Τετάρτη, Αυγούστου 06, 2014

Πόε, ο μετρ του τρόμου : Το Πηγάδι και το Εκκρεμές (3)

(3/Τέλος)

Υπάρχει φως μέσα στο σκοτάδι; Υπάρχει ελπίδα μέσα απο την καταδίκη; Ποια είναι η σωτηρία της ψυχής και πότε σταματά το μαρτύριο του σώματος; Τα τρομερά στιγμιότυπα μιας τυπικής καταδίκης της Ιεράς Εξέτασης, κάπου στο Τολέδο, αποτυπώνονται μέσα απο τις μαρτυρίες ενός κατάδικου. Η κάθε στιγμή που περνά κόβει την ανάσα. Κάθε σπιθαμή χώρου μπορεί να μετατραπεί σε φονική παγίδα. Το χαοτικό πηγάδι και το αμείλικτο εκκρεμές. Ίσως η προσευχή ή η παρατήρηση, να σώσει τον ταραγμένο νου. Άραγε θα υπάρξει εξιλέωση; Ποιο είναι το αναπόφευκτο τέλος που αποφάσισαν οι πανούργοι δήμιοι για τον ανήμπορο κατάδικο; 
BiblioNet



The Pit and the Pendulum

by Edgar Allan Poe

Αποτέλεσμα εικόνας για Allan Poe (1809-1849)

3.


The vibration of the pendulum was at right angles to my length. I saw that the crescent was designed to cross the region of the heart. It would fray the serge of my robe; it would return and repeat its operations -- again -- and again. Notwithstanding its terrifically wide sweep (some thirty feet or more) and the hissing vigor of its descent, sufficient to sunder these very walls of iron, still the fraying of my robe would be all that, for several minutes, it would accomplish; and at this thought I paused. I dared not go farther than this reflection. I dwelt upon it with a pertinacity of attention -- as if, in so dwelling, I could arrest HERE the descent of the steel. I forced myself to ponder upon the sound of the crescent as it should pass across the garment -- upon the peculiar thrilling sensation which the friction of cloth produces on the nerves. I pondered upon all this frivolity until my teeth were on edge.

Down -- steadily down it crept. I took a frenzied pleasure in contrasting its downward with its lateral velocity. To the right -- to the left -- far and wide -- with the shriek of a damned spirit! to my heart with the stealthy pace of the tiger! I alternately laughed and howled, as the one or the other idea grew predominant.
Down -- certainly, relentlessly down! It vibrated within three inches of my bosom! I struggled violently -- furiously -- to free my left arm. This was free only from the elbow to the hand. I could reach the latter, from the platter beside me to my mouth with great effort, but no farther. Could I have broken the fastenings above the elbow, I would have seized and attempted to arrest the pendulum. I might as well have attempted to arrest an avalanche!

Down -- still unceasingly -- still inevitably down! I gasped and struggled at each vibration. I shrunk convulsively at its very sweep. My eyes followed its outward or upward whirls with the eagerness of the most unmeaning despair; they closed themselves spasmodically at the descent, although death would have been a relief, O, how unspeakable! Still I quivered in every nerve to think how slight a sinking of the machinery would precipitate that keen glistening axe upon my bosom. It was hope that prompted the nerve to quiver -- the frame to shrink. It was HOPE -- the hope that triumphs on the rack -- that whispers to the death-condemned even in the dungeons of the Inquisition.

I saw that some ten or twelve vibrations would bring the steel in actual contact with my robe, and with this observation there suddenly came over my spirit all the keen, collected calmness of despair. For the first time during many hours, or perhaps days, I THOUGHT. It now occurred to me that the bandage or surcingle which enveloped me was UNIQUE. I was tied by no separate cord. The first stroke of the razor-like crescent athwart any portion of the band would so detach it that it might be unwound from my person by means of my left hand. But how fearful, in that case, the proximity of the steel! The result of the slightest struggle, how deadly! Was it likely, moreover, that the minions of the torturer had not foreseen and provided for this possibility! Was it probable that the bandage crossed my bosom in the track of the pendulum? Dreading to find my faint, and, as it seemed, my last hope frustrated, I so far elevated my head as to obtain a distinct view of my breast. The surcingle enveloped my limbs and body close in all directions save SAVE IN THE PATH OF THE DESTROYING CRESCENT.


Scarcely had I dropped my head back into its original position when there flashed upon my mind what I cannot better describe than as the unformed half of that idea of deliverance to which I have previously alluded, and of which a moiety only floated indeterminately through my brain when I raised food to my burning lips. The whole thought was now present -- feeble, scarcely sane, scarcely definite, but still entire. I proceeded at once, with the nervous energy of despair, to attempt its execution.
For many hours the immediate vicinity of the low framework upon which I lay had been literally swarming with rats. They were wild, bold, ravenous, their red eyes glaring upon me as if they waited but for motionlessness on my part to make me their prey. "To what food," I thought, "have they been accustomed in the well?"
They had devoured, in spite of all my efforts to prevent them, all but a small remnant of the contents of the dish. I had fallen into an habitual see-saw or wave of the hand about the platter; and at length the unconscious uniformity of the movement deprived it of effect. In their voracity the vermin frequently fastened their sharp fangs in my fingers. With the particles of the oily and spicy viand which now remained, I thoroughly rubbed the bandage wherever I could reach it; then, raising my hand from the floor, I lay breathlessly still.
At first the ravenous animals were startled and terrified at the change -- at the cessation of movement. They shrank alarmedly back; many sought the well. But this was only for a moment. I had not counted in vain upon their voracity. Observing that I remained without motion, one or two of the boldest leaped upon the frame-work and smelt at the surcingle. This seemed the signal for a general rush. Forth from the well they hurried in fresh troops. They clung to the wood, they overran it, and leaped in hundreds upon my person. The measured movement of the pendulum disturbed them not at all. Avoiding its strokes, they busied themselves with the annointed bandage. They pressed, they swarmed upon me in ever accumulating heaps. They writhed upon my throat; their cold lips sought my own; I was half stifled by their thronging pressure; disgust, for which the world has no name, swelled my bosom, and chilled with heavy clamminess my heart. Yet one minute and I felt that the struggle would be over. Plainly I perceived the loosening of the bandage. I knew that in more than one place it must be already severed. With a more than human resolution I lay STILL.

Nor had I erred in my calculations, nor had I endured in vain. I at length felt that I was FREE. The surcingle hung in ribands from my body. But the stroke of the pendulum already pressed upon my bosom. It had divided the serge of the robe. It had cut through the linen beneath. Twice again it swung, and a sharp sense of pain shot through every nerve. But the moment of escape had arrived. At a wave of my hand my deliverers hurried tumultuously away. With a steady movement, cautious, sidelong, shrinking, and slow, I slid from the embrace of the bandage and beyond the reach of the scimitar. For the moment, at least I WAS FREE.
Free! Αnd in the grasp of the Inquisition! I had scarcely stepped from my wooden bed of horror upon the stone floor of the prison, when the motion of the hellish machine ceased and I beheld it drawn up by some invisible force through the ceiling. This was a lesson which I took desperately to heart. My every motion was undoubtedly watched. Free! I had but escaped death in one form of agony to be delivered unto worse than death in some other. With that thought I rolled my eyes nervously around on the barriers of iron that hemmed me in. Something unusual -- some change which at first I could not appreciate distinctly -- it was obvious had taken place in the apartment. For many minutes of a dreamy and trembling abstraction I busied myself in vain, unconnected conjecture. During this period I became aware, for the first time, of the origin of the sulphurous light which illumined the cell. It proceeded from a fissure about half-an-inch in width extending entirely around the prison at the base of the walls which thus appeared, and were completely separated from the floor. I endeavored, but of course in vain, to look through the aperture.
As I arose from the attempt, the mystery of the alteration in the chamber broke at once upon my understanding. I have observed that although the outlines of the figures upon the walls were sufficiently distinct, yet the colors seemed blurred and indefinite. These colors had now assumed, and were momentarily assuming, a startling and most intense brilliancy, that give to the spectral and fiendish portraitures an aspect that might have thrilled even firmer nerves than my own. Demon eyes, of a wild and ghastly vivacity, glared upon me in a thousand directions where none had been visible before, and gleamed with the lurid luster of a fire that I could not force my imagination to regard as unreal.

UNREAL! -- Even while I breathed there came to my nostrils the breath of the vapor of heated iron! A suffocating odor pervaded the prison! A deeper glow settled each moment in the eyes that glared at my agonies! A richer tint of crimson diffused itself over the pictured horrors of blood. I panted ' I gasped for breath! There could be no doubt of the design of my tormentors -- oh most unrelenting! oh, most demoniac of men! I shrank from the glowing metal to the center of the cell. Amid the thought of the fiery destruction that impended, the idea of the coolness of the well came over my soul like balm. I rushed to its deadly brink. I threw my straining vision below. The glare from the enkindled roof illumined its inmost recesses. Yet, for a wild moment, did my spirit refuse to comprehend the meaning of what I saw. At length it forced -- it wrestled its way into my soul -- it burned itself in upon my shuddering reason. O for a voice to speak! -- oh, horror! -- oh, any horror but this! With a shriek I rushed from the margin and buried my face in my hands -- weeping bitterly.

The heat rapidly increased, and once again I looked up, shuddering as if with a fit of the ague. There had been a second change in the cell -- and now the change was obviously in the FORM. As before, it was in vain that I at first endeavored to appreciate or understand what was taking place. But not long was I left in doubt. The inquisitorial vengeance had been hurried by my two-fold escape, and there was to be no more dallying with the King of Terrors. The room had been square. I saw that two of its iron angles were now acute -- two consequently, obtuse. The fearful difference quickly increased with a low rumbling or moaning sound. In an instant the apartment had shifted its form into that of a lozenge. But the alteration stopped not here -- I neither hoped nor desired it to stop. I could have clasped the red walls to my bosom as a garment of eternal peace. "Death," I said "any death but that of the pit!" Fool! might I not have known that INTO THE PIT it was the object of the burning iron to urge me? Could I resist its glow? or if even that, could I withstand its pressure ? And now, flatter and flatter grew the lozenge, with a rapidity that left me no time for contemplation. Its center, and of course, its greatest width, came just over the yawning gulf. I shrank back -- but the closing walls pressed me resistlessly onward. At length for my seared and writhing body there was no longer an inch of foothold on the firm floor of the prison. I struggled no more, but the agony of my soul found vent in one loud, long, and final scream of despair. I felt that I tottered upon the brink -- I averted my eyes --



There was a discordant hum of human voices! There was a loud blast as of many trumpets! There was a harsh grating as of a thousand thunders! The fiery walls rushed back! An outstretched arm caught my own as I fell fainting into the abyss. It was that of General Lasalle. The French army had entered Toledo. The Inquisition was in the hands of its enemies.
 
Το Πηγάδι και το Εκκρεμές

του Έντγκαρ Άλλαν Πόε


Μετάφραση
Βασίλης Μηλίτσης 
[Μέρος 3/Τέλος]




Η ταλάντωση του εκκρεμούς γινόταν κάθετα στο μάκρος του σώματός μου. Είδα πως είχαν σχεδιάσει το μισοφέγγαρό του να διασχίσει την περιοχή της καρδιάς μου. Πρώτα θα ξέφτιζε το μάλλινο ύφασμα του χιτώνα μου, και μετά θα επανερχόταν να επαναλάβει το έργο του – ξανά – και ξανά. Παρόλο το τρομακτικά μεγάλο εύρος της ταλάντωσής του (κάπου παραπάνω από δέκα μέτρα) και τη συριστική ορμητικότητα της καθόδου του, ικανή να σχίσει ακόμη κι αυτούς τους σιδερένιους τοίχους, το μόνο που θα κατόρθωνε για αρκετά λεπτά θα ήταν το ξέφτισμα του ρούχου. Σ’ αυτή τη σκέψη στάθηκα για λίγο. Δεν τολμούσα να συνεχίσω το συλλογισμό μου. Κόλλησα πάνω της με τέτοια εμμονή προσοχής – λες και η προσκόλληση αυτή θα μπορούσε να σταματήσει ΕΔΩ την κάθοδο του ατσαλιού. Ανάγκασα τον εαυτό μου να συλλογιστεί τον ήχο του μισοφέγγαρου καθώς αυτό θα περνούσε σχίζοντας το ρούχο – την ιδιαίτερα ανατριχιαστική αίσθηση που παράγει η τριβή του ρούχου πάνω στα νεύρα. Συλλογίστηκα όλη αυτή την ασήμαντη ελαφρότητα μέχρι που έσφιξα τα δόντια μου.

Κάτω – όλο και προς τα κάτω σερνόταν σταθερά. Ένιωσα μια άγρια χαρά συγκρίνοντας την κατακόρυφη με την πλευρική του κίνηση. Δεξιά – αριστερά – πέρα – δώθε – με το ουρλιαχτό ενός καταραμένου πνεύματος! Κατ’ ευθείαν στην καρδιά μου με το ύπουλο βήμα της τίγρης! Τη μια φορά γελούσα και  την άλλη ούρλιαζα, καθώς υπερίσχυε πότε η μια ιδέα και πότε ή άλλη.



Προς τα κάτω – σίγουρα, ανελέητα προς τα κάτω! Δονούταν εντός δέκα εκατοστών από τον κόρφο μου! πάσχιζα βίαια – λυσσαλέα – να ελευθερώσω το υπόλοιπο αριστερό μου μπράτσο – ήταν ελεύθερο μόνον από τον αγκώνα και κάτω. Μετά βίας και με πολύ κόπο μπορούσα να φέρω το χέρι μου από το πιάτο δίπλα μου μέχρι το στόμα, αλλά όχι παραπέρα. Αν μπορούσα να σπάσω τα δεσμά μου από τον αγκώνα και πάνω, θα άδραχνα το εκκρεμές και θα επιχειρούσα να το σταματήσω. Αλλά, όπως είχαν τα πράγματα, ήταν σαν να προσπαθούσα να σταματήσω μια χιονοστιβάδα!



Προς τα κάτω – συνέχιζε ακατάπαυστα – συνέχιζε αναπόφευκτα προς τα κάτω! Αγκομαχούσα και πάσχιζα σε κάθε δόνηση. Σφιγγόμουν σπασμωδικά σε κάθε του ταλάντωση. Τα μάτια μου ακολουθούσαν τις περιδινήσεις  του πέρα δώθε με την αγωνιώδη προσμονή της πιο ανείπωτης απελπισίας. Πλησίαζαν σπασμωδικά κατά την κάθοδο, αν και ο θάνατος θα ήταν ανακούφιση, Ο, απερίγραπτο! Εξακολουθούσα να τρέμω με κάθε νεύρο μου στη σκέψη πώς ένα ελαφρύ βύθισμα του μηχανισμού θα επίσπευδε την κοφτερή γυαλιστερή λάμα πάνω στο στήθος μου. Ήταν ελπίδα που υποκινούσε τα νεύρα μου να τρέμουν – και το σώμα μου να σφίγγεται. Ήταν ΕΛΠΙΔΑ – ή ελπίδα που θριαμβεύει στην αγωνία – που ψιθυρίζει στον μελλοθάνατο ακόμη και μέσα στα μπουντρούμια της Ιεράς Εξέτασης.

Έβλεπα ότι κάπου δέκα με  δώδεκα ταλαντώσεις θα έφερναν το ατσάλι σε πραγματική επαφή με το χιτώνα μου, και μ’ αυτή την παρατήρηση κατέλαβε ξαφνικά το πνεύμα μου όλη η έντονη και μαζεμένη ηρεμία της απελπισίας. Για πρώτη φορά εδώ και πολλές ώρες, ή πιθανόν μέρες, ΣΚΕΦΤΗΚΑ. Μου ήρθε στο μυαλό ότι ο δερμάτινη λουρίδα ή η ίγγλα που με κρατούσε δεμένο ήταν ΜΙΑ και ΜΟΝΑΔΙΚΗ. Δεν ήμουν δεμένος με κανένα άλλο ξεχωριστό σχοινί. Το πρώτο χτύπημα του κοφτερού σαν ξυράφι μισοφέγγαρου κάθετα προς το τμήμα της λουρίδας θα το έκοβε σε τρόπο ώστε θα μπορούσα να την ξετυλίξω από το σώμα μου με τη βοήθεια του αριστερού χεριού μου. Αλλά πόσο τρομαχτική, στην προκειμένη περίπτωση, ήταν η προσέγγιση του ατσαλιού! Και το αποτέλεσμα της αδύναμης πάλης μου πόσο θανάσιμο! Προσέτι δεν θα ήταν άραγε πιθανόν τα τσιράκια των βασανιστών να μην είχαν προβλέψει και λάβει μέτρα γι αυτήν τη δυνατότητα!; Ήταν μήπως πιθανόν η λουρίδα να περιβάλλει το στήθος μου ακριβώς στην πορεία του εκκρεμούς; Τρέμοντας μήπως δω την αμυδρή, και, φαινομενικά τελευταία μου ελπίδα να ματαιώνεται, ανασήκωσα το κεφάλι μου στο ύψος που μπορούσα για ν’ αποκτήσω μια συγκεκριμένη θέα του στήθους μου. Η ίγγλα ήταν τυλιγμένη γύρω από τα άκρα κι απ’ το σώμα μου πολύ κοντά σ’ όλες τις κατευθύνσεις εκτός ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΟΥ ΜΙΣΟΦΕΓΓΑΡΟΥ.

Δεν πρόλαβα καλά – καλά να ακουμπήσω το κεφάλι μου στην αρχική του θέση όταν πέρασε από το μυαλό μου σαν αστραπή ό, τι δεν μπορώ καλύτερα να περιγράψω παρά σαν τη μισοσχηματισμένη ιδέα λύτρωσής μου, στην οποία αναφέρθηκα προηγουμένως, και που μόνο ένα τμήμα της πλανιόταν ακαθόριστα στο μυαλό μου από τότε που είχα πάρει να βάλω τροφή στο στόμα μου.  Τώρα ολόκληρη η σκέψη ήταν παρούσα – αδύναμη, σχεδόν παράλογη, μετά βίας οριστική, κι όμως ολοκληρωμένη. Προχώρησα αμέσως, με τη νευρική ενεργητικότητα του απελπισμένου, να επιχειρήσω την εκτέλεσή της.

Για πολλές ώρες πολύ κοντά στο χαμηλό πλαίσιο όπου μ’ είχαν δεμένο είχαν μαζευτεί στην κυριολεξία κοπάδια από ποντίκια. Ήταν άγρια, απόκοτα, αδηφάγα, με τα κόκκινα μάτια τους στυλωμένα πάνω μου, λες και περίμεναν να μείνω ακίνητος για να με καταστήσουν λεία τους. «Τι λογής τροφή άραγε συνηθίζουν να τρώνε στο πηγάδι;» σκέφτηκα.

Είχαν καταβροχθίσει, παρ’ όλες μου τις προσπάθειες να τα εμποδίσω, όλο το περιεχόμενο του πιάτου εκτός από λίγα απομεινάρια. Το χέρι μου είχε συνηθίσει να κουνιέται σαν μια αιώρα ή ένα κύμα πάνω από το πιάτο. Τελικά η ασυναίσθητη ομοιομορφία της κίνησης δεν έφερε ουσιαστικό αποτέλεσμα. Στη λαιμαργία τους τα ειδεχθή αυτά παράσιτα συχνά έχωναν τα αιχμηρά τους δόντια και στα ίδια μου τα δάχτυλα. Με τα απομεινάρια του λιπαρού και πικάντικου φαγητού άλειψα επιμελώς τα δεσμά μου στην έκταση που έφτανα. Κατόπιν ανασηκώνοντας το κεφάλι από το δάπεδο, έμενα ακίνητος χωρίς καν να ανασαίνω.

Στην αρχή τα λαίμαργα ζώα ξαφνιάστηκαν και τρόμαξαν από την αλλαγή – από την παύση κάθε κίνησής μου. Τραβήχτηκαν ανήσυχα προς τα πίσω. Πολλά κατέφυγαν στο πηγάδι. Αλλά τούτο συνέβη μόνο για λίγο. Δεν πήγε στο βρόντο το ότι βασίστηκα στην αδηφαγία τους. Βλέποντας ότι κειτόμουν εντελώς ακίνητος, ένα με δυο απ’ τα τολμηρότερα πήδηξαν πάνω στο πλαίσιο και άρχισαν να οσμίζονται την ίγγλα. Τούτο φάνηκε να είναι το γενικό σύνθημα για μια γενική εφόρμηση. Βγαίνοντας από το χάσμα έσπευδαν κατά καινούρια κοπάδια. Κόλλησαν στο ξύλο, πέρασαν πάνω απ’ αυτό και εκατοντάδες πήδηξαν πάνω στο κορμί μου. Η κανονική κίνηση του εκκρεμούς δεν τα ενοχλούσε καθόλου. Αποφεύγοντας τις αιωρήσεις του, καταπιάστηκαν με τα αλειμμένα δεσμά. Με πίεζαν, συνωστίζονταν πάνω μου σε αυξανόμενα σμήνη.  Σπαρταρούσαν πάνω στο λαιμό μου και τα κρύα χείλη τους ζητούσαν τα δικά μου. Ασφυκτιούσα από την πίεση του πλήθους τους. Από τα βάθη του σώματός μου έβγαινε τέτοια αηδία, που δεν υπάρχει λέξη στον κόσμο για να την περιγράψω, και πάγωνε με μια γλοιώδη αίσθηση την καρδιά μου. Ακόμη ένα λεπτό και ένιωσα πως ο αγώνας μου θα έπαιρνε τέλος. Άρχισα να αντιλαμβάνομαι καθαρά  το χαλάρωμα των δεσμών μου. Καταλάβαινα πώς σε περισσότερα από ένα μέρος πρέπει να είχαν κιόλας κοπεί. Και με μια υπεράνθρωπη αποφασιστικότητα εγώ συνέχισα να παραμένω ΑΚΙΝΗΤΟΣ.

Ούτε έπεσα έξω στους υπολογισμούς μου κι ούτε μάταια υπέφερα, και τελικά ένιωσα πως ήμουν ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ. Η ίγγλα κρεμόταν κουρελιασμένη γύρω από το κορμί μου, αλλά η αιώρηση του εκκρεμούς ήδη πίεζε πάνω στο στήθος μου. Είχε σχίσει το μάλλινο ύφασμα και είχε κόψει το λινό ύφασμα από κάτω. Ταλαντεύτηκε δυο φορές και μια αίσθηση σφοδρού πόνου διέτρεξε όλα μου τα νεύρα. Όμως είχε φτάσει η στιγμή της σωτηρίας μου. Μ’ ένα κούνημα του χεριού μου οι σωτήρες μου έσπευσαν άτακτα να κρυφτούν. Με μια σταθερή, αργή, προσεχτική και πλάγια κίνηση, γλίστρησα κουλουριάζοντας το κορμί μου από το αγκάλιασμα των δεσμών μου ξεφεύγοντας από την προσέγγιση του χατζαριού. Για μια στιγμή τουλάχιστον ήμουν ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ.

Ελεύθερος! Κι όμως στην αρπάγη της Ιεράς Εξέτασης! Δεν πρόλαβα καλά –  καλά να απομακρυνθώ από το ξύλινο κρεβάτι και να πατήσω το δάπεδο της φυλακής μου, όταν σταμάτησε η κίνηση του διαβολικού μηχανισμού και το είδα να τραβιέται προς τα πάνω από κάποια αόρατη δύναμη μέσα από την οροφή. Τούτο ήταν ένα μάθημα που απελπισμένα το έβαλα καλά στο νου μου. Αναμφίβολα κάθε κίνησή παρακολουθούταν. Ελεύθερος! Μόλις είχα γλιτώσει από μια μορφή εναγώνιου θανάτου για να παραδοθώ σε κάτι άλλο χειρότερο από θάνατο. Μ’ αυτή τη σκέψη, έστρεψα τα μάτια μου νευρικά γύρω μου στα σιδερένια τοιχώματα που με κρατούσαν έγκλειστο εκεί μέσα. Κάτι ασυνήθιστο – κάποια αλλαγή που αρχικά δεν μπορούσα να προσδιορίσω μ’ ευκρίνεια – ήταν φανερό πως συνέβαινε μέσα στη φυλακή. Για πολλά λεπτά ασχολιόμουν του κάκου με μια ονειρώδη και τρομακτική αφηρημένη έννοια, με μια ασύνδετη εικασία. Και τότε αντιλήφθηκα την πηγή του θειώδους φέγγους που φώτιζε το κελί. Το φως έβγαινε μέσα από μια σχισμή περίπου ενός εκατοστού σε πλάτος, η οποία περιέβαλλε τη βάση των τοίχων της φυλακής έτσι ώστε αυτοί να φαίνονται εντελώς χωρισμένοι από το έδαφος. Προσπάθησα, όμως μάταια, να κοιτάξω μέσα από το άνοιγμα.

Καθώς εγκατέλειπα την προσπάθειά μου, το μυστήριο της αλλαγής του δωματίου αποκαλύφθηκε ξαφνικά στην αντίληψή μου. Έχω ήδη περιγράψει πως αν και τα περιγράμματα των μορφών πάνω στους τοίχους ήταν επαρκώς ευδιάκριτα, τα χρώματα όμως ήταν ξεθωριασμένα και ακαθόριστα. Αυτά τα χρώματα είχαν τώρα πάρει, προσωρινά έπαιρναν, μια ξαφνική και εντονότατη λάμψη που έδινε στις φασματικές και δαιμονικές απεικονίσεις μια όψη που θα έκανε να κλονισθούν με φρίκη ακόμη και πιο γερά νεύρα από τα δικά μου. Μάτια δαιμόνων, με άγρια και αποτρόπαια ζωντάνια, με αγριοκοίταζαν από κατευθύνσεις που δεν ήσαν ορατά πριν, και γυάλιζαν με τη μακάβρια λάμψη μιας φωτιάς που, όσο κι αν πίεζα τη φαντασία μου, δεν μπορούσα να θεωρήσω φανταστική.

ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΗ! – Καθώς ανέπνεα, ήρθε στα ρουθούνια μου ένα κύμα αναθυμίασης ζεσταμένου σιδήρου! Μια αποπνικτική οσμή κατέκλυσε τη φυλακή μου! Μια βαθύτερη πυράκτωση καταστάλαζε κάθε στιγμή στα μάτια που ατένιζαν την αγωνία μου! Ένα εντονότερο κατακόκκινο χρώμα σαν αίμα διαχεόταν πάνω από τις φρικαλέες ζωγραφισμένες μορφές. Άρχισα να ασθμαίνω, να πασχίζω να πάρω ανάσα! Δεν υπήρχε καμιά αμφιβολία σχετικά με το σχέδιο των βασανιστών μου – α, τι ανηλεείς! Α, τι σατανικοί άνθρωποι! Οπισθοχώρησα από το πυρακτωμένο μέταλλο προς το κέντρο του κελιού. Στη σκέψη ενός επικείμενου πύρινου αφανισμού μου, η ιδέα της δροσιάς του πηγαδιού ήρθε στην ψυχή μου σαν βάλσαμο. Όρμησα στον αμείλικτο θάνατο του χείλους του. Ζορίζοντας τα μάτια μου κοίταξα προς το βάθος. Η έντονη λάμψη από την πυρακτωμένη οροφή φώτιζε και τις ενδότερες εσοχές του χάσματος. Κι όμως, για μια χαοτική στιγμή, το πνεύμα μου αρνήθηκε να κατανοήσει τη σημασία αυτού που έβλεπα. Τελικά  αυτό πιέστηκε – πάλεψε να μπει στην ψυχή μου – χαράχτηκε με φωτιά στην κλονισμένη μου λογική. Ο, που να βρω φωνή να μιλήσω! – ο, φρίκη! – ο, κάθε άλλη φρίκη εκτός απ’ αυτό! Μ’ ένα ουρλιαχτό έκανα πίσω από το άκρο και καλύπτοντας το κεφάλι μου με τα χέρια, έκλαψα πικρά.

Η ζέστη φούντωσε γρήγορα, και για μια φορά ακόμη κοίταξα προς τα πάνω, τρέμοντας σαν να μ’ είχε πιάσει κρίση πυρετού. Τώρα έγινε μια δεύτερη αλλαγή στο κελί – και τη φορά τούτη η αλλαγή φανερά ήταν στο ΣΧΗΜΑ. Όπως και προηγουμένως, του κάκου αρχικά προσπάθησα να εκτιμήσω ή να κατανοήσω τι συνέβαινε. Αλλά σύντομα οι αμφιβολίες μου διαλύθηκαν. Η εκδικητικότητα των ιεροεξεταστών είχε επισπευτεί μετά από τη διπλή μου διαφυγή του θανάτου μου, και δεν υπήρχε πια άλλη  χρονοτριβή με τον Βασιλιά των Τρόμων. Το δωμάτιο δεν ήταν πια τετράγωνο. Είδα πως δυο από τις σιδερένιες γωνίες του ήσαν τώρα οξείες – και συνεπώς οι άλλες δυο αμβλείες. Η τρομακτική διαφορά γρήγορα μεγάλωσε συνοδευόμενη από μια υπόκωφη βροντή ή έναν θόρυβο σαν βογκητό. Σε μια στιγμή το κελί άλλαξε το σχήμα του σε ρόμβο. Αλλά η αλλαγή δε σταμάτησε εδώ – ούτε ήλπιζα ούτε επιθυμούσα να σταματήσει. Θα μπορούσα να αγκαλιάσω τους κοκκινισμένους τοίχους σαν ένα ένδυμα αιώνιας γαλήνης. «Θάνατος,» είπα, «κάθε άλλος θάνατος εκτός από εκείνον του χάσματος!» Ο ανόητος! Πώς δεν μπόρεσα να καταλάβω πως ο αντικειμενικός σκοπός του πυρωμένου σιδήρου ήταν να με ρίξουν ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΧΑΣΜΑ;  Μπορούσα να αντέξω την πυράκτωσή του; Ή ακόμη, μπορούσα να αντισταθώ στην πίεσή του; Και τώρα βήμα – βήμα μεγάλωνε ο ρόμβος με μια γρηγοράδα που δε μου άφηνε περιθώρια να σκεφτώ. Το κέντρο του και φυσικά το μεγαλύτερο πλάτος του ερχόταν ακριβώς πάνω από το στόμα της αβύσσου. Οπισθοχωρούσα – αλλά οι τοίχοι που έκλειναν με ανάγκαζαν αμείλικτα προς τα μπρος. Τελικά για το καψαλισμένο και συσπώμενο κορμί μου δεν υπήρχε ούτε εκατοστό σταθερού εδάφους στο κελί για να σταθεί. Σταμάτησα να παλεύω πια, αλλά η αγωνία της ψυχής μου βρήκε διέξοδο σ’ ένα δυνατό, μακρύ και τελικό ουρλιαχτό απελπισίας. Ένιωσα να παραπατάω πάνω στο χείλος – έστρεψα αλλού τα μάτια μου –

Άκουσα συγκεχυμένες ανθρώπινες φωνές! Μετά ακούστηκε μια σφοδρή διαπασών σαν από πολλές σάλπιγγες! Κατόπιν ήρθε ένα βροντώδες τρίξιμο σαν από χιλιάδες μπουμπουνητά! Τα πυρακτωμένα τοιχώματα τραβήχτηκαν ορμητικά προς τα πίσω! Ένα απλωμένο χέρι έπιασε το δικό μου καθώς λιποθυμώντας έπεφτα μέσα στη άβυσσο. Το χέρι ήταν του Στρατηγού Λασάλ. Ο γαλλικός στρατός είχε εισβάλει στο Τολέδο. Η Ιερά Εξέταση βρισκόταν στα χέρια των εχθρών της.

Σημ. τ.Μετ.:
* Κανείς δε γνωρίζει την προέλευση αυτών των στίχων. Ο Baudelaire που μετέφρασε το διήγημα στα γαλλικά το 1857, επισύναψε μια επισημείωση στην εξήγηση του Πόε όπου αναφέρει (και βέβαια θα ήξερε) ότι η εν λόγω αγορά δεν είχε πύλες και δεν υπήρξε καμιά επιγραφή.
 **Επίσης ο Πόε λανθασμένα έγραψε longas αντί longos που δε συμφωνεί με το αρσενικό furores

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητά με τον Τάσο Αποστολίδη για το νέο του graphic novel «Αριστοτέλης» με εικονογράφηση Αλέκου Παπαδάτου

Tάσος Αποστολίδης:«Η φιλοσοφία του Αριστοτέλη έχει να κάνει με την πραγματική ζωή, με το τώρα» Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με τον Τάσο Απ...