Aφορμή για τη συγγραφή αυτού του
κειμένου υπήρξε ένας διάλογος στο διαδίκτυο με έναν παλαιό κνίτη,
σπουδαγμένο στην πάλαι ποτέ ΕΣΣΔ με κομματική υποτροφία στο πλαίσιο της
σημαντικής οικονομικής βοήθειας που παρείχαν στη νομεκλατούρα του ΚΚΕ
τα "αδελφά κόμματα" του υπαρκτού σοσιαλισμού. Το ενδιαφέρον στην ιστορία
μας είναι ότι αυτός, ο ευνοημένος από τις ελέω "προλεταριακού
διεθνισμού" διευκολύνσεις , σήμερα έχει μετατραπεί σε έναν ακραιφνή
νεοφιλελεύθερο που απεχθάνεται βαθύτατα το ΚΚΕ και το διατρανώνει σε
κάθε ευκαιρία.
Βέβαια να σημειώσουμε ότι αντίστοιχη αχαριστία επιδεικνύει και η ηγετική ομάδα που κυριαρχεί σήμερα στο ΚΚΕ και επιδιώκει μέσα από το ελλαδικό 20ο Συνέδριο του 2017 να απαντήσει στο σοβιετικό 20οΣυνέδριο του 1956 (sic!) Η αχαριστία έγκειται στο γεγονός ότι η κριτική προς τη μετά το ’56 ΕΣΣΔ έγινε αφότου κατέρρευσε ο κομμουνιστικός κόσμος και σταμάτησε να υπάρχει ο «μεγάλος αδελφός». Έως τότε όλοι τους νέμονταν μετ’ ευχαριστήσεως τα «διεθνιστικά» κονδύλια, είτε αυτά ήταν τα λεγόμενα «κόκκινα κεφάλαια», είτε οι υποτροφίες και οι άλλες διευκολύνσεις. Έως τότε, ήταν απολύτως προσηλωμένοι στην υπεράσπιση της «μητέρας-πατρίδας του σοσιαλισμού» από την εισβολή στην Ουγγαρία και τη Τσεχοσλοβακία, έως στο Αφγανιστάν αρκετά αργότερα.
Χρυσή Αυγή η αφορμή
Έτσι, σε μια διαδικτυακή συζήτηση για τη Χρυσή Αυγή, όπου υποστήριξα την άποψη ότι το νεοναζιστικό αυτό κόμμα βρίσκεται εκτός των δημοκρατικών ορίων και πρέπει να απαγορευτεί η δράση του, αυτός ο παλιός κνίτης έγραψε το εξής: "Το ίδιο όμως πρέπει να ισχύσει και για εκείνους που σήκωσαν τα όπλα κατά της πατρίδας, υπέγραψαν σύμφωνα ακρωτηριασμού της και στη συνέχεια λειτούργησαν ως πρακτορείο της εξωτερικής πολιτικής της ΕΣΣΔ. Τι όχι;"
Η θέση αυτή μου έδωσε την ευκαιρία να προσεγγίσω τα φαινόμενα αυτά μέσα από την ιστορική τους εξέλιξη και να προσπαθήσω να τον πείσω για το άτοπο της θέσης του. Έγραψα: «Κάνεις ένα χρονικό (και λογικό) άλμα με την ταύτιση αυτή.
-Κατ' αρχάς επιστρέφεις στις αντιλήψεις του ψυχρού πολέμου και του εμφύλιου σπαραγμού, κάτι που απλώς ικανοποιεί ψυχολογικές και ιδεολογικές ανάγκες αλλά δεν αντιστοιχεί στη σημερινή πραγματικότητα.
-Αφ' ετέρου συγκρίνεις ανόμοια πράγματα.
-Το παράδειγμα του ναζισμού-φασισμού, που κληρονόμος του στην σύγχρονη Ελλάδα είναι κυρίως η "Χρυσή Αυγή", προέρχεται από την πλέον βάρβαρη παράδοση του φυλετισμού, της ρατσιστικής βίας και της διάκρισης των ανθρώπων σε υπερανθρώπους και υπανθρώπους.
Επιπλέον οι Έλληνες -που αντιμετωπίστηκαν ως εκπεσούσα φυλή- έχουν πληρώσει πανάκριβα αυτές τις φυλετικές ιδεολογίες. Αρχίζοντας από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν οι Νεότουρκοι φυλετιστές οπαδοί του Νίτσε διέπραταν τις Γενοκτονίες των μη μουσουλμανικών εθνοτήτων. Περί τις 800.000 Έλληνες χάθηκαν στη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη την περίοδο 1914-1923 (με τη συγκάλυψη όμως της "δικιάς μας" μητέρας-πατρίδας, τις ευθύνες της οποίας ευσχήμως αποκρύπτομεν).
Το αποκορύφωμα βεβαίως ήταν η ναζιστική επίθεση και κατοχή της Ελλάδας που κόστισε ανθρώπινες ζωές (10% του πληθυσμού), κατάστρεψε τις υποδομές και υποθήκευσε το πολιτικό μέλλον του τόπου δημιουργώντας τις προϋποθέσεις του εμφύλιου.
-Το έτερον παράδειγμα, το κομμουνιστικό κατά τον 20ο αιώνα, ιστορικά προήλθε από τη μήτρα της πανάρχαιας ανθρώπινης εξισωτικής κοινοκτημονικής πρόθεσης και σωτηριολογικής αγωνίας. Είναι γεγονός επίσης ότι με τη διαμεσολάβηση της λενινιστικής αντίληψης περί Κόμματος Νέου Τύπου αυτή η παράδοση οδήγησε στον ολοκληρωτισμό και στα γκουλάγκ. Αυτό όμως δεν αναιρεί το γεγονός ότι το φαινόμενο είχε εντελώς διαφορετική αφετηρία από το φαινόμενο του φασιστικού ολοκληρωτισμού. Και όσον αφορά την εξαρτημένη σχέση των περιφερειακών παραρτημάτων (Κ.Κ.) με το κέντρο του νέου κόσμου, ας προσπαθήσουμε να ερμηνεύσουμε τις δομές που διαμορφώθηκαν το Μεσοπόλεμο.
Δομικά λοιπόν, το σύστημα της Κομιντέρν (Κομμουνιστική Διεθνής) θυμίζει περισσότερο τη δομή που έχει ιστορικά το Βατικανό με την ύπαρξη μιας κεντρικής εκκλησίας και την διαμόρφωση περιφερειακών εκκλησιών. Στην περίπτωση των Κ.Κ., όλο αυτό λειτούργησε επιβοηθημένο από την φαντασιακή υπερδιέγερση περί "ΕΣΣΔ ως πρότυπου εργατικού κράτους", άρα και ως γνήσιας μητέρας-πατρίδας των καταφρονεμένων, καθώς και από την με κάθε τρόπο έκφραση της εξουσιαστικής σταλινικής πρακτικής.»
Η αντιφάσκουσα επανάσταση
Μια πολύ ενδιαφέρουσα προσέγγιση του ερωτήματος αυτού τη βρίσκουμε σε ένα κείμενο του Σωτήρη Βανδώρου: "….Η εξομοίωση «σταλινικού» ΚΚΕ και νεοναζιστικής ΧΑ βγάζει νόημα μόνον εφόσον αναχθούν εξίσου σ’ ολοκληρωτικά μορφώματα (τα άκρα συναντώνται, τι σταλινισμός, τι ναζισμός;), κάτι που ωστόσο είναι επιπόλαιο. Κι αυτό διότι το ΚΚΕ, παρότι όντως εμφανίζει σταλινικά γνωρίσματα κι επιδιώκει τη ριζική ανατροπή της αστικής δημοκρατίας, δεν εξαντλείται σ’ αυτά. Είναι ταυτόχρονα στην πράξη ρεφορμιστικό και κυρίως σέβεται τους κοινοβουλευτικούς κανόνες και τη δημοκρατική νομιμότητα. Αντιθέτως, η ΧΑ είναι εξτρεμιστικό κόμμα το οποίο χρησιμοποιεί συστηματικά βίαιες κι εγκληματικές μεθόδους. Κι από άποψη πολιτικής ιστορίας, η νομιμοποίηση του ΚΚΕ υπήρξε όρος εδραίωσης της Γ’ Ελληνικής Δημοκρατίας, ενώ η κοινοβουλευτική εκπροσώπηση της ΧΑ συνιστά, αντιστρόφως, σύμπτωμα κλονισμού κι απονομιμοποίησής της…."
Στο ερώτημα αυτό απάντησε πριν από αρκετές δεκαετίες, στον απόηχο της μεγάλης ενδοκομμουνιστικής σύγκρουσης μεταξύ σταλινικων και τροτσκιστών, ο βιογράφος του Στάλιν Ισαάκ Ντόιτσερ με τον εξής τρόπο: «….ο Στάλιν δεν μπορεί να μπει στην ίδια μοίρα με τον Χίτλερ, ανάμεσα στους τυράννους που τα έργα τους είναι χωρίς αξία και περιεχόμενο: μάταια. Ο Χίτλερ ήταν ο ηγέτης μιας στείρας αντεπανάστασης, ενώ ο Στάλιν υπήρξε και ο ηγέτης κι ο εκμεταλλευτής μιας τραγικής αυτο-αντιφάσκουσας, αλλά δημιουργικής επανάστασης….»
Επίλογος
Η γνώση ότι τα δύο αυτά κομματικά μορφώματα εκκινούν από διαφορετική αφετηρία δεν θα πρέπει να αποτρέψει τη ανοιχτή κριτική στις θέσεις του ΚΚΕ. Ειδικά τώρα που προσπαθεί να επιστρέψει στις προ του 1935 θέσεις και να διακηρύξει ότι ο μοναδικός του στόχος είναι η … δικτατορία του προλεταριάτου. Σαν να μην έζησε η ανθρωπότητα κατά τον 20ο αιώνα, το πείραμα της σοβιετικής οικοδόμησης, τη σταλινική τρομοκρατία, την εξαθλίωση του εργάτη και την κυριαρχία του κόμματος και της γραφειοκρατίας, την περιθωριοποίηση το λαού. Ωσάν να μην είναι γνωστό ότι τα ηγετικά κομματικά μέλη του σοβιετικού κομμουνιστικού κόμματος αποφάσισαν κάποια στιγμή με το γνωστό τρόπο της περιφρόνησης του λαού να διαλύσουν την ΕΣΣΔ και να μοιράσουν σ’ αυτούς και στα παιδιά τους το δημόσιο πλούτο.
Θέτοντας το ΚΚΕ ως στόχο ένα μοντέλο που η ιστορία το πέταξε στον σκουπιδοντενεκε και του οποίου η μοναδική επιβίωση συναντάται στη Βόρεια Κορέα, το μόνο που θα καταφέρει είναι να αποτρέψει την οποιαδήποτε ορθολογική διαχείριση της κρίσης προς όφελος το λαού και να καταστρέψει άλλη μια γενιά νεολαίων, που θα πιστέψουν στη ψεύτικη εικόνα του παρελθόντος και θα αποδεχτούν τις πλαστογραφήσεις της Ιστορίας.
Η ευθύνη του δημοκρατικού αντιαπολυταρχικού χώρου μπρος σ’ αυτήν την αταβιστική παλινδρόμηση είναι πολύ μεγάλη.
(*) Ο Βλάσης Αγτζίδης είναι ιστορικός, https://kars1918.wordpress.com/
Βέβαια να σημειώσουμε ότι αντίστοιχη αχαριστία επιδεικνύει και η ηγετική ομάδα που κυριαρχεί σήμερα στο ΚΚΕ και επιδιώκει μέσα από το ελλαδικό 20ο Συνέδριο του 2017 να απαντήσει στο σοβιετικό 20οΣυνέδριο του 1956 (sic!) Η αχαριστία έγκειται στο γεγονός ότι η κριτική προς τη μετά το ’56 ΕΣΣΔ έγινε αφότου κατέρρευσε ο κομμουνιστικός κόσμος και σταμάτησε να υπάρχει ο «μεγάλος αδελφός». Έως τότε όλοι τους νέμονταν μετ’ ευχαριστήσεως τα «διεθνιστικά» κονδύλια, είτε αυτά ήταν τα λεγόμενα «κόκκινα κεφάλαια», είτε οι υποτροφίες και οι άλλες διευκολύνσεις. Έως τότε, ήταν απολύτως προσηλωμένοι στην υπεράσπιση της «μητέρας-πατρίδας του σοσιαλισμού» από την εισβολή στην Ουγγαρία και τη Τσεχοσλοβακία, έως στο Αφγανιστάν αρκετά αργότερα.
Χρυσή Αυγή η αφορμή
Έτσι, σε μια διαδικτυακή συζήτηση για τη Χρυσή Αυγή, όπου υποστήριξα την άποψη ότι το νεοναζιστικό αυτό κόμμα βρίσκεται εκτός των δημοκρατικών ορίων και πρέπει να απαγορευτεί η δράση του, αυτός ο παλιός κνίτης έγραψε το εξής: "Το ίδιο όμως πρέπει να ισχύσει και για εκείνους που σήκωσαν τα όπλα κατά της πατρίδας, υπέγραψαν σύμφωνα ακρωτηριασμού της και στη συνέχεια λειτούργησαν ως πρακτορείο της εξωτερικής πολιτικής της ΕΣΣΔ. Τι όχι;"
Η θέση αυτή μου έδωσε την ευκαιρία να προσεγγίσω τα φαινόμενα αυτά μέσα από την ιστορική τους εξέλιξη και να προσπαθήσω να τον πείσω για το άτοπο της θέσης του. Έγραψα: «Κάνεις ένα χρονικό (και λογικό) άλμα με την ταύτιση αυτή.
-Κατ' αρχάς επιστρέφεις στις αντιλήψεις του ψυχρού πολέμου και του εμφύλιου σπαραγμού, κάτι που απλώς ικανοποιεί ψυχολογικές και ιδεολογικές ανάγκες αλλά δεν αντιστοιχεί στη σημερινή πραγματικότητα.
-Αφ' ετέρου συγκρίνεις ανόμοια πράγματα.
-Το παράδειγμα του ναζισμού-φασισμού, που κληρονόμος του στην σύγχρονη Ελλάδα είναι κυρίως η "Χρυσή Αυγή", προέρχεται από την πλέον βάρβαρη παράδοση του φυλετισμού, της ρατσιστικής βίας και της διάκρισης των ανθρώπων σε υπερανθρώπους και υπανθρώπους.
Επιπλέον οι Έλληνες -που αντιμετωπίστηκαν ως εκπεσούσα φυλή- έχουν πληρώσει πανάκριβα αυτές τις φυλετικές ιδεολογίες. Αρχίζοντας από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν οι Νεότουρκοι φυλετιστές οπαδοί του Νίτσε διέπραταν τις Γενοκτονίες των μη μουσουλμανικών εθνοτήτων. Περί τις 800.000 Έλληνες χάθηκαν στη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη την περίοδο 1914-1923 (με τη συγκάλυψη όμως της "δικιάς μας" μητέρας-πατρίδας, τις ευθύνες της οποίας ευσχήμως αποκρύπτομεν).
Το αποκορύφωμα βεβαίως ήταν η ναζιστική επίθεση και κατοχή της Ελλάδας που κόστισε ανθρώπινες ζωές (10% του πληθυσμού), κατάστρεψε τις υποδομές και υποθήκευσε το πολιτικό μέλλον του τόπου δημιουργώντας τις προϋποθέσεις του εμφύλιου.
-Το έτερον παράδειγμα, το κομμουνιστικό κατά τον 20ο αιώνα, ιστορικά προήλθε από τη μήτρα της πανάρχαιας ανθρώπινης εξισωτικής κοινοκτημονικής πρόθεσης και σωτηριολογικής αγωνίας. Είναι γεγονός επίσης ότι με τη διαμεσολάβηση της λενινιστικής αντίληψης περί Κόμματος Νέου Τύπου αυτή η παράδοση οδήγησε στον ολοκληρωτισμό και στα γκουλάγκ. Αυτό όμως δεν αναιρεί το γεγονός ότι το φαινόμενο είχε εντελώς διαφορετική αφετηρία από το φαινόμενο του φασιστικού ολοκληρωτισμού. Και όσον αφορά την εξαρτημένη σχέση των περιφερειακών παραρτημάτων (Κ.Κ.) με το κέντρο του νέου κόσμου, ας προσπαθήσουμε να ερμηνεύσουμε τις δομές που διαμορφώθηκαν το Μεσοπόλεμο.
Δομικά λοιπόν, το σύστημα της Κομιντέρν (Κομμουνιστική Διεθνής) θυμίζει περισσότερο τη δομή που έχει ιστορικά το Βατικανό με την ύπαρξη μιας κεντρικής εκκλησίας και την διαμόρφωση περιφερειακών εκκλησιών. Στην περίπτωση των Κ.Κ., όλο αυτό λειτούργησε επιβοηθημένο από την φαντασιακή υπερδιέγερση περί "ΕΣΣΔ ως πρότυπου εργατικού κράτους", άρα και ως γνήσιας μητέρας-πατρίδας των καταφρονεμένων, καθώς και από την με κάθε τρόπο έκφραση της εξουσιαστικής σταλινικής πρακτικής.»
Η αντιφάσκουσα επανάσταση
Μια πολύ ενδιαφέρουσα προσέγγιση του ερωτήματος αυτού τη βρίσκουμε σε ένα κείμενο του Σωτήρη Βανδώρου: "….Η εξομοίωση «σταλινικού» ΚΚΕ και νεοναζιστικής ΧΑ βγάζει νόημα μόνον εφόσον αναχθούν εξίσου σ’ ολοκληρωτικά μορφώματα (τα άκρα συναντώνται, τι σταλινισμός, τι ναζισμός;), κάτι που ωστόσο είναι επιπόλαιο. Κι αυτό διότι το ΚΚΕ, παρότι όντως εμφανίζει σταλινικά γνωρίσματα κι επιδιώκει τη ριζική ανατροπή της αστικής δημοκρατίας, δεν εξαντλείται σ’ αυτά. Είναι ταυτόχρονα στην πράξη ρεφορμιστικό και κυρίως σέβεται τους κοινοβουλευτικούς κανόνες και τη δημοκρατική νομιμότητα. Αντιθέτως, η ΧΑ είναι εξτρεμιστικό κόμμα το οποίο χρησιμοποιεί συστηματικά βίαιες κι εγκληματικές μεθόδους. Κι από άποψη πολιτικής ιστορίας, η νομιμοποίηση του ΚΚΕ υπήρξε όρος εδραίωσης της Γ’ Ελληνικής Δημοκρατίας, ενώ η κοινοβουλευτική εκπροσώπηση της ΧΑ συνιστά, αντιστρόφως, σύμπτωμα κλονισμού κι απονομιμοποίησής της…."
Στο ερώτημα αυτό απάντησε πριν από αρκετές δεκαετίες, στον απόηχο της μεγάλης ενδοκομμουνιστικής σύγκρουσης μεταξύ σταλινικων και τροτσκιστών, ο βιογράφος του Στάλιν Ισαάκ Ντόιτσερ με τον εξής τρόπο: «….ο Στάλιν δεν μπορεί να μπει στην ίδια μοίρα με τον Χίτλερ, ανάμεσα στους τυράννους που τα έργα τους είναι χωρίς αξία και περιεχόμενο: μάταια. Ο Χίτλερ ήταν ο ηγέτης μιας στείρας αντεπανάστασης, ενώ ο Στάλιν υπήρξε και ο ηγέτης κι ο εκμεταλλευτής μιας τραγικής αυτο-αντιφάσκουσας, αλλά δημιουργικής επανάστασης….»
Επίλογος
Η γνώση ότι τα δύο αυτά κομματικά μορφώματα εκκινούν από διαφορετική αφετηρία δεν θα πρέπει να αποτρέψει τη ανοιχτή κριτική στις θέσεις του ΚΚΕ. Ειδικά τώρα που προσπαθεί να επιστρέψει στις προ του 1935 θέσεις και να διακηρύξει ότι ο μοναδικός του στόχος είναι η … δικτατορία του προλεταριάτου. Σαν να μην έζησε η ανθρωπότητα κατά τον 20ο αιώνα, το πείραμα της σοβιετικής οικοδόμησης, τη σταλινική τρομοκρατία, την εξαθλίωση του εργάτη και την κυριαρχία του κόμματος και της γραφειοκρατίας, την περιθωριοποίηση το λαού. Ωσάν να μην είναι γνωστό ότι τα ηγετικά κομματικά μέλη του σοβιετικού κομμουνιστικού κόμματος αποφάσισαν κάποια στιγμή με το γνωστό τρόπο της περιφρόνησης του λαού να διαλύσουν την ΕΣΣΔ και να μοιράσουν σ’ αυτούς και στα παιδιά τους το δημόσιο πλούτο.
Θέτοντας το ΚΚΕ ως στόχο ένα μοντέλο που η ιστορία το πέταξε στον σκουπιδοντενεκε και του οποίου η μοναδική επιβίωση συναντάται στη Βόρεια Κορέα, το μόνο που θα καταφέρει είναι να αποτρέψει την οποιαδήποτε ορθολογική διαχείριση της κρίσης προς όφελος το λαού και να καταστρέψει άλλη μια γενιά νεολαίων, που θα πιστέψουν στη ψεύτικη εικόνα του παρελθόντος και θα αποδεχτούν τις πλαστογραφήσεις της Ιστορίας.
Η ευθύνη του δημοκρατικού αντιαπολυταρχικού χώρου μπρος σ’ αυτήν την αταβιστική παλινδρόμηση είναι πολύ μεγάλη.
(*) Ο Βλάσης Αγτζίδης είναι ιστορικός, https://kars1918.wordpress.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου