ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ

ΕΡΜΙΠΠΟΣ
[Κωμικός ποιητής, σύγχρονος του Αριστοφάνη,
ενεργός από το 440 έως το 410 π.Χ.
Έγραψε 40 κωμωδίες, από τις οποίες
σώζονται δυστυχώς μόνο 94 αποσπάσματα.
Η σάτιρά του στρεφόταν εναντίον πολιτικών
προσώπων της εποχής του.
Κέρδισε κάποιες νίκες στους διάφορους διαγωνισμούς,
οι πληροφορίες όμως που έχουμε για τα έργα του
είναι εξαιρετικά ανεπαρκείς, για να σχηματίσουμε
ευκρινή εικόνα γι΄αυτά και το δημιουργό τους.]
ΦΟΡΜΟΦΟΡΟΙ

[Κωμωδία, που παίχτηκε στα έτη 426 ή 425 π.Χ.
Φορμοφόροι ήταν αυτοί που έφεραν φορμούς,
δηλαδή καλάθια , στους ώμους , όπως
οι παραδοσιακοί αχθοφόροι.
Στο απόσπασμα που παραθέτουμε εγκωμιάζεται
η Αθήνα , η οποία, χάρη στη ναυτική της δύναμη,
εξασφαλίζει στους κατοίκους της την άνεση
να εισάγουν πολύτιμα αγαθά από όλο το γνωστό τότε
κόσμο και να απολαμβάνουν εκλεκτά προϊόντα,
που δεν παράγονται στην Αττική.]

Πηγή: August Meineke (1790-1870):
"Fragmenta comicorum Graecorum", 1839. 407-408.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Πείτε μου τώρα, Μούσες , που μένετε στα δώματα του Ολύμπου,
ποια αγαθά έφερε στην πόλη ο Διόνυσος(1) με το μαύρο καράβι,
από τότε που εμπορευόμενος σχίζει το σκουρόχρωμο πέλαγος.
Σίλφιο από την Κυρήνη και βοδινά δέρματα,
5 σκουμπριά από τον Ελλήσποντο και κάθε λογής αλίπαστα,
ενώ από την Ιταλία πλιγούρι και βοδινά πλευρά΄
απ΄το ( Θράκα βασιλιά ) Σιτάλκη (2α)...
ψώρα για τους Σπαρτιάτες
και απ΄τον (Μακεδόνα βασιλιά) Περδίκκα (2β) ψέματα πάνω σε πολλά πλοία.
Οι Συρακούσες απ΄τη μεριά τους προσφέρουν τα χοιρινά και το τυρί τους.
*
10. Μακάρι ο Ποσειδώνας να εξαφάνιζε τους Κερκυραίους (3)
πάνω στα βαθουλά καράβια τους, γιατί έχουν σκέψη δίβουλη.
Αυτά απ΄εκείνα τα μέρη΄από την Αίγυπτο πάλι τα κρεμαστά
ιστία και τον πάπυρο (4), από δε τη Συρία το λιβάνι.
Η όμορφη Κρήτη στέλνει κυπαρισσόξυλο (5) για τους θεούς,
15 η Λιβύη προσφέρει προς πώληση άφθονο φίλντισι ,
η Ρόδος σταφίδες και σύκα ξερά που φέρνουν όνειρα γλυκά.
Από την Εύβοια έρχονται απίδια και σκληρά μήλα.
σκλάβοι από τη Φρυγία και μισθοφόροι από την Αρκαδία.
Οι Παγασές στέλνουν δούλους απλούς ή στιγματισμένους (6),
20 ενώ οι Παφλαγόνες μάς δίνουν γλυκοκάστανα και λεπτόφλουδα
αμύγδαλα, που είναι η κορωνίδα του δείπνου.
Η Φοινίκη στέλνει χουρμάδες και σιμιγδάλι,
ενώ η Καρχηδόνα τάπητες και πολύχρωμες μαξιλάρες.

[Μετάφραση: Gerontakos]

1. ο Διόνυσος : Μεταφορά του ποιητή για την ανάπτυξη του θαλάσσιου εμπορίου,
στο οποίο πρωτοστάτησαν οι Αθηναίοι.
2. α& β. Σιτάλκης & Περδίκκας: Οι αναφορές στους δύο ηγεμόνες είναι σαφείς αιχμές για την εξωτερική πολιτική της Αθήνας, στα ταραγμένα χρόνια του Πελοποννησιακού Πολέμου.
3. Κέρκυρα: Ανταγωνίστρια προς την Αθήνα ναυτική πόλη, αποικία της Κορίνθου.
4. πάπυρος : βύβλους στο κείμενο, εξ ου συνεκδοχικά υπονοείται η γραφική ύλη.
5. κυπαρισσόξυλο: το ξύλο από το οποίο φτιάχνονταν τα θεϊκά ξόανα και οι πόρτες των ναών.
6. δούλοι στιγματίαι: δούλοι με στίγμα από καυτό μέταλλο στο μέτωπό τους, για
την αποτροπή της απόδρασής τους. Σκληρή αλλά συνήθης πρακτική στις δουλοκτητικές κοινωνίες.