Το τέλος της μεταεθνικότητας;
Η ηγεμονική πολιτική της Γερμανίας
και η «εθνική ταπείνωση»
του Πολυμέρη Βόγλη
ΠΗΓΗ: Ενθέματα της Αυγής
07/04/2013
Ερνστ Λούντβιχ Κίρχνερ, «Λουόμενοι»
Θα μπορούσαμε να περιγράψουμε την ιστορία
της μεταπολεμικής Ευρώπης σαν ένα εγχείρημα επαναθεμελίωσής της ως
μεταεθνικής οντότητας. Μετά το 1945 δρομολογήθηκαν διαδικασίες υπέρβασης
του έθνους-κράτους, τόσο στη Δυτική όσο και (με διαφορετικούς, όμως,
όρους) στην Ανατολική Ευρώπη. Το παρελθόν του Παγκοσμίου Πολέμου
λειτούργησε ως κινητήρια δύναμη για τη στενότερη συνεργασία μεταξύ των
ευρωπαϊκών κρατών. Η λογική ήταν απλή: η στενότερη οικονομική συνεργασία
θα μείωνε τις αντιπαλότητες μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών και, κατ’
επέκταση, θα μείωνε τον κίνδυνο ενός νέου, ακόμη πιο καταστροφικού,
πολέμου στην Ευρώπη.
Παράλληλα, στην πραγματικότητα που είχε
δημιουργήσει η διαίρεση της Ευρώπης σε δύο εχθρικά στρατόπεδα, η απειλή
του αντιπάλου λειτουργούσε ως παράγοντας συσπείρωσης και σταθερότητας. Η
στενότερη συνεργασία και η υπέρβαση του έθνους-κράτους υποσχόταν τη
διατήρηση της ειρήνης στην Ευρώπη. Στη Δυτική Ευρώπη η διαδικασία
ενοποίησης είχε ως κριτήριο ένταξης νέων κρατών την ύπαρξη
κοινοβουλευτικών δημοκρατικών θεσμών — οι οποίοι λειτουργούσαν σε
αντίστιξη με τα κομμουνιστικά καθεστώτα της Ανατολικής Ευρώπης.
Για τους
λαούς της Νότιας Ευρώπης που είχαν βρεθεί κάτω από δικτατορικά
καθεστώτα, η πρόσδεση στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ενοποίησης
λειτουργούσε ως δικλείδα ασφαλείας για την αποφυγή τυχόν εκτροπών. Η
(δυτικο)ευρωπαϊκή ενοποίηση υποσχόταν τη διατήρηση της κοινοβουλευτικής
δημοκρατίας, στις «μεταπολιτεύσεις» της Ελλάδας, της Ισπανίας και της
Πορτογαλίας.
Ταυτόχρονα, η ένταξη των φτωχότερων χωρών του Νότου στη
διαδικασία της ευρωπαϊκής ενοποίησης προσέδωσε στο όλο εγχείρημα ακόμη
πιο φιλόδοξες διαστάσεις: στόχος δεν ήταν μόνο η οικονομική συνεργασία
αλλά και η οικονομική σύγκλιση, δηλαδή η μείωση των ανισοτήτων μεταξύ
φτωχών και πλούσιων ευρωπαϊκών κρατών. Η οικονομική σύγκλιση, για τις
φτωχότερες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, ήταν συνδεδεμένη με την υπόσχεση
της ευμάρειας. (περισσότερα…)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου