Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΡΑΝΙΤΣΑΣ
Το όνομα "Κατράνιτσα" δε λέει πολλά στους νεότερους Έλληνες.
Ελάχιστοι γνωρίζουν ότι είναι το παλιό όνομα της σημερινής κοινότητας
Πύργοι Εορδαίας με τα υπέροχα φρούτα τους, κεράσια, ροδάκινα και μήλα.
Όσοι ξένοι διασχίζουν το δρόμο που ενώνει την Έδεσσα με την Πτολεμαΐδα περνούν συνήθως έξω από τον Κάτω Μαχαλά, αγνοώντας ότι πιο ψηλά , στις υπώρειες σχεδόν του Βερμίου και κατά μήκος του γραφικού ποταμού Ασπροπόταμου, υπάρχουν και άλλοι δύο Μαχαλάδες, ο πιο πολυπληθής εκ των οποίων είναι ο Πάνω Μαχαλάς.
Η ιστορία της Κατράνιτσας ανάγεται στους προϊστορικούς χρόνους και τα άφθονα αρχαιολογικά ευρήματα της περιοχής ( μακεδονικοί τάφοι, τοξωτά γεφύρια, υπολείμματα κάστρων, εκκλησίες του 18ου αιώνα με σημαντικές αγιογραφίες κλπ) δείχνουν ότι η παρουσία των ανθρώπων υπήρξε αδιάλειπτη μέχρι τις μέρες μας.
Επί Τουρκοκρατίας μάλιστα άκμασε σε τέτοιο βαθμό, που οι Τούρκοι την αποκαλούσαν "Κιουτσούκ Σταμπούλ" (Μικρή Κωνσταντινούπολη) και το Πατριαρχείο την αναβάθμισε σε τοπική επισκοπή.
Έως το 1944 η Κατράνιτσα αριθμούσε 2.500 κατοίκους, οι περισσότεροι των οποίων προσέφεραν σπουδαίες υπηρεσίες στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα κατά των Γερμανών. Όμως βάσκανος μοίρα χτύπησε αμείλικτα το σπουδαίο αυτό κεφαλοχώρι: μία επίθεση των ανταρτών εναντίον διερχόμενης έξω από το χωριό γερμανικής φάλαγγας είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο τριών στρατιωτών. Η ενέργεια αυτή προκάλεσε φοβερά αντίποινα εκ μέρους των κατακτητών, που εισέβαλαν στις 24 Απριλίου του 1944 στην Κατράνιτσα και επιδόθηκαν σε ένα όργιο δολοφονιών, πυροβολώντας και καίγοντας στους αχυρώνες αδιακρίτως μικρούς και μεγάλους. Οι αποχώρηση των "υπερανθρώπων" από το μαρτυρικό χωριό άφησε πίσω της 318 θύματα, τα πιο πολλά από τα οποία ήταν ηλικιωμένοι
και μικρά παιδιά.
Το τραγικότερο σ' αυτήν τη θλιβερή ιστορία του νεότερου ελληνισμού ήταν ότι οι Γερμανοί ό,τι έκαναν δεν το έκαναν μόνοι τους.
Είχαν μαζί τους ως ενεργητικότατους συνεργούς
και πολλούς Έλληνες Ταγματασφαλίτες, ντυμένους με ναζιστικές στολές, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων προερχόταν το γειτονικό χωριό Πελαργός. Όπως είναι γνωστό ο Πελαργός ήταν ένα από τα χωριά της περιοχής που όχι μόνο αρνήθηκαν να προσφέρουν
βοήθεια στους αντάρτες αλλά και τους πολέμησαν με όλες τους τις δυνάμεις ζητώντας αυτοβούλως όπλα από το γερμανικό αρχηγείο που
έδρευε στην Πτολεμαΐδα.
Ο διαβόητος ναζιστής και αρχηγός δικού του σώματος
ταγματασφαλιτών με γερμανικές στολές Γεώργιος Πούλος
εξερχόμενος εν θριαμβική πομπή προς άγραν "ληστοσυμμοριτών"
σε κάποια περιοχή της Δυτ. Μακεδονίας
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μας, μπαρουτοκαπνισμένος κι ο ίδιος αντάρτης του έπους της Εθνικής Αντίστασης, πήρε χθες μέρος μαζί με τους εναπομείναντες εν ζωή ηρωικούς Κατραντζιώτες στο ετήσιο μνημόσυνο που τελείται στη μνήμη των αδικοχαμένων 318. Αν τα βήματά σας σας φέρουν κατά κείνη την περιοχή, μην ξεχάσετε να επισκεφθείτε τους όμορφους Πύργους Εορδαίας (μόλις 130 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη) και να ανάψετε ένα κερί στον Άη Δημήτρη για όλους εκείνους αθώους που έπεσαν θύματα των άγριων θηρίων του φασισμού.
Το όνομα "Κατράνιτσα" δε λέει πολλά στους νεότερους Έλληνες.
Ελάχιστοι γνωρίζουν ότι είναι το παλιό όνομα της σημερινής κοινότητας
Πύργοι Εορδαίας με τα υπέροχα φρούτα τους, κεράσια, ροδάκινα και μήλα.
Όσοι ξένοι διασχίζουν το δρόμο που ενώνει την Έδεσσα με την Πτολεμαΐδα περνούν συνήθως έξω από τον Κάτω Μαχαλά, αγνοώντας ότι πιο ψηλά , στις υπώρειες σχεδόν του Βερμίου και κατά μήκος του γραφικού ποταμού Ασπροπόταμου, υπάρχουν και άλλοι δύο Μαχαλάδες, ο πιο πολυπληθής εκ των οποίων είναι ο Πάνω Μαχαλάς.
Η ιστορία της Κατράνιτσας ανάγεται στους προϊστορικούς χρόνους και τα άφθονα αρχαιολογικά ευρήματα της περιοχής ( μακεδονικοί τάφοι, τοξωτά γεφύρια, υπολείμματα κάστρων, εκκλησίες του 18ου αιώνα με σημαντικές αγιογραφίες κλπ) δείχνουν ότι η παρουσία των ανθρώπων υπήρξε αδιάλειπτη μέχρι τις μέρες μας.
Επί Τουρκοκρατίας μάλιστα άκμασε σε τέτοιο βαθμό, που οι Τούρκοι την αποκαλούσαν "Κιουτσούκ Σταμπούλ" (Μικρή Κωνσταντινούπολη) και το Πατριαρχείο την αναβάθμισε σε τοπική επισκοπή.
Έως το 1944 η Κατράνιτσα αριθμούσε 2.500 κατοίκους, οι περισσότεροι των οποίων προσέφεραν σπουδαίες υπηρεσίες στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα κατά των Γερμανών. Όμως βάσκανος μοίρα χτύπησε αμείλικτα το σπουδαίο αυτό κεφαλοχώρι: μία επίθεση των ανταρτών εναντίον διερχόμενης έξω από το χωριό γερμανικής φάλαγγας είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο τριών στρατιωτών. Η ενέργεια αυτή προκάλεσε φοβερά αντίποινα εκ μέρους των κατακτητών, που εισέβαλαν στις 24 Απριλίου του 1944 στην Κατράνιτσα και επιδόθηκαν σε ένα όργιο δολοφονιών, πυροβολώντας και καίγοντας στους αχυρώνες αδιακρίτως μικρούς και μεγάλους. Οι αποχώρηση των "υπερανθρώπων" από το μαρτυρικό χωριό άφησε πίσω της 318 θύματα, τα πιο πολλά από τα οποία ήταν ηλικιωμένοι
και μικρά παιδιά.
Το τραγικότερο σ' αυτήν τη θλιβερή ιστορία του νεότερου ελληνισμού ήταν ότι οι Γερμανοί ό,τι έκαναν δεν το έκαναν μόνοι τους.
Είχαν μαζί τους ως ενεργητικότατους συνεργούς
και πολλούς Έλληνες Ταγματασφαλίτες, ντυμένους με ναζιστικές στολές, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων προερχόταν το γειτονικό χωριό Πελαργός. Όπως είναι γνωστό ο Πελαργός ήταν ένα από τα χωριά της περιοχής που όχι μόνο αρνήθηκαν να προσφέρουν
βοήθεια στους αντάρτες αλλά και τους πολέμησαν με όλες τους τις δυνάμεις ζητώντας αυτοβούλως όπλα από το γερμανικό αρχηγείο που
έδρευε στην Πτολεμαΐδα.
Ο διαβόητος ναζιστής και αρχηγός δικού του σώματοςταγματασφαλιτών με γερμανικές στολές Γεώργιος Πούλος
εξερχόμενος εν θριαμβική πομπή προς άγραν "ληστοσυμμοριτών"
σε κάποια περιοχή της Δυτ. Μακεδονίας
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μας, μπαρουτοκαπνισμένος κι ο ίδιος αντάρτης του έπους της Εθνικής Αντίστασης, πήρε χθες μέρος μαζί με τους εναπομείναντες εν ζωή ηρωικούς Κατραντζιώτες στο ετήσιο μνημόσυνο που τελείται στη μνήμη των αδικοχαμένων 318. Αν τα βήματά σας σας φέρουν κατά κείνη την περιοχή, μην ξεχάσετε να επισκεφθείτε τους όμορφους Πύργους Εορδαίας (μόλις 130 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη) και να ανάψετε ένα κερί στον Άη Δημήτρη για όλους εκείνους αθώους που έπεσαν θύματα των άγριων θηρίων του φασισμού.
