ΠΡΟΣΟΧΗ, ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ!

Υπό αμφισβήτηση οι βιταμίνες

Αρνητικά τα αποτελέσματα των ερευνών
σε Φινλανδία και Ηνωμένες Πολιτείες

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ,17/1/2012

Το παράδοξο των βιταμινών απασχολεί αυτή την εβδομάδα το εξώφυλλο του γερμανικού περιοδικού «Σπίγκελ». Το περιοδικό διερωτάται πώς είναι δυνατόν, ενώ είναι πασίγνωστο στην επιστημονική κοινότητα ότι οι έρευνες καταδεικνύουν πως οι περισσότερες βιταμίνες είναι από άχρηστες έως επικίνδυνες, παρόλα αυτά η κατανάλωση σκευασμάτων με βιταμίνες να αυξάνεται. Στη Γερμανία, το 28% του πληθυσμού ηλικίας 14 ώς 80 ετών καταναλώνει συμπληρώματα διατροφής με βιταμίνες, ενώ ο ετήσιος τζίρος του κλάδου φθάνει τα 907 εκατομμύρια ευρώ. Στις ΗΠΑ, πωλούνται ετησίως βιταμίνες αξίας 18 δισ. δολαρίων, τζίρος διπλάσιος από ό,τι το 1995.


Κι όμως, ήδη από το 1994 η πίστη στις ιδιότητες των σκευασμάτων βιταμινών δέχθηκε ένα σοβαρό πλήγμα. Τη χρονιά εκείνη, Φινλανδοί ερευνητές επεχείρησαν να αποδείξουν ότι η κατανάλωση βιταμίνης Ε και καροτίνης-Β βοηθά τους καπνιστές να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες του καπνίσματος. Για τις ανάγκες της έρευνας, 29.133 άνδρες, από 50 ώς 69 ετών, χωρίστηκαν με τυχαίο τρόπο σε δύο ομάδες, εκ των οποίων η μία κατανάλωνε συμπληρώματα καροτίνης-Β και η άλλη όχι. Τα αποτελέσματα προκάλεσαν σοκ. Η ομάδα που κατανάλωνε συμπληρώματα βιταμινών ανέπτυξε 18% περισσότερους καρκίνους του πνεύμονα και παρουσίασε 8% αυξημένη θνησιμότητα.


Η έρευνα αναπαρήχθη στις ΗΠΑ μεταξύ 18.314 ατόμων που επίσης χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Στη μία χορηγήθηκε βιταμίνη Α και καροτίνη-Β και στην άλλη όχι. Οι μελετητές υποχρεώθηκαν να διακόψουν την έρευνα 21 μήνες πριν από την ολοκλήρωσή της, καθώς η αυξημένη θνησιμότητα μεταξύ της ομάδας που λάμβανε βιταμίνες ήταν τόσο εμφανής, που οι ερευνητές δεν θέλησαν να συνεχίσουν να θέτουν ζωές σε κίνδυνο.


Αλλη μελέτη, μεταξύ 35.500 υγιών ανδρών άνω των 55, στις ΗΠΑ, τον Καναδά και το Πουέρτο Ρίκο, έδειξε ότι η χορήγηση βιταμίνης Ε αυξάνει κατά 17% τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη.


Μια ανασκόπηση 67 μελετών, στις οποίες έλαβαν μέρος συνολικά 232.550 άτομα, επιχειρήθηκε το 2008 από το ανεξάρτητο ίδρυμα Cochrane. Οι μελέτες έδειξαν ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης Α, καροτίνης-Β και βιταμίνης Ε αυξάνουν τη θνησιμότητα. Η χορήγηση βιταμίνης C και σεληνίου δεν βρέθηκε να προξενεί θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα.


Γερμανοί ειδικοί είπαν στο περιοδικό «Σπίγκελ» ότι τα μόνα συμπληρώματα που θεωρούν επωφελή είναι το φολικό οξύ για τις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας και η βιταμίνη D για βρέφη κάτω του ενός έτους που δεν τα βλέπει ο ήλιος και για κλινήρεις ηλικιωμένους.


«Τα περισσότερα συμπληρώματα διατροφής δεν ωφελούν κανέναν, πλην των κατασκευαστών τους», σημειώνει το περιοδικό, επισημαίνοντας ότι προκειμένου να κυκλοφορήσουν τα σκευάσματα αυτά στην αγορά, δεν απαιτείται να αποδείξουν τις ιδιότητές τους, παρά μόνο να εγγραφούν στα μητρώα.