Η ΑΤΑΚΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

Η ταινία σάρωσε τα Όσκαρ,
αλλά το Ιράκ παραμένει ο μεγάλος χαμένος

Η ταινία The Hurt Locker κέρδισε 6 Όσκαρ, περιλαμβανομένου αυτού της καλύτερης ταινίας, για την αναπαράσταση της δράσης μιας μονάδας εξουδετέρωσης εκρηκτικών μηχανισμών του στρατού των ΗΠΑ στο Ιράκ. Το δράμα γύρω από την ταινία, όμως, επικεντρώθηκε αλλού: στον αρχιλοχία Τζέφρι Σάρβερ. Ο Σάρβερ μήνυσε την εταιρία που παρήγαγε την ταινία, υποστηρίζοντας ότι το σενάριό της βασίστηκε στη θητεία του και στην δράση του στο Ιράκ.

Ο Μάικλ Γκας -πρώην ειδικός στην εξουδετέρωση βομβών του στρατού και βετεράνος του πρώτου πολέμου του Κόλπου το 1991, που επέστρεψε στη χώρα το 2006 ως συμβασιούχος του Πενταγώνου με την ίδια ειδικότητα- γράφει στο Διαδικτυακό περιοδικό truthout πως είναι κατανοητό σε όλους ότι οι κινηματογραφικές εταιρίες και οι σκηνοθέτες αποδίδουν με πολλές «ελευθερίες» πραγματικά γεγονότα και πρόσωπα στο σελιλόιντ.

Εξ αιτίας αυτού, είναι δύσκολο να διαχωριστεί η πραγματικότητα από τη φαντασία -αυτό που πραγματικά συνέβη από αυτό που ο σκηνοθέτης επινόησε.

Πολλές όψεις της ταινίας είναι αληθινές. Η στολή του πυροτεχνουργού δεν πρόκειται να σώσει τη ζωή του εάν ο εκρηκτικός μηχανισμός πυροδοτηθεί, εάν έχει πάνω από μια ορισμένη ποσότητα εκρηκτικών και εάν ο πυροτεχνουργός δεν βρίσκεται σε απόσταση ασφαλείας. Επίσης, είναι αλήθεια, συνεχίζει, ότι πολλά στελέχη του στρατού βρίσκουν τρόπους να κρύβουν αλκοόλ και να μεθούν μόνιμα.

Αλλες όψεις της ταινίας, εάν είναι αληθινές, θα πρέπει να βάλουν πολλούς σε σκέψεις, προσθέτει ο Γκας. Ορισμένες από τις ενέργειες της ομάδας των πυροτεχνουργών που απεικονίζονται στην ταινία ήταν απερίσκεπτες κι επικίνδυνες. Σε πολλές περιπτώσεις, έθεσαν αναίτια σε κίνδυνο τη ζωή του ίδιου του κεντρικού ήρωα, της ομάδας του, των δυνάμεων ασφαλείας και αμάχων. Ο ήρωας είναι «εκτός ελέγχου», περίπου καουμπόι.

Ορισμένες, ακόμα, όψεις της ταινίας αποτελούν απλώς ένα θραύσμα όσων συμβαίνουν. Οι Ιρακινοί άμαχοι όχι απλώς δεν τυγχάνουν κανενός σεβασμού, αλλά πολύ συχνά υφίστανται κακομεταχείριση (λεκτική, ψυχολογική και σωματική) από τους στρατιωτικούς και ιδιώτες συμβασιούχους. Το χειρότερο είναι πως πολλοί στρατιώτες και μισθοφόροι, λέει ο Γκας, διψάνε για αίμα και πυροβολούν αθώους.

Υπάρχουν, επίσης, πράγματα που η ταινία αγνόησε εντελώς. Το φιλμ δεν αναπαριστά καθόλου την τεράστια καταστροφή που προκάλεσε στο Ιράκ η εισβολή των ΗΠΑ, γράφει ο Γκας. Δεν δείχνει ότι, επτά χρόνια αργότερα, αρκετοί πολίτες δεν έχουν ακόμα αξιόπιστη ηλεκτροδότηση, καθαρό πόσιμο νερό, επαρκή αποχέτευση. Δεν θίγει το ότι χιλιάδες Ιρακινοί προσπαθούν ακόμα να βρουν δουλειά για να ταΐσουν τις οικογένειές τους αφού ο στρατός των ΗΠΑ κατέστρεψε ολοσχερώς τις υποδομές στη χώρα τους.

Αν και αρκετοί Ιρακινοί, τονίζει ο Γκας, χάρηκαν που ο Σαντάμ Χουσεΐν ανατράπηκε, οι ΗΠΑ έχασαν την όποια στήριξη θα μπορούσαν να εξασφαλίζουν σκοτώνοντας αδιακρίτως και εκ προθέσεως άμαχους, φυλακίζοντας δεκάδες χιλιάδες Ιρακινούς, βιάζοντας Ιρακινές και φυλακίζοντας τα παιδιά τους.

Μετά τις ιρακινές εκλογές, δυο υποψήφιοι διεκδικούν τη νίκη: ο Νούρι αλ Μάλικι και ο Ιγιάντ Αλάουι. Και οι δύο θεωρούνται από το λαό του Ιράκ μαριονέτες της κυβέρνησης των ΗΠΑ. Ελάχιστοι αισιοδοξούν ότι το Ιράκ θα μπορέσει να ανακτήσει την ανεξαρτησία του καθώς τόσο το Πεντάγωνο όσο και Ιρακινοί αξιωματούχοι υπονοούν ότι ο στρατός των ΗΠΑ ενδέχεται να μην αποχωρήσει ποτέ πλήρως από τη χώρα, παρά τις υπάρχουσες συμφωνίες.

Μπορεί -καταλήγει ο Γκας- η ταινία The Hurt Locker να αποδείχθηκε ο μεγάλος νικητής στα Όσκαρ και στις αίθουσες, αλλά το Ιράκ παραμένει ο μεγάλος χαμένος.

Newsroom ΔΟΛ,
με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ,
14/03/2010