Guy Bourdin, o Mεγάλος Αιρετικός

Guy Bourdin, o Mεγάλος Αιρετικός
Μια λονδρέζικη γκαλερί επαναφέρει
στο προσκήνιο τον διάσημο φωτογράφο μόδας

Aπό τη Σάντυ Τσαντάκη
sandytsantaki@kathimerini.gr

O Γκι Μπουρντέν υπήρξε κάτι σαν τον Στάνλεϊ Κιούμπρικ στο κομμάτι της μόδας, αν φυσικά ο πρώτος ήταν σκηνοθέτης και όχι φωτογράφος μόδας. Η δουλειά του ιντριγκάρει, εμπνέει, ενοχλεί, προκαλεί, ακόμη και μετά θάνατον. Και τώρα που μια εναλλακτική λονδρέζικη γκαλερί ανοίγει αίθουσες με ελεύθερη είσοδο για να στήσει 32 ιστορίες μόδας από τα περιοδικά σε μεγέθυνση, το σοκ θα είναι μάλλον μεγάλο. Γιατί ο Γκι Μπουρντέν δεν είναι σίγουρα για όλους. Εγινε γνωστός γιατί συνήθιζε να παράγει σκοτεινές χρωματιστές εικόνες με έμφαση στο κόκκινο, με έντονους συμβολισμούς, επιθετικές λεπτομέρειες, σεξουαλικά υπονοούμενα. Το τελευταίο πράγμα που έκανες όταν έβλεπες τα editorials του είναι να διαβάσεις τις λεζάντες για να μάθεις την προέλευση των ρούχων.

Οχι, ο Γκι Μπουρντέν δεν πούλησε ποτέ μόδα. Τη χρησιμοποίησε για να φτιάξει τη δική του τέχνη, να τη δει να γίνεται εξώφυλλο, να απλώνεται σε δισέλιδα σαλόνια. «Unseen» ο τίτλος της έκθεσης που θα φιλοξενείται μέχρι τον Ιούνιο σε ένα βιομηχανικό χώρο, στην γκαλερί The Wapping Project.

«Εζησε από το 1928 μέχρι το 1991. Θεωρείται από τους πιο προκλητικούς και ασυμβίβαστους φωτογράφους του 20ού αιώνα», θα γράφουν στο εισαγωγικό. Πριν από χρόνια το περιοδικό New Yorker τού είχε αφιερώσει 5.300 λέξεις...

Δύσκολα ξεχνάς φωτογραφίες του που έχουν δημοσιευτεί στη γαλλική Vogue ή στο περιοδικό V σε Α3 μέγεθος. Κι ας είχε τη φήμη ανθρώπου εξαιρετικά απαιτητικού, με τραυματική παιδική ηλικία - Βελγίδα μητέρα που τον παράτησε όταν ήταν ενός έτους (και ο Ισπανός πατέρας του 18), φήμες για απόπειρες αυτοκτονίας της συζύγου του και των δύο φιλενάδων του. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πάλευε με δαίμονες. Θάνατος και επιθυμία, μισογυνισμός και ερωτισμός... Δεν συναντάς συχνά τόσα ασυνήθιστα κρoπαρίσματα σε τόσο αψεγάδιαστα κορμιά. Τα μοντέλα που χρησιμοποιούσε είχαν ατέλειωτα πόδια, ήταν σχεδόν γυμνά, ήξεραν ότι στο τελικό αποτέλεσμα μπορεί και να ήταν «ακέφαλα».

Καλλιτέχνες, από τον Jean Baptiste Mondino μέχρι τον Νικ Νάιτ και τον Ντέιβιντ Λασαπέλ, παραδέχονται την επιρροή που είχε η δουλειά του στη δική τους διαδρομή. Ο ίδιος υπήρξε προτεζέ του Man Ray. Ο Γκι Μπουρντέν πέθανε το 1991 στα 63 του χρόνια (από καρκίνο) και ήταν επιθυμία του να καταστραφούν οι φωτογραφίες του μετά το θάνατό του. Καθώς οι περισσότερες κυκλοφορούσαν παντού, μαζί με polaroids και films, καμπάνιες για τον Charles Jourdan, τον Issey Miyake, τον Claude Montana, ο γιος του όχι μόνο δεν σεβάστηκε την επιθυμία του πατέρα του αλλά μία δεκαετία μετά, το 2001, έβγαλε και λεύκωμα. Τσιγάρα, γλόμποι, ζαρτιέρες, εσώρουχα, μπουκέτα, δωμάτια ξενοδοχείων... Ο Χέλμουτ Νιούτον μπροστά του υπήρξε... άγιος. Συμμετείχε σε εκθέσεις και με ψευδώνυμο: Edwin Hallan. Ελεγε συχνά όχι και το 1985 αρνήθηκε το Μεγάλο Εθνικό Βραβείο της Φωτογραφίας από το υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας. Δεν φωτογραφιζόταν, δεν πουλούσε έργα του σε συλλέκτες, δεν έδινε συνεντεύξεις. Είχε μιλήσει μόνο για τη μία και μοναδική συνάντηση που είχε με τη μητέρα του. Μια γυναίκα με χλωμό δέρμα και κόκκινα μαλλιά. Για να μην αναρωτιόμαστε γιατί όλα (σχεδόν) τα μοντέλα στις φωτογραφίες του είναι χλωμές κοκκινομάλλες με έντονο μακιγιάζ.