ΤΥΧΑΙΟ;

«Δρόμοι που... αντέγραψα»

Του Δημήτρη Ν. Μανιάτη

ΤΑ ΝΕΑ, Σάββατο 21 Ιανουαρίου 2012

Σύμπτωση ή δανεισμός; Η επιτυχία της 25χρονης Αμερικανίδας Λάνα Ντελ Ρέι «Video Games» φαίνεται να έχει πατήσει πάνω στην παλιά επιτυχία της Ελένης Βιτάλη «Δρόμοι που αγάπησα», υποστηρίζουν ξένα μέσα ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης


«Αυτός ο δανεισμός μπορεί να στοιχίσει την καριέρα της Λάνα Ντελ Ρέι προτού καν αρχίσει, πριν και από τον πρώτο της δίσκο», υποστηρίζει το γαλλικό περιοδικό «Telerama». Αντίστοιχη αναφορά κάνει και το MTV στην ιστοσελίδα του.
Η 25χρονη τραγουδίστρια, που ο βρετανικός «Guardian» έχει χαρακτηρίσει ως «gangsta Νάνσι Σινάτρα», έχει δημιουργήσει πρωτοφανή θόρυβο γύρω απ' το όνομά της αφού με ένα μόνο βίντεο στο YouTube με το τραγούδι - που υπογράφει η ίδια - «Video Games» κάνει ρεκόρ χτυπημάτων. Κατάφερε, δε, να κατακτήσει την πρώτη θέση με τα καλύτερα singles του 2011 που δημοσιεύει το ΝΜΕ (λίστα με μεγάλη επιρροή στη μουσική βιομηχανία). Ταυτόχρονα το βιντεοκλίπ, που σκηνοθέτησε η ίδια, πήρε το βραβείο καλύτερου κλιπ για το 2011.
Ώς εδώ όλα καλά. Με μια λεπτομέρεια όμως που ανάβει συζητήσεις: ο προσεκτικός ακροατής της επιτυχίας «Video Games» ανακαλύπτει μια εκλεκτική συγγένεια ή ομοιότητα στα μουσικά μοτίβα με ένα παλιότερο τραγούδι. Και μάλιστα ελληνικό, που έχει ερμηνεύσει 22 χρόνια πριν η Ελένη Βιτάλη. Μιλάμε για το κομμάτι «Δρόμοι που αγάπησα» σε σύνθεση Γιώργου Σταυριανού και στίχους Στέλιου Χατζημιχαήλ (στον δίσκο «Ανεμος είναι» του 1990 και στο live της Βιτάλη «Δρόμοι που αγάπησα» του 1991).
Ο συνθέτης Γιώργος Σταυριανός πληροφορήθηκε από «ΤΑ ΝΕΑ» όσα γράφονται περί ομοιότητας. «Οντως η μελωδία πατάει πάνω στη δική μου στην αρχή του τραγουδιού, στη συνέχεια όμως διαφοροποιείται. Αν τα μοτίβα ταυτίζονταν ολοκληρωτικά, θα είχα κινηθεί αναλόγως. Δεν είναι πάντως η πρώτη φορά που μια μελωδία πέφτει πάνω σε μια άλλη. Συνηθίζεται στη δουλειά μας. Πάντως οφείλω να επισημάνω πως η κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας πάει σύννεφο. Παράδειγμα: μου είχε ζητήσει ο εξαιρετικός βιολιστής Νίκος Χατζόπουλος το τραγούδι "Secret Love" για να το διασκευάσει. Η διασκευή συμπεριελήφθη και στη συλλογή "Budha Bar 3" με εκατομμύρια χτυπήματα στο Ιντερνετ. Ομως εκεί το τραγούδι - όχι βέβαια με ευθύνη του Χατζόπουλου - δεν αποδίδεται σε μένα». Το «Video Games» επαναφέρει το θέμα του «δανεισμού» μουσικών θεμάτων με ανιδιοτελείς ή και ιδιοτελείς όρους (ή μήπως τις συμπτώσεις;). Ας θυμηθούμε για παράδειγμα τις ομοιότητες που εντόπισαν αρκετά μέσα - και μουσικά φόρα στο Ιντερνετ - στα κομμάτια «Να 'φευγα» του Αντώνη Μιτζέλου, που είχε ερμηνεύσει ο Γιάννης Κότσιρας, και στο νεότερο τραγούδι του Γιώργου Θεοφάνους, θέμα της ταινίας «Δίχως σύνορα».
Ας θυμηθούμε επίσης τους ψιθύρους - πάλι στο Ιντερνετ και με κάθε επιφύλαξη βέβαια - για τις ομοιότητες σε μουσικά μοτίβα του νικητήριου γιουροβιζιονικού «My Number One» της Ελενας Παπαρίζου και του λαϊκοδημοτικού «Ψεύτικα κλαις» του Κώστα Σούκα (του 1976) ή τον - σιωπηλό - «δανεισμό» μουσικής του Μανώλη Χιώτη στη μουσική γέφυρα του γιουροβιζιονικού επίσης «Maria» με τον Σαρμπέλ.