"Εορτή δε ην τα Δημήτρια ώσπερ εν Αθήνησι Παναθήναια..."

«Συρρέουν όχι μόνο όλοι οι αυτόχθονες και ο ντόπιος πληθυσμός, αλλά κάθε είδους άνθρωποι από παντού… Με λίγα λόγια, οι παραλίες του Ωκεανού στέλνουν προσκυνητές και θεωρούς στον μάρτυρα (τον Άγιο Δημήτριο). Τόσο μεγάλη είναι η δόξα του σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Εγώ λοιπόν, καθώς είμαι από την Καππαδοκία και μάλιστα από τα βάθη της και δεν είχα γνώση του πράγματος αλλά το είχα μόνο ακουστά, ήθελα να γίνω επιτόπου θεατής όλου του θεάμοτος… Γι’ αυτό ανέβηκα στο ύψωμα που γειτονεύει με την πανήγυρη, και κάθισα να τα δω όλα με την άνεσή μου. Ήταν λοιπόν ως εξής: Είχαν στηθεί σκηνές των εμπόρων σε δύο παράλληλες γραμμές αντικριστά. Οι γραμμές τραβούσαν μακριά, αφήνοντας ανάμεσά τους να ανοίγεται ένας πλατύς διάδρομος, ώστε να υπάρχει δίοδος για το ορμητικό πλήθος…. Εγκάρσια σε αυτές τις γραμμές είχαν στηθεί άλλες σκηνές και αυτές σε στοίχους, αλλά όχι σε μεγάλο μήκος, κι έτσι έμοιαζαν με μικρά πόδια που ξεφυτρώνουν από ένα ερπετό… Αν θες να μάθεις, φιλοπερίεργε φίλε μου, και πώς ήταν από κοντά, όπως είδα, όταν αργότερα κατέβηκα από το ύψωμα, υπήρχαν κάθε είδος ρούχα, εν υφάσματι και νήμασι, ανδρών και γυναικών, από τη Βοιωτία και την Πελοπόννησο, και όσα φέρνουν τα εμπορικά καράβια από την Ιταλία στους Έλληνες. Αλλά και η Φοινίκη στέλνει πολλά και η Αίγυπτος, όπως και η Ισπανία και οι Ηράκλειες στήλες, που φτιάχνουν τα ωραιότατα έπιπλα. Αυτά είναι όσα φέρνουν από τις χώρες οι έμποροι. Αλλά και ο Εύξεινος Πόντος στέλνει τα δικά του προς το Βυζάντιο (Κωνσταντινούπολη) και από εκεί πολλά άλογα και πολλά μουλάρια μεταφέρουν τα εμπορεύματα για να στολίσει και αυτός την πανήγυρη».

Το παραπάνω απόσπασμα ανήκει σε ένα κείμενο του 12ου αιώνα, μια σάτιρα που μιμείται τη δομή και το ύφος των διαλόγων του Λουκιανού, ο συγγραφέας της οποίας εξακολουθεί να παραμένει άγνωστος, μολονότι όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν προς την παραδοχή ότι ήταν ονομαστός γιατρός.
Το κείμενο φέρει τον τίτλο "Τιμαρίων" από το κεντρικό πρόσωπο του διαλόγου .
Ο Τιμαρίων λοιπόν διηγείται στο φίλο του Κυδίωνα το ταξίδι του από την Κωνσταντινούπολη στη Θεσσαλονίκη, την επίσκεψή του και την περιγραφή του σημαντικότερου εμπορικού πανηγυριού της Θεσσαλονίκης, κατά τη διάρκεια των «Δημητρίων», καθώς και την τελετή στο ναό του Αγίου Δημητρίου, όπου συνέρρεαν οι χιλιάδες πιστοί, αξιωματούχοι και ταπεινοί πολίτες από όλα τα μέρη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
Στην επιστροφή του από τη Θεσσαλονίκη ο Τιμαρίων αρρωσταίνει βαριά και οι νεκραγωγοί οδηγούν την ψυχή του στον Άδη, όπου όμως ο δάσκαλός του Θεόδωρος Σμυρναίος τον υπερασπίζεται μέ τόση επιτυχία ενώπιον των δικαστών του Κάτω Κόσμου , ώστε κατορθώνει ( με τη βοήθεια του σπουδαίου γιατρού της αρχαιότητας... Ιπποκράτη) να τους πείσει ότι πρέπει να επιστρέψει στη ζωή.
Πρόθεση του συγγραφέα είναι η σάτιρα της βυζαντινής κοινωνίας, στρέφοντας ιδιαίτερα τα βέλη του εναντίον των διεφθαρμένων αξιωματούχων, της κοινωνικής ανισότητας και της λαιμαργίας των βυζαντινών.
Η γλώσσα του κειμένου , η ποσότητα και το είδος των ιστορικών πληροφοριών
που δίνονται σ' αυτό αλλά και τα άφθονα στοιχεία που αποκαλύπτουν την ποιότητα των ιατρικών υπηρεσιών τις οποίες προσέφεραν οι γιατροί εκείνης της εποχής, το καθιστούν ένα συναρπαστικό ανάγνωσμα.
Το βιβλίο κυκλοφορεί σε εξαιρετικά φροντισμένη έκδοση από τον εκδοτικό οίκο "Ζήτρος". Η κατατοπιστική εισαγωγή , η καλή μετάφραση και τα εμπεριστατωμένα σχόλια οφείλονται στον κύριο Πέτρο Βλαχάκο.