«Να χάσει τη δύναμή του ο τρόμος»

Πλανήτης ΓΗ

«Να χάσει τη δύναμή του ο τρόμος»

Ν. ΥΟΡΚΗ

Επιμέλεια: ΟΛΓΑ ΚΟΛΙΑΤΣΟΥ koliatsu@enet.gr

ΜΙΑ ΦΑΡΟΟΥ

Η Αμερικανίδα ηθοποιός, που έγινε γνωστή το 1967 από την ταινία του Ρ. Πολάνσκι «Το μωρό της Ρόζμαρι», υπήρξε σύντροφος των Φρ. Σινάτρα, Α. Πρεβέν και Γ. Αλεν, είναι φυσική μητέρα τεσσάρων και θετή 10 υιοθετημένων παιδιών. Σήμερα είναι 62 ετών, τα τελευταία χρόνια περιοδεύει ανά τον κόσμο ενημερώνοντας για την κατάσταση στο Νταρφούρ και τώρα βρίσκεται για όγδοη φορά στην κρίσιμη περιοχή του Σουδάν. Ονειρεύεται να σταματήσει τη γενοκτονία στην περιοχή και οι άνθρωποι να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.

«Δεν είμαι σε υπερβολικό βαθμό αυτό που λένε "καλός άνθρωπος", αλλά έμαθα για φρικαλεότητες τόσο απερίγραπτες, ώστε δεν μπορούσα πια να αδιαφορήσω. Εννοώ τον τρόμο που κυριαρχεί εδώ και σχεδόν μία πενταετία στο Νταρφούρ. Στο Νότιο Σουδάν και το ανατολικό Τσαντ ζουν δυόμισι εκατομμύρια Αφρικανοί πρόσφυγες σε στρατόπεδα, όπου δεν είναι ασφαλείς από τη γενοκτονία από πλευράς κυβερνητικής εθνοφρουράς και τους Αραβες "έφιππους διαβόλους". Οι νύχτες είναι χειρότερες - όταν αποχωρούν τα μέλη των ανθρωπιστικών οργανώσεων, νεαρές κοπέλες βιάζονται και αγόρια απάγονται. Αυτά τα παιδιά κι οι οικογένειές τους ούτε στα όνειρά τους δεν ησυχάζουν από τους εφιάλτες της πραγματικότητας.

Στα ταξίδια μου στο Νταρφούρ κυρίως γυναίκες, που τα 'χουν χάσει όλα -παιδιά, συζύγους, πατρίδα- με δίδαξαν πολλά για το θάρρος στη ζωή και την ακεραιότητα της ανθρώπινης ψυχής. Κυρίως, όμως, μου έδειξαν τι σημαίνει να είσαι καλή μητέρα -πολύ περισσότερο απ' ό,τι μου έμαθε οποιοσδήποτε άλλος πριν ή μετά. Οι γυναίκες αυτές βίωσαν απίστευτες απώλειες -είδαν σφαίρες να διαπερνούν τα κορμάκια των παιδιών τους, τους άνδρες τους να σφάζονται μπροστά τους κι οι ίδιες βιάστηκαν ξανά και ξανά. Αυτές οι γυναίκες πρέπει να περπατούν κάθε μέρα και 30 χλμ. για να μαζέψουν καυσόξυλα για τα φτωχά τους γεύματα -να διανύουν κάθε μέρα έναν καινούργιο δρόμο μέσα από τον τρόμο, που μερικές φορές τις οδηγεί στο θάνατο.

Δεν μπορώ να πω αν θα τα κατάφερνα τόσο καλά κι αν θα άντεχα έστω και τα μισά απ' όσα αυτές -να ξαναρχίζεις κάθε μέρα τη ζωή από την αρχή, παρά τις απάνθρωπες συνθήκες και τη βία. Στην οικογένειά μου λέγαμε πάντα: "η γνώση δημιουργεί ευθύνες". Μ' αυτό ανατράφηκα κι αυτό προσπάθησα να μεταδώσω σ' όλα τα παιδιά μου, με την προσδοκία ν' ανοίξω την καρδιά τους και ν' αποκτήσουν αίσθημα ευθύνης και σεβασμό για τους άλλους.

Οταν περνούν μια γέφυρα και στο νερό επιπλέει ένα αβοήθητο μωρό, ποσοστό 99% των ανθρώπων αισθάνονται υποχρεωμένοι να το σώσουν. Ομως, πώς θ' αντιδρούσατε εάν έξαφνα καθ' οδόν προς τη δουλειά σας κάποιος σας έλεγε ότι σ' ένα κοντινό πλημμυρισμένο χαντάκι έπεσε ένα μωρό; Κι αν αυτό το μωρό πάλευε για τη ζωή του 1.000 χλμ. μακριά σας;

Ως νεαρή ηθοποιός γνώρισα νωρίς την επιτυχία και την οικονομική άνεση, αλλά συνειδητοποίησα εξίσου νωρίς πως αυτά δεν φέρνουν την ευτυχία - αποζητούσα μιαν άλλη ζωή, πολύ πιο ουσιαστική. Σχήμα άρχισε να παίρνει αυτή η λαχτάρα, όταν έμαθα τι συνέβαινε στο Νταρφούρ και θέλησα να εξαντλήσω τις δυνατότητές μου κινητοποιώντας κόσμο για να σταματήσει αυτή η γενοκτονία. Αρχισα να ενημερώνω τον κόσμο και έτσι μοιραζόμουν την ευθύνη μαζί τους. Σήμερα ζω για τα παιδιά μου -και για να μιλώ για εκείνους που η φωνή τους δεν ακούγεται.

Οταν ήμουν εννέα χρόνων, αρρώστησα από παιδική παράλυση. Η νόσος τότε ήταν σχεδόν άγνωστη και επικρατούσε αληθινός πανικός μήπως κάποιος κολλήσει. Οσα παιδιά είχαν αρρωστήσει, όπως εγώ, μας χώριζαν από τις οικογένειές μας και μας έβαζαν σε μονά δωμάτια νοσοκομείων. Υστερα από έναν χρόνο σε τεχνητό πνεύμονα, συνήλθα, βγήκα κι επέστρεψα σπίτι -όπου οι γονείς μου είχαν χαρίσει το σκύλο μου κι είχαν κάψει τα χνουδωτά ζωάκια μου. Τότε κατάλαβα πως ο αληθινός μας πυρήνας -η ουσία μας- αποτελείται από "πράγματα" που κανείς δεν μπορεί να μας τα στερήσει. Η ζωή με φιλοδώρησε νωρίς μ' αυτή την εμπειρία κι αισθάνομαι ευγνωμοσύνη γι' αυτό.

Νομίζω πως για τη δική μου ζωή δεν έχω όνειρα εδώ και πολύ καιρό. Στη θέση τους μοιράζομαι με τους ανθρώπους του Νταρφούρ το δικό τους όνειρο -να ζήσουν με ασφάλεια και να επιστρέψουν στην πατρίδα τους για να ξαναχτίσουν μια καινούργια ζωή. Ονειρεύομαι να χάσει τη δύναμή του ο τρόμος του παρελθόντος. Τα παιδιά μου ζωγράφιζαν αστραφτερούς ήλιους και ουράνια τόξα -ενώ τα παιδάκια στο Νταρφούρ ζωγραφίζουν ελικόπτερα απ' όπου στάζει αίμα».

Η ηθοποιός έχει ιστοσελίδα για το θέμα και τη δράση της.

www.miafarrow.org

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 29/01/2008