gerontakos: ΕΥΗ ΦΙΛΙΠΠΟΥ, ΣΟΛΙΣΤ ΤΩΝ ΚΡΟΥΣΤΩΝ , ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΣΠΑΝΙΟ ΤΑΛΕΝΤΟ: Δύο συνεντεύξεις

Τρίτη, Οκτωβρίου 04, 2022

ΕΥΗ ΦΙΛΙΠΠΟΥ, ΣΟΛΙΣΤ ΤΩΝ ΚΡΟΥΣΤΩΝ , ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΣΠΑΝΙΟ ΤΑΛΕΝΤΟ: Δύο συνεντεύξεις

Τo cd της Εύης Φιλίππου (Evi Filippou) «inΕvitable» μπορεί να το προμηθευτεί κανείς μέσω των γνωστών πωλητών στο διαδίκτυο

Η Εύη Φιλίππου είναι σολίστ των κρουστών, εξαιρετικά σπάνιο ταλέντο, που δρέπει δάφνες -πού αλλού;- εκτός Ελλάδος, στο Βερολίνο. Είχα την τύχη να την ακούσω πολλές φορές στο εξωτερικό και εδώ και να χαρώ τον έξοχο νέο δίσκο της. Καθώς κατάγεται από τον Βόλο, το φεστιβάλ την προσκάλεσε να παρουσιάσει το νέο της πρότζεκτ, Cabaret Catatonique. Να σημειωθεί πως η Φιλίππου επελέγη φέτος να εκπροσωπήσει το jazzFest και την πόλη του Βερολίνου σε μια σειρά διεθνών φεστιβάλ, με αποτέλεσμα η ατζέντα της για την επόμενη χρονιά να είναι ήδη ασφυκτικά γεμάτη.

Τα τοπικά φεστιβάλ ανά την Ευρώπη είναι θεσμοί που ψυχαγωγούν και επιμορφώνουν, φέρνουν κοντά στον πληθυσμό μικρών πόλεων καλλιτέχνες και θεάματα στα οποία για να έχουν πρόσβαση θα έπρεπε να ταξιδέψουν, αλλά και αποτελούν πόλο έλξης ταξιδιωτών που συνδυάζουν μια εκδρομή ή ένα ταξίδι με την απόλαυση μιας μουσικής, θεατρικής ή άλλης παράστασης, τονώνοντας την τοπική οικονομία – αυτό που ελληνιστί ονομάζουμε win-win. Γι’ αυτόν τον λόγο υποστηρίζονται γενναία τόσο από το υπουργείο Πολιτισμού κάθε χώρας όσο και από τις περιφέρειες και τους δήμους.

Στην Ελλάδα, εκτός κάποιων θεαματικών εξαιρέσεων με προεξάρχουσα το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας -για το οποίο οφείλουμε αιώνια ευγνωμοσύνη στη Βίκυ Μαραγκοπούλου- παρόμοιες διοργανώσεις είτε αποτελούν μεθόδους εύκολου πλουτισμού για τους δήμους, που επιλέγουν εκδηλώσεις μάλλον λαϊκίστικου χαρακτήρα, είτε, σε περίπτωση που ο καλλιτεχνικός διευθυντής ξεφεύγει από τη βαριά πολιτικάντικη σκιά της τοπικής αυτοδιοίκησης, πολεμιούνται λυσσαλέα (όπερ, άλλωστε, συνέβη και στην Καλαμάτα).

Το Φεστιβάλ Βόλου, που υπό την εμπνευσμένη διεύθυνση και χάρη στην αυτοθυσία του Νίκου Φυτά φέτος κλείνει τα επτά του χρόνια, ανήκει στη δεύτερη κατηγορία. Μετά από την όλο και επιτυχέστερη πορεία του, η χρηματοδότησή του αντί να αυξάνεται συρρικνώνεται. Φέτος επιχορηγήθηκε από το ΥΠΠΟ με το μυθώδες ποσό των… 4.000 ευρώ!

Η Εύη Φιλίππου, όπως προείπαμε, θα παρουσιάσει στο Φεστιβάλ Βόλου το νέο της πρότζεκτ, Cabaret Catatonique, σε συνεργασία με μια εξαιρετική ομάδα ξένων και Ελλήνων καλλιτεχνών.

● Πόσα χρόνια είσαι στο Βερολίνο;

Εντεκα στα δώδεκα. Πολλά, έφυγα μετά το Λύκειο.

● Πώς βρέθηκες εκεί;

Εφυγα για να σπουδάσω. Οταν τελείωσα το Λύκειο δεν μπορούσα να βρω εδώ σχολή να σπουδάσω κρουστά. Ενας δάσκαλός μου είχε σπουδάσει Γερμανία. Είπα: Μπορώ να κάνω εκεί αυτό που θέλω; ΟΚ, πάω.

● Στα κρουστά τι σε τράβηξε;

Ημουν πέντε χρόνων και η αδερφή μου έκανε πιάνο στο ωδείο. Με ρώτησαν: Τι θες να κάνεις; Λέω: Τρομπέτα. - Τρομπέτα δεν έχουμε, κάνε φλογέρα. Λέω όχι. Εκείνη την ώρα μπαίνει μέσα η δασκάλα του πιάνου της αδελφής μου, με κοιτάει και λέει: Εσύ πρέπει να κάνεις κρουστά. - Τι είναι τα κρουστά, ντραμς; - Οχι, κάτι άλλα. Δοκίμασα, έκανα ένα μάθημα και κόλλησα.

● Για ένα παιδί πρέπει να είναι γοητευτικό το να χρησιμοποιεί πράγματα που κάνουν θόρυβο.

Καταρχάς είναι παιχνίδι, δεν έχει σημασία τι κάνεις. Αμα τη δαγκώσεις τη λαμαρίνα μικρός με τη μουσική… Το μικρόβιο ή το έχεις ή δεν το έχεις. Αμα το έχεις μέσα σου να γίνεις μουσικός, την πάτησες. Και τρομπέτα να ήταν, πάλι θα την πατούσα.

● Σε ποια ηλικία κατάλαβες ότι το έχεις;

Δεκατρία! Είχα μια πολύ παθιασμένη δασκάλα -θεός σχωρέσ’ την- τη Μαρίνα Αρνή. Μου λέει: «Είσαι πάρα πολύ καλή. Θέλεις να μελετήσεις και να βγεις έξω;» Μετά ήρθε ο Μπάμπης Ταλιαδούρος, κι αυτός εξαιρετικός κρουστός. Εδώ στον Βόλο έρχονταν από Αθήνα διάφοροι καθηγητές, φεύγανε, άλλαξα 5-6. Ολοι πολύ καλοί. Τελικά είναι και ποιον θα συναντήσεις. Πόση ώθηση μου δώσανε… Σηκώθηκα 17 χρόνων να πάω στο Βερολίνο, τι φάση! Είχα και καλούς γονείς που μου λέγανε: Παιδί μου, να πας!

● Είθισται στην Ελλάδα, όταν το παιδί θέλει να γίνει καλλιτέχνης, οι γονείς να του λένε «Πού πας, παιδί μου, θα πεινάσεις».

Στο σχολείο σού λένε: Εκτός από μουσική τι άλλο θα κάνεις; Οι γονείς μου ήταν τέλειοι σε αυτό το θέμα. Καταρχάς με υποστήριξαν: δεν είχαν οι άνθρωποι λεφτά να πάρουν αυτοκίνητο, αλλά δανείστηκαν για να μου πάρουνε μαρίμπα όταν ήμουν 15 χρόνων! Επειδή αγαπάνε την τέχνη, ψήθηκαν πολύ που μία από τις κόρες είπε «θα γίνω μουσικός». Ηταν φουλ υποστηρικτικοί. Πολύ σημαντικό τελικά, ε;

● Βρίσκεσαι 17 χρόνων στο Βερολίνο. Τι βρίσκεις εκεί;

Ε, τρέλα. Τότε ήμουν ακόμα με τα κλασικά κρουστά, τις ορχήστρες, ήθελα να παίξω στη Φιλαρμονική του Βερολίνου. Ηθελα να γίνω σολίστ σαν την Εβελιν Γκλένι, να παίζω Ξενάκη για πάντα. Ξεσκίστηκα για να μπω στο πανεπιστήμιο, σε μια σχολή που ήταν πολύ δύσκολο να μπεις, πάλεψα πάρα πολύ. Μετά από κανέναν χρόνο που ήμουν σε τρέλα με τα κρουστά κι απλά όλη την ώρα μελετούσα, ξεκίνησα να κάνω τουρ με ορχήστρες. Και λέω, Χριστέ μου, τι κατάθλιψη είναι αυτή! Συνέχισα το πανεπιστήμιο, άρχισα να μπλέκω με θεατρικές ομάδες, μουσικό θέατρο, μπάντες, αυτοσχεδιασμό σιγά σιγά, άρχισα μαθήματα τζαζ. Γενικά όποιος μου έλεγε να παίξω, πήγαινα και δοκίμαζα.

Εχω κάνει και φρικτά πράγματα, έχω κάνει και πολύ ωραία. Τι βρήκα; Εχει τα πάντα. Πολύ θέατρο, πολλή ενέργεια, πολύ κόσμο από παντού, ανθρώπους που διψάνε να κάνουν πράγματα, κοινό. Το λέω και το ξαναλέω: Υπάρχει κρατικό χρήμα για αβάν γκαρντ μουσική. Μπορεί το κράτος να δίνει άπειρα εκατομμύρια στην Staatsoper, στον Μπάρενμποϊμ, στη Φιλαρμονική του Βερολίνου, που είναι από τις καλύτερες ορχήστρες στον κόσμο, αλλά δίνουν και κάτι εκατομμυριάκια στους πειραματικούς μουσικούς και σκηνοθέτες. Είναι πολύ συνειδητή επιλογή, και κάνει όλη τη διαφορά.

● Δεν κάνω καν την αφελή ερώτηση αν σου έχει περάσει από το μυαλό να γυρίσεις πίσω.

Πριν από τέσσερα χρόνια είχα πάθει τα γνωστά: αχ, δεν μπορώ, εδώ έχει κρύο, δεν με καταλαβαίνει κανείς, μαλακίες τούμπανα! Και τότε κατέβηκα στην Ελλάδα για μια δουλειά - μια χαρά δουλειά, στην Πειραματική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Επαθα τέτοιο σοκ με το πώς λειτουργούν τα πράγματα σε έναν καλό χώρο -στο ΚΠΙΣΝ- που είπα: Αμα είναι έτσι εδώ, αλλού πώς θα είναι; Και λέω: Γιατί να γυρίσω; Επίσης, πολύ μάτσο η σκηνή ακόμα. Τουλάχιστον στη Γερμανία, έχουν ανοίξει τα τελευταία πέντε χρόνια πολύ τα πράγματα για τις γυναίκες μουσικούς. Στην τζαζ και στην αυτοσχεδιαστική μουσική -σε όλα, αλλά κυρίως στην τζαζ- για να εξελιχθείς πρέπει να παίξεις, δεν φτάνει να μελετήσεις. Αυτό κάνουν όλα τα αγοράκια: Από μικρούς τους τσιμπάνε οι δάσκαλοί τους, βγαίνουν, παίζουν και μαθαίνουν.

Εδώ, μέχρι πριν από 5 χρόνια, ως γυναίκα το τι bullying έτρωγες άμα δεν ήσουν τραγουδίστρια… Να παίξεις ντραμς σε jam session, ξέρεις πώς σε κοιτάει ο κόσμος; Δεν σου έδινε καν την ευκαιρία. Πού να προτείνει κάποιος «Ελα να μπεις στην μπάντα, να δουλέψουμε μαζί». Δεν γίνονται αυτά τα πράγματα. Την τελευταία πενταετία τους έχουμε κράξει και υπάρχει τρελό άνοιγμα. Ξαφνικά, συνειδητά λένε: Θέλουμε πάντα να έχουμε και μια γυναίκα που να έχει τη δικιά της μπάντα. Συνειδητά λένε: Δεν μπορούν να διδάσκουν στα πανεπιστήμια μόνο άντρες. Ακόμα είμαστε Μεσαίωνας, αλλά παρ’ όλα αυτά κάτι αλλάζει. Αρα γιατί να γυρίσω εδώ;

● Εχεις υποστήριξη από τη Γερμανία αυτό το διάστημα;

Υπάρχει ένας φορέας που στηρίζει ιδιαίτερα τους καλλιτέχνες που εμπνεύστηκαν μέσα στην πανδημία. Τα τελευταία δύο χρόνια πήρα δύο υποτροφίες που μου επιτρέπουν να είμαι εδώ και να κάνω αυτό το πρότζεκτ. Γενικά τα πράγματα πάνε καλά. Κάθε χρονιά, πέντε ευρωπαϊκά τζαζ φεστιβάλ, του Βερολίνου, του Οσλο, της Γάνδης και άλλα δύο, διαλέγουν αυτοσχεδιαστές από την πόλη τους και τους στέλνουν και στα πέντε. Φέτος η πόλη του Βερολίνου και το jazzFest Berlin διάλεξε Φιλίππου! Αισθάνομαι ότι για πρώτη φορά μετά από δέκα χρόνια αναγνωρίζεται και επισήμως αυτό που κάνω.

● Εδώ είδαμε το Cabaret Catatonique: είναι μουσική, χορός, θέατρο. Είναι μία διεθνής ομάδα.

Οταν μας ζήτησε ο Νίκος Φυτάς να κάνουμε κάτι, σκέφτηκα να το κάνω με την αδελφή μου. Η Μαρία γράφει ένα βιβλίο και της είπα: Ελα, κάνουμε ένα καμπαρέ με αυτό το θέμα. Σκέφτηκα: Θέλω να το κάνω με χορογράφο τη Naima Mazic, τη Ναταλία Μαντά στα visual, τη Lara Alarcón να τραγουδάει. Σχεδόν φουλ female cast.

● Η χορογράφος σου είναι υπέροχη.

Αυστριακή από τη Βιέννη, αλλά με καταγωγή από το Μαυροβούνιο. Εχει δικιά της ομάδα από 18 χρόνων και ασχολείται με το να μεταφράσει τη γλώσσα του αυτοσχεδιασμού της τζαζ σε κίνηση. Ο τρόπος με τον οποίο σκέφτεται είναι: Αν ήμουν σαξοφωνίστας, πώς θα το σχεδίαζα; Ολα τα άτομα που δουλεύουν εδώ έχουν ασχοληθεί με αυτό που λέμε interdisciplinary art - τέχνη που συνδυάζει διαφορετικούς καλλιτεχνικούς κλάδους.

● Τι ονειρεύεσαι για τα επόμενα χρόνια;

Ειλικρινά; Ιδανικά θα ήθελα να σταματήσω να παίζω για μερικούς μήνες, να ταξιδέψω στη Λατινική Αμερική, στην Αφρική, να ακούσω, να δω, να γνωρίσω και να κλειστώ λίγο στον εαυτό μου, με τον οποίο πέρασα πολύ καλά στην πανδημία που ήμασταν όλοι μόνοι μας - είχαμε και υποστήριξη εκεί, πληρώναμε το νοίκι μας. Να απομονωθώ. Μελέτη, σύνθεση, χωρίς να υπάρχει η πίεση ότι πρέπει να το βγάλεις: για σένα, γράφ’ τα και κάψ’ τα. Αυτό μου έχει λείψει. Να καώ μόνη μου και μόλις αρχίσω να πέφτω, να ξαναγυρίσω και να κάνω δουλειές.

● Υπάρχουν συνεργασίες τις οποίες θα ήθελες να ζήσεις κάποια στιγμή;

Ναι. Με τον Κουβανό πιανίστα David Virelles που ζει στη Νέα Υόρκη. Είναι θεός!

● Αισθάνεσαι να σε τραβάει πιο πολύ η τζαζ, η αυτοσχεδιαζόμενη, ή δεν έχεις κανέναν λόγο να διαλέξεις;

Δεν νομίζω ότι θα μπορέσω ποτέ να διαλέξω. Πάντα είχα πρόβλημα με τις αποφάσεις. Αισθάνομαι ότι από τότε που ξεκίνησα να κάνω μουσική, τη βίωσα έτσι που ήμουν πάντα ανάμεσα σε δύο πράγματα: πας να κάνεις κρουστά, παίζεις ταμπούρλο, δηλαδή ρυθμικά, παίζεις και ξυλόφωνο, δηλαδή μελωδικά. Πάντα ήμουν σε δύο κόσμους και αυτό δεν μπορώ να το βγάλω από πάνω μου.

*Δημοσιογράφος, σκηνοθέτης και μεταφραστής

📌Οι συντελεστές του Cabaret Catatonique είναι:
Εύη Φιλίππου: κρουστά, Felix Hauptmann: σινθεσάιζερ πιάνο, Robert Lucaciu: κοντραμπάσο, φωνή, Lara Alarcón: φωνή Μαρία Φιλίππου: κείμενα και ερμηνεία, Naima Mazic: χορός, χορογραφία, Ναταλία Μαντά: live visuals. Guest η τραγουδοποιός Αργυρώ Γρυλλάκη.

*******************************