολογικά προϊόντα ως «εξαρτημένα», χωρίς προηγουμένως να έχει εξακριβωθεί εάν ανήκουν σε αυτή την ομάδα με βάση τον ψυχολογικό ορισμό της εξάρτησης.
Το 2006, ψυχίατροι του πανεπιστημίου Στάνφορντ των ΗΠΑ πραγματοποίησαν έρευνα με τηλεφωνικές συνεντεύξεις θέλοντας να προσδιορίσουν κατά πόσο οι άνθρωποι χρησιμοποιούν εθιστικά το Ίντερνετ. Βρήκαν ένα σημαντικό ποσοστό που εμφάνισε προβληματικές τάσεις αλλά δεν μπόρεσαν να προσδιορίσουν κατά πόσο η χρήση αυτή έχριζε ιατρικής διάγνωσης.
Την ίδια χρονιά, ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε σε επιστημονικό περιοδικό, ανέφερε ότι το Διαδίκτυο μπορεί να προάγει εθιστικές συμπεριφορές. Σε μια άλλη πιο πρόσφατη μελέτη, καθηγητής ψυχιατρικής στο πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, συνέστησε την ένταξη του εθισμού στο Διαδίκτυο ως ακραία διαταραχή παρόμοια με την κλεπτομανία και άλλες ακραίες μορφές εθισμού.
Ο Ο'Νιλ ανέφερε ότι δεν έχουν πραγματοποιηθεί ακόμη επαρκείς έρευνες για να ορίσουν ως εθιστική τη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας, ανέφεραν ωστόσο περιπτώσεις ανθρώπων που δεν μπορούν να παρακολουθήσουν μία ταινία χωρίς να ελέγξουν το κινητό τους τηλέφωνο ή να δειπνήσουν χωρίς να δουν αν έχουν νέο μήνυμα στο Blackberry.
«Η τεχνολογία μπορεί να εξελιχτεί από περαστικό πρόβλημα σε εθισμό» ανέφερε ο Ο΄Νιλ σε πρόσφατη συνέντευξη του. Μάλιστα ανέφερε και μερικά από τα σημάδια αυτής της μορφής εξάρτησης: «Ενοχλείσαι όταν δεν μπορείς να χρησιμοποιήσεις τις συσκευές σου. Διακόπτεται η σύνδεση στο Ίντερνετ και κοντεύεις να τρελαθείς, ενώ προσπαθείς να κρύψεις από τους άλλους το πόσο πολύ το χρησιμοποιείς». Ανέφερε μάλιστα ότι μπορεί να εντοπίσει σε τέτοιες συμπεριφορές συμπτώματα αντίστοιχα με την εξάρτηση από τα ναρκωτικά και το αλκοόλ. Κάποιοι άλλοι επιστήμονες όμως είναι αντίθετοι στο χαρακτηρισμό τέτοιων συμπεριφορών ως «εθιστικών».
«Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τον όρο αδιακρίτως, χωρίς να γνωρίζουν τα συγκεκριμένα κριτήρια που θα πρέπει να πληρούνται», δήλωσε ο Ρόμπερτ Ζούκερ, διευθυντής του Κέντρου Έρευνας Εθισμών του πανεπιστημίου του Μίσιγκαν.
«Δεν γνωρίζω κάποια έρευνα που να δείχνει ότι αυτοί που ασχολούνται με το Blackberry και το κινητό τους πληρούν τα κριτήρια εθισμού».
Όπως και να 'χει, ο Ο'Νιλ θεωρεί ότι οι σχέσεις του σύγχρονου ανθρώπου με την τεχνολογία εμποδίζουν την ανάπτυξη πιο σημαντικών σχέσεων, δηλαδή των ανθρώπινων. «Η τεχνολογία μας έχει ωφελήσει όλους πολύ σημαντικά, η ανησυχία μου όμως έγκειται στο ότι γίνεται υποκατάστατο των απαραίτητων για όλους μας διαπροσωπικών σχέσεων».

e-paideia.net