Τα 15 από τα καλύτερα ηλεκτρονικά λογοτεχνικά περιοδικά του κόσμου

Τα 15 από τα καλύτερα ηλεκτρονικά λογοτεχνικά περιοδικά του κόσμου, ένα παράθυρο….

 

από την Αλεξάνδρα Χαΐνη

oanagnostis.gr

Κάποια από τα πιο ενδιαφέροντα κείμενα (ναι , ας ευλογήσουμε λίγο τα γένια μας, δεν βλάπτει), γράφονται στα λογοτεχνικά ηλεκτρονικά περιοδικά.

Πέρα από τις κριτικές και αναλύσεις των νέων εκδόσεων ή τις προδημοσιεύσεις αποσπασμάτων των έργων της μυθοπλασίας, τα λογοτεχνικά περιοδικά (ηλεκτρονικά και μη) συνιστούν πεδίο δόξης λαμπρό για προβληματισμούς ευρύτερης θεματολογίας. Καταπιάνονται με ζητήματα ουσιαστικά που παρότι μας αφορούν όλες και όλες, συνήθως τα καταπίνει η καταιγιστική επικαιρότητα.

Ανοίγουν τον διάλογο, ένα παράθυρο στην ουσία ανοίγουν, που αν του ρίξουμε μια προσεκτικότερη ματιά, θα μπορούσε να μας βοηθήσει να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι (όσο κλισέ κι αν φαίνεται αυτό).

Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλά αξιόλογα παραδείγματα, ωστόσο προς αποφυγή παρεξηγήσεων, εδώ θα ασχοληθούμε μόνο με τα ηλεκτρονικά λογοτεχνικά περιοδικά (τα μεγαλύτερα έστω), που διατίθενται στον παγκόσμιο ιστό, κυρίως στις ΗΠΑ και στη Βρετανία. Τα περισσότερα παρέχουν το πολύτιμο υλικό τους χωρίς συνδρομή, με μια απλή εγγραφή στο site τους.

Κάποια βέβαια, δεν έχουν ανοιχτό όλο το περιεχόμενό τους αλλά αν δεν υπάρχει επιτακτική ανάγκη για περαιτέρω διείσδυση, πιστεύω ότι ο αναγνώστης και η αναγνώστρια θα καλυφθούν και σε αυτό το επίπεδο. Επίσης, πολλά κυκλοφορούν (ακόμη) και σε έντυπη βερσιόν.

 [..............................................................................]

 

ΕΥΡΩΠΗ

 

The London Review of Books 

Περνάμε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού τώρα και στο Βρετανικό The London Review of Books (LRB), το οποίο ένας αναγνώστης είχε χαρακτηρίσει πρόσφατα ως το «το καλύτερο πράγμα του να είσαι άνθρωπος» («the best thing about being a human»).

Ιδρύθηκε το 1979, λίγο αφότου η εφημερίδα Times διέκοψε την κυκλοφορία της για έναν χρόνο λόγω διαφωνιών της διοίκησης με τα συνδικάτα. Τον Ιούνιο εκείνης της χρονιάς, ο γνωστός κριτικός λογοτεχνίας Frank Kermode έγραψε στον Observer για την ανάγκη δημιουργίας ενός νέου λογοτεχνικού περιοδικού που θα μπορούσε να αντικαταστήσει το δημοφιλές ένθετο της εφημερίδας. Το πρώτο τεύχος του LRB, εμφανίστηκε 4 μήνες αργότερα με κείμενα μεταξύ άλλων των John Bayley και William Empson, διάσημων Βρετανών κριτικών και ποιήματα των Ted Hughes και Seamus Heaney.

Το LRB είναι αναμφισβήτητα ένας εκδοτικός άθλος, καθότι συνεχίζει να βγαίνει δύο φορές τον μήνα – σε έντυπο εννοώ. Συνιστά έναν πολύ φιλόξενο χώρο για μεγάλη λογοτεχνία αλλά και για ευρύτερο προβληματισμό. Όπως και τα ξαδέρφια του εξ Αμερικής, το περιοδικό καλύπτει όλη την γκάμα των θεμάτων που απασχολούν τον σύγχρονο κόσμο, από τέχνη έως πολιτική και από επιστήμη έως ιστορία και φιλοσοφία. «Στην εποχή των μεγάλων αφηγήσεων», γράφουν οι συντάκτες του, «το LRB δημοσιεύει δοκίμια υψηλής διανόησης και χαίρει εκτίμησης σε ολόκληρο τον κόσμο για την τόλμη, την εμβέλεια και την κομψότητά του».

Το 2019, ο εκδοτικός οίκος Faber & Faber, για να τιμήσει τα 40 χρόνια του LRB, εξέδωσε έναν πολυτελή τόμο με τον τίτλο «London Review of Books: An Incomplete History», μια εντυπωσιακή συλλογή από τα αρχεία του περιοδικού με κατασκευές και προσωπικές συλλογές, επιστολές, σημειωματάρια, σχέδια κλπ.

 Σήμερα, θεωρείται ένα από τα πιο έγκυρα και δημοφιλή λογοτεχνικά περιοδικά της Ευρώπης με την κυκλοφορία του το 2021 να ξεπερνάει τα 91.000 φύλλα.

Μαζί με τις παρουσιάσεις βιβλίων, τις βιογραφίες και τα ρεπορτάζ, κάθε τεύχος του LRB περιλαμβάνει και ποίηση, κριτικές εκθέσεων και ταινιών, επιστολές και ένα ημερολόγιο. Όλο το περιεχόμενο διατίθεται στους ενδιαφερόμενους και τις ενδιαφερόμενες σε έντυπη και online μορφή, καθώς και μέσω εφαρμογής (London Review of Books app) για «έξυπνα» κινητά στις γνωστές πλατφόρμες.

Στις σελίδες του υπάρχει ακόμη ένα blog με κείμενα και ανταποκρίσεις για την τρέχουσα κοινωνικο-πολιτική κατάσταση, μια σειρά από Podcasts και σύντομα ντοκιμαντέρ με λογοτεχνική κυρίως θεματολογία, όπως το πιο πρόσφατο σχετικά με το «Sister Outsider» της Audre Lorde. Τέλος, το LBR διοργανώνει διαλέξεις με συγγραφείς στη Βρετανία και στις ΗΠΑ.

Διατηρεί online αλλά και φυσικό βιβλιοπωλείο και e-shop με διάφορα βρετανικής λογοτεχνικής κοπής αναμνηστικά.

Συνδρομή: Για την Ευρώπη, το κόστος για 6 μήνες (12 τεύχη) ανέρχεται στις 29,99 λίρες, για έναν χρόνο (24 τεύχη) στις 49,99 λίρες. Η συνδρομή περιλαμβάνει το τελευταίο τεύχος αμέσως μόλις εκδοθεί, πλήρη πρόσβαση στο αρχείο του περιοδικού online και ελεύθερη χρήση της εφαρμογής για κινητά και tablet. Επίσης, δωράκι το ημερολόγιο του LRB. Για πρόσβαση αποκλειστικά online τα 12 τεύχη κοστίζουν 12 λίρες.

Info: London Review of Books

 

European Review of Books

Το European Review of Books (ERB) είναι το νεότερο στον χώρο, καθώς το πρώτο τεύχος του κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 2022. Εκδίδεται σε έντυπη μορφή τρεις φορές τον χρόνο και online ανανεώνεται κάθε εβδομάδα. Ασχολείται «με τον πολιτισμό και τις ιδέες», δημοσιεύοντας κείμενα στα αγγλικά αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες ανάλογα με την καταγωγή του/της συγγραφέα.

Το ERB δεν δημοσιεύει μόνο παρουσιάσεις/κριτικές βιβλίων αλλά πολλές και διαφορετικές εκδοχές του γραπτού λόγου: πεζογραφία, ταξιδιωτικά ρεπορτάζ, παρωδίες, προκλήσεις, ποιήματα, οτιδήποτε. «Γενικά υποστηρίζουμε τη δοκιμιακή μορφή» εξηγούν οι συντάκτες του. «Ένα καλό δοκίμιο είναι το αντίδοτο σε μία τιποτένια άποψη, ο εχθρός της ευάερης κοινοτοπίας. Θέλουμε να ανοίξουμε λεωφόρους προς το απόκρυφο, το βέβηλο, το μεγαλειώδες».

Στόχος τους -«ας μας συγχωρεθεί η λέξη» γράφουν- είναι να «πυκνώσει η Ευρωπαϊκή διανοητική ατμόσφαιρα». Σπεύδουν, ευτυχώς, να διευκρινίσουν ότι δεν μιλάνε με σοβινιστικούς όρους: «Η Ευρώπη του τίτλου μας, αφορά απλώς και μόνο τον τόπο διαμονής μας. Δεν γνωρίζουμε καν τα σύνορα του Ευρωπαϊκού. Ο πολιτισμός της Ευρώπης περνάει μέσα από εθνικά και μητροπολιτικά κόσκινα· εμείς θέλουμε να γράφουμε και να εκδίδουμε πέρα από τα όρια του εθνικού και του μητροπολιτικού…»

Εξού και δημοσιεύει έργα και στη μητρική γλώσσα των συγγραφέων – μαζί βέβαια με την αγγλική μετάφραση. Για τη συντακτική ομάδα του περιοδικού, η προσέγγιση αυτή είναι ένα πείραμα, ένα στρατηγικό και ρομαντικό πείραμα, που προϋποθέτει γνώσεις στη διαγλωσσική επεξεργασία κειμένων και που φιλοδοξεί επίσης να ξεπεράσει τη «φαινομενική ηγεμονία» της αγγλικής γλώσσας και να χριστεί ως μια πολύγλωσση république des lettres – δημοκρατία των γραμμάτων.

Στο δια ταύτα, φιλοξενεί κείμενα από όλους τους χώρους της τέχνης, αλλά και δοκίμια για την πολιτική, την ιστορία και την οικονομία. Στο τελευταίο τεύχος, που κυκλοφόρησε τον Απρίλιο, διαβάζουμε ένα ρεπορτάζ για τη Eurovision και στα λιθουανικά.

 

Συνδρομή: Για πλήρη πρόσβαση στο online περιεχόμενο το κόστος ετησίως είναι 50 ευρώ, ενώ για online και έντυπο μαζί, 115 ευρώ.

Info: The European Review of Books

 

European Literature Network

Το European Literature Network (ELNet) δημιουργήθηκε με στόχο την προώθηση αξιόλογης λογοτεχνίας από την Ευρώπη και τη Βρετανία. Είναι ανοιχτό για τους/τις συγγραφείς, εκδότες, ατζέντηδες, βιβλιοπώλες, διοργανωτές φεστιβάλ, καλλιτεχνικούς διευθυντές και δημοσιογράφους. Λειτουργεί χωρίς συνδρομή, για την ανταλλαγή ειδήσεων και απόψεων από τον χώρο του βιβλίου.

Ιδρύθηκε το 2010 από την Rosie Goldsmith, που διετέλεσε δημοσιογράφος του BBC επί 20 χρόνια, με απώτερο σκοπό την υποστήριξη της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας και μετάφρασης μέσα από τα περιοδικά The Riveter (ηλεκτρονικά και έντυπα) τα οποία καλύπτουν τη λογοτεχνική παραγωγή αρκετών ευρωπαϊκών χωρών, με ειδικά τεύχη για την Πολωνία, τη Ρωσία, τη Σκανδιναβία, τις χώρες της Βαλτικής, την Ελβετία, την Ολλανδία, την Ισπανία, μεταξύ άλλων. Το περιοδικό διατίθεται δωρεάν σε βιβλιοπωλεία, βιβλιοθήκες, κολέγια κλπ. σε όλη την Ευρώπη και online στο ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο του ELNet. Ένα ομολογουμένως εντυπωσιακό εγχείρημα, από το οποίο -δυστυχώς- απουσιάζει η Ελλάδα.

Βέβαια, τα podcast και τα βίντεο δεν λείπουν ούτε από εδώ με συνεντεύξεις και συζητήσεις, με το βλέμμα στην Ευρώπη. «Υποστηρίζουμε τη δουλειά της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά δεν έχουμε σχέση με την ΕΕ. Έχοντας περάσει μια πανδημία, ένα Brexit και έναν πόλεμο στην Ευρώπη μαζί, γνωρίζουμε ότι η συνεργασία και η αμοιβαία υποστήριξη μας κάνουν πιο δυνατούς», επισημαίνει η ομάδα του ELNet.

Συνδρομή: Είπαμε το περιεχόμενο του ELNet είναι ανοιχτό και προσβάσιμο, αλλά οι δωρεές είναι ευπρόσδεκτες.

Info: European Literature Network