Το πρώτο βραβευμένο διήγημα του Πόε

MS. FOUND IN A BOTTLE* By Edgar Allan Poe Qui n’a plus qu’un moment a vivre N’a plus rien a dissimuler.               Quinault — Atys.  OF my country and of my family I have little to say. Ill usage and length of years have driven me from the one, and estranged me from the other. Hereditary wealth afforded me an education of no common order, and a contemplative turn of mind enabled me to methodize the stores which early study very diligently garnered up. Beyond all things the works of the German moralists gave me great delight; not from any ill-advised admiration of their eloquent madness, but from the ease with which my habits of rigid thought enabled me to detect their falsities. I have often been reproached with the aridity of my genius — a deficiency of imagination has been imputed to me as a crime — and the Pyrrhonism of my opinions has at all times rendered me notorious. Indeed a strong relish for physical philosophy has, I fear, tinctured my mind with a very common error of this age — I mean the habit of referring occurrences, even the least susceptible of such reference, to the principles of that science. Upon the whole, no person could be less liable than myself to be led away from the severe precincts of ­truth by the ignes fatui1 of superstition. I have thought proper to premise thus much lest the incredible tale I have to tell should be considered rather the raving of a crude imagination, than the positive experience of a mind to which the reveries of fancy have been a dead letter and a nullity. After many years spent in foreign travel, I sailed in the year 18—, from the port of Batavia, in the rich and populous island of Java, on a voyage to the Archipelago of the Sunda islands. I went as passenger — having no other inducement than a kind of nervous restlessness which haunted me like a fiend. Our vessel was a beautiful ship of about four hundred tons, copper-fastened, and built at Bombay of Malabar teak. She was freighted with cotton-wool and oil, from the Lachadive islands. We had also on board coir, jaggeree, ghee, cocoa-nuts, and a few cases of opium. The stowage was clumsily done, and the vessel consequently crank. We got under way with a mere breath of wind, and for many days stood along the eastern coast of Java, without any other incident to beguile the monotony of our course than the occasional meeting with some of the small grabs of the Archipelago to which we were bound. One evening, leaning over the taffrail, I observed a very singular, isolated cloud, to the N. W. It was remarkable, as well for its color, as from its being the first we had seen since our departure from Batavia. I watched it attentively until sunset, when it spread all at once to the eastward and westward, ­girting in the horizon with a narrow strip of vapor, and looking like a long line of low beach. My notice was soon afterwards attracted by the dusky-red appearance of the moon, and the peculiar character of the sea. The latter was undergoing a rapid change, and the water seemed more than usually transparent. Although I could distinctly see the bottom, yet, heaving the lead, I found the ship in fifteen fathoms. The air now became intolerably hot, and was loaded with spiral exhalations similar to those arising from heated iron. As night came on, every breath of wind died away, and a more entire calm it is impossible to conceive. The flame of a candle burned upon the poop without the least perceptible motion, and a long hair, held between the finger and thumb, hung without the possibility of detecting a vibration. However, as the captain said he could perceive no indication of danger, and as we were drifting in bodily to shore, he ordered the sails to be furled, and the anchor let go. No watch was set, and the crew, consisting principally of Malays, stretched themselves deliberately upon deck. I went below — not without a full presentiment of evil. Indeed every appearance warranted me in apprehending a Simoom. I told the captain my fears — but he paid no attention to what I said, and left me without deigning to give a reply. My uneasiness, however, prevented me from sleeping, and about midnight I went upon deck. As I placed my foot upon the upper step of the companion-ladder, I was startled with a loud, humming noise, like that occasioned by the rapid revolution of a mill-wheel, and before I could ascertain its meaning, I found the ship quivering to its centre. In the next instant, a wilderness of foam hurled us upon our beam-ends, and, rushing over us fore and aft, swept the entire decks from stem to stern. The extreme fury of the blast proved in a great measure the salvation of the ship. Although completely water-logged, yet, as all her masts had gone by the board, she rose, after a minute, heavily from the sea, and, staggering awhile beneath the immense pressure of the tempest, finally righted. By what miracle I escaped destruction, it is impossible to say. Stunned by the shock of the water, I found myself, upon recovery, jammed in between the stern-post and rudder. With great difficulty I gained my feet, and looking dizzily around, was, at first, struck with the idea of our being among breakers, so terrific beyond the wildest imagination was the whirlpool of mountainous and foaming ocean within which we were engulfed. After a while, I heard the voice of an old Swede, who had shipped with us at the moment of our leaving port. I hallooed to him with all my strength, and presently he came reeling aft. We soon discovered that we were the sole survivors of the accident. All on deck, with the exception of ourselves, had been swept overboard, and the captain and mates must have perished as they slept, for the cabins were deluged with water. Without assistance, we could expect to do little for the security of the ship, and our exertions ­were at first paralyzed by the momentary expectation of going down. Our cable had, of course, parted like pack-thread, at the first breath of the hurricane, or we should have been instantaneously overwhelmed. We scudded with frightful velocity before the sea, and the water made clear breaches over us. The frame-work of our stern was shattered excessively, and, in almost every respect, we had received considerable injury — but to our extreme joy we found the pumps unchoked, and that we had made no great shifting of our ballast. The main fury of the Simoom had already blown over, and we apprehended little danger from the violence of the wind — but we looked forward to its total cessation with dismay, well believing, that, in our shattered condition, we should inevitably perish in the tremendous swell which would ensue. But this very just apprehension seemed by no means likely to be soon verified. For five entire days and nights — during which our only subsistence was a small quantity of jaggeree, procured with great difficulty from the forecastle — the hulk flew at a rate defying computation, before rapidly succeeding flaws of wind, which, without equalling the first violence of the Simoom, were still more terrific than any tempest I had before encountered. Our course for the first four days was, with trifling variations, S. E. and by South; and we must have run down the coast of New Holland. On the fifth day the cold became extreme, although the wind had hauled round a point more to the northward. The sun arose with a sickly yellow luster, and clambered a very few degrees above the horizon — emitting no decisive light. There were no clouds whatever apparent, yet the wind was upon the increase, and blew with a fitful and unsteady fury. About noon, as nearly as we could guess, our attention was again arrested by the appearance of the sun. It gave out no light, properly so called, but a dull and sullen glow unaccompanied by any ray. Just before sinking within the turgid sea its central fires suddenly went out, as if hurriedly extinguished by some unaccountable power. It was a dim, silver-like rim, alone, as it rushed down the unfathomable ocean. We waited in vain for the arrival of the sixth day — that day to me has not arrived — to the Swede, never did arrive. Thenceforward we were enshrouded in pitchy darkness, so that we could not have seen an object at twenty paces from the ship. Eternal night continued to envelop us, all unrelieved by the phosphoric sea-brilliancy to which we had been accustomed in the tropics. We observed too, that, although the tempest continued to rage with unabated violence, there was no longer to be discovered the usual appearance of surf, or foam, which had hitherto attended us. All around were horror, and thick gloom, and a black sweltering desert of ebony. Superstitious terror crept by degrees into the spirit of the old Swede, and my own soul was wrapped up in silent wonder. We neglected all care of the ship, as worse than useless, and securing ourselves as well as possible to the stump of the mizzen-mast, looked out bitterly ­into the world of ocean. We had no means of calculating time, nor could we form any guess of our situation. We were, however, well aware of having made farther to the southward than any previous navigators, and felt extreme amazement at not meeting with the usual impediments of ice. In the meantime every moment threatened to be our last — every mountainous billow hurried to overwhelm us. The swell surpassed anything I had imagined possible, and that we were not instantly buried is a miracle. My companion spoke of the lightness of our cargo, and reminded me of the excellent qualities of our ship — but I could not help feeling the utter hopelessness of hope itself, and prepared myself gloomily for that death which I thought nothing could defer beyond an hour, as, with every knot of way the ship made, the swelling of the black stupendous seas became more dismally appalling. At times we gasped for breath at an elevation beyond the Albatross — at times became dizzy with the velocity of our descent into some watery hell, where the air grew stagnant, and no sound disturbed the slumbers of the Kraken. We were at the bottom of one of these abysses, when a quick scream from my companion broke fearfully upon the night. “See! see!” — cried he, shrieking in my ears, — “Almighty God! see! see!” As he spoke, I became aware of a dull, sullen glare of red light which streamed down the sides of the vast chasm where we lay, and threw a fitful brilliancy upon our deck. Casting my eyes upwards, I beheld a spectacle which froze the current of my blood. At a terrific height directly above us, and upon the very verge of the precipitous descent, hovered a gigantic ship of nearly four thousand tons. Although upreared upon the summit of a wave of more than a hundred times her own altitude, her apparent size still exceeded that of any ship of the line or East Indiaman in existence. Her huge hull was of a deep dingy black, unrelieved by any of the customary carvings of a ship. A single row of brass cannon protruded from her open ports, and dashed off from their polished surfaces the fires of innumerable battle-lanterns, which swung to and fro about her rigging. But what mainly inspired us with horror and astonishment, was that she bore up under a press of sail in the very teeth of that supernatural sea, and of that ungovernable hurricane. When we first discovered her, her stupendous bows were alone to be seen, as she rose up, like a demon of the deep, slowly from the dim and horrible gulf beyond her. For a moment of intense terror she paused upon the giddy pinnacle, as if in contemplation of her own sublimity, then trembled and tottered, and — came down. At this instant, I know not what sudden self-possession came over my spirit. Staggering as far aft as I could, I awaited fearlessly the ruin that was to overwhelm. Our own vessel was at length ceasing from her struggles, and sinking with her head to the sea. The shock of the descending mass struck her, consequently, in that portion of her frame which was already under water, and the inevitable result ­was to hurl me with irresistible violence upon the rigging of the stranger. As I fell, the ship hove in stays, and went about, and to the confusion ensuing I attributed my escape from the notice of the crew. With little difficulty I made my way unperceived to the main hatchway, which was partially open, and soon found an opportunity of secreting myself in the hold. Why I did so I can hardly tell. A nameless and indefinite sense of awe, which at first sight of the navigators of the ship had taken hold of my mind, was perhaps the principle of my concealment. I was unwilling to trust myself with a race of people who had offered, to the cursory glance I had taken, so many points of vague novelty, doubt, and apprehension. I therefore thought proper to contrive a hiding-place in the hold. This I did by removing a small portion of the shifting-boards in such a manner as to afford me a convenient retreat between the huge timbers of the ship. I had scarcely completed my work, when a footstep in the hold forced me to make use of it. A man passed by my place of concealment with a feeble and unsteady gait. I could not see his face, but had an opportunity of observing his general appearance. There was about it an evidence of great age and infirmity. His knees tottered beneath a load of years, and his entire frame quivered under the burthen. He muttered to himself, in a low broken tone, some words of a language which I could not understand, and groped in a corner among a pile of singular-looking ­instruments, and decayed charts of navigation. His manner was a wild mixture of the peevishness of second childhood, and the solemn dignity of a god. He at length went on deck, and I saw him no more.   * * * * * *   A feeling, for which I have no name, has taken possession of my soul — a sensation which will admit of no analysis, to which the lessons of by-gone time are inadequate, and for which I fear futurity itself will offer me no key. To a mind constituted like my own the latter consideration is an evil. I shall never, — I know that I shall never — be satisfied with regard to the nature of my conceptions. Yet it is not wonderful that these conceptions are indefinite, since they have their origin in sources so utterly novel. A new sense, a new entity is added to my soul. It is long since I first trod the deck of this terrible ship, and the rays of my destiny are, I think, gathering to a focus. Incomprehensible men! Wrapped up in meditations of a kind which I cannot divine, they pass me by unnoticed. Concealment is utter folly on my part, for the people will not see. It was but just now that I passed directly before the eyes of the mate, — it was no long while ago that I ventured into the captain’s own private cabin, and took thence the materials with which I write, and have written. I shall from time to time continue this journal. It is ­true that I may not find an opportunity of transmitting it to the world, but I will not fail to make the endeavor. At the last moment I will enclose the MS. in a bottle, and cast it within the sea. An incident has occurred which has given me new room for meditation. Are such things the operations of ungoverned Chance? I had ventured upon deck and thrown myself down, without attracting any notice, among a pile of ratline-stuff and old sails in the bottom of the yawl. While musing upon the singularity of my fate, I unwittingly daubed with a tar-brush the edges of a neatly-folded studding-sail which lay near me on a barrel. The studding-sail is now bent upon the ship, and the thoughtless touches of the brush are spread out into the word DISCOVERY. I have made many observations lately upon the structure of the vessel. Although well-armed, she is not, I think, a ship of war. Her rigging, build, and general equipment, all negative a supposition of this kind. What she is not I can easily perceive, what she is I fear it is impossible to say. I know not how it is, but in scrutinizing her strange model and singular cast of spars, her huge size and overgrown suits of canvass, her severely simple bow and antiquated stern, there will occasionally flash across my mind a sensation of familiar things, and there is always mixed up with such indistinct shadows of recollection, an unaccountable memory of old foreign chronicles and ages long ago. I have been looking at the timbers of the ship. ­She is built of a material to which I am a stranger. There is a peculiar character about the wood which strikes me as rendering it unfit for the purpose to which it has been applied. I mean its extreme porousness, considered independently of the worm-eaten condition which is a consequence of navigation in these seas, and apart from the rottenness attendant upon age. It will appear perhaps an observation somewhat over-curious, but this wood has every characteristic of Spanish oak, if Spanish oak were distended or swelled by any unnatural means. In reading the above sentence a curious apothegm of an old weather-beaten Dutch navigator comes full upon my recollection. “It is as sure,” he was wont to say, when any doubt was entertained of his veracity, “as sure as there is a sea where the ship itself will grow in bulk like the living body of the seaman.” About an hour ago, I made bold to thrust myself among a group of the crew. They paid me no manner of attention, and, although I stood in the very midst of them all, seemed utterly unconscious of my presence. Like the one I had at first seen in the hold, they all bore about them the marks of a hoary old age. Their knees trembled with infirmity, their shoulders were bent double with decrepitude, their shriveled skins rattled in the wind, their voices were low, tremulous, and broken, their eyes glistened with the rheum of years, and their gray hairs streamed terribly in the tempest. Around them on every part of the deck lay scattered mathematical instruments of the most quaint and obsolete construction. I mentioned some time ago the bending of a studding-sail. From that period the ship, being thrown dead off the wind, has held her terrific course due south, with every rag of canvass packed upon her from her trucks to her lower-studding-sail booms, and rolling every moment her top-gallant yard-arms into the most appalling hell of water which it can enter into the mind of man to imagine. I have just left the deck, where I find it impossible to maintain a footing, although the crew seems to experience little inconvenience. It appears to me a miracle of miracles that our enormous bulk is not buried up at once and forever. We are surely doomed to hover continually upon the brink of Eternity, without taking a final plunge into the abyss. From billows a thousand times more stupendous than any I have ever seen, we glide away with the facility of the arrowy sea-gull; and the colossal waters rear their heads above us like demons of the deep, but like demons confined to simple threats and forbidden to destroy. I am led to attribute these frequent escapes to the only natural cause which can account for such effect. I must suppose the ship to be within the influence of some strong current or impetuous under-tow. I have seen the captain face to face, and in his own cabin — but, as I expected, he paid me no attention. Although in his appearance there is, to an observer, nothing which might bespeak him more or less than man — still a feeling of irrepressible reverence and awe mingled with the sensation of ­wonder with which I regarded him. In stature he is nearly my own height, that is, about five feet eight inches. He is of a well-knit and compact frame of body, neither robust nor remarkably otherwise. But it is the singularity of the expression which reigns upon the face, it is the intense, the wonderful, the thrilling evidence of old age so utter, so extreme, which excites within my spirit a sense — a sentiment ineffable. His forehead, although little wrinkled, seems to bear upon it the stamp of a myriad of years. His gray hairs are records of the past, and his grayer eyes are sibyls of the future. The cabin floor was thickly strewn with strange, iron-clasped folios, and mouldering instruments of science, and obsolete long-forgotten charts. His head was bowed down upon his hands, and he pored with a fiery unquiet eye over a paper which I took to be a commission, and which, at all events, bore the signature of a monarch. He muttered to himself, as did the first seaman whom I saw in the hold, some low peevish syllables of a foreign tongue, and although the speaker was close at my elbow, yet his voice seemed to reach my ears from the distance of a mile. The ship and all in it are imbued with the spirit of Eld2. The crew glide to and fro like the ghosts of buried centuries, their eyes have an eager and uneasy meaning, and when their figures fall athwart my path in the wild glare of the battle-lanterns, I feel as I have never felt before, although I have been all my life a dealer in antiquities, and have imbibed the shadows of fallen columns at Balbek, and Tadmor, and Persepolis, until my very soul has become a ruin. When I look around me I feel ashamed of my former apprehensions. If I trembled at the blast which has hitherto attended us, shall I not stand aghast at a warring of wind and ocean, to convey any idea of which the words tornado and simoom are trivial and ineffective! All in the immediate vicinity of the ship is the blackness of eternal night and a chaos of foamless water; but, about a league on either side of us, may be seen, indistinctly and at intervals, stupendous ramparts of ice, towering away into the desolate sky, and looking like the walls of the universe. As I imagined, the ship proves to be in a current; if that appellation can properly be given to a tide which, howling and shrieking by the white ice, thunders on to the southward with a velocity like the headlong dashing of a cataract. To conceive the horror of my sensations is, I presume, utterly impossible — yet a curiosity to penetrate the mysteries of these awful regions predominates even over my despair, and will reconcile me to the most hideous aspect of death. It is evident that we are hurrying onwards to some exciting knowledge — some never-to-be-imparted secret, whose attainment is destruction. Perhaps this current leads us to the southern pole itself — it must be confessed that a supposition apparently so wild has every probability in its favor. The crew pace the deck with unquiet and tremulous step, but there is upon their countenances an expression more of the eagerness of hope than of the apathy of despair. In the meantime the wind is still in our poop, and as we carry a crowd of canvass, the ship is at times lifted bodily from out the sea — Oh, horror upon horror! The ice opens suddenly to the right, and to the left, and we are whirling dizzily, in immense concentric circles, round and round the borders of a gigantic amphitheater, the summit of whose walls is lost in the darkness and the distance. But little time will be left me to ponder upon my destiny — the circles rapidly grow small — we are plunging madly within the grasp of the whirlpool — and amid a roaring, and bellowing, and shrieking of ocean and of tempest, the ship is quivering, oh God! And — going down. 1Το σωστό είναι ignis fatuus (=ανόητη φωτιά), οφθαλμαπάτη 2The Spirit of Eld:  από τα ουαλικά παραμύθια:  Spiorad na Ha-oise *MS. Found in a Bottle - Wikipedia, the free encyclopedia

ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟ ΜΗΝΥΜΑ ΠΟΥ ΒΡΕΘΗΚΕ ΜΕΣΑ  Σ’ ΕΝΑ ΜΠΟΥΚΑΛΙ Έντγκαρ Άλλαν Πόε* Μετάφραση: Βασίλης Μηλίτσης Αυτός που έχει μόνο μια στιγμή να ζήσει Δεν έχει πια τίποτε να κρύψει. Κινό – Άτυς. ΓΙΑ την πατρίδα μου και την οικογένειά μου δεν έχω να πω πολλά. Οι κακουχίες μ’ έδιωξαν από την πρώτη και τα χρόνια που πέρασαν μ’ αποξένωσαν από τη δεύτερη. Ο πλούτος που κληρονόμησα μου παρέσχε μια παιδεία νώτερη από τη συνηθισμένη, και μια στοχαστική τάση του πνεύματός μου μού επέτρεψε να αξιοποιήσω τα εφόδια που επιμελώς συσσώρευσα από τις αρχικές μου σπουδές. Πέρα από κάθε άλλο πράγμα, τα έργα των Γερμανών Ηθικολόγων μου έδωσαν μεγάλη απόλαυση: όχι εξαιτίας ασύνετου θαυμασμού της εύγλωττης τρέλας τους, αλλά για χάριν ευκολίας με την οποία η συνήθεια της αυστηρής μου σκέψης μου επέτρεψε να εντοπίσω τις αναλήθειές τους. Συχνά μ’ έχουν μεμφθεί για την ακαμψία του νου μου – η έλλειψη φαντασίας μου μού καταλογίζεται σαν σοβαρή ηθική παραβίαση – και οι πυρρωνικές μου γνώμες πάντοτε με καθιστούν διαβόητο. Πράγματι μια ισχυρή εντρύφηση στη θετικιστική φιλοσοφία έχει δυστυχώς αμαυρώσει το μυαλό μου με το πολύ συνηθισμένο σφάλμα τούτης της εποχής – δηλαδή τη συνήθεια αναφοράς σε συμβάντα, ακόμη και της ελάχιστα ανεπαίσθητης τέτοιας αναφοράς, σε επιστημονικές αρχές. Κοντολογίς, κανείς δε θα μπορούσε να είναι λιγότερο υπόλογος από μένα στο να παρασυρθεί από τις ψευδαισθήσεις της δεισιδαιμονίας και ν’ απομακρυνθεί από τις αυστηρές σφαίρες της επιστήμης. Έχω λοιπόν θεωρήσει πρέπον να παρουσιάσω ως εισαγωγή τα ανωτέρω για να μη θεωρηθεί ή απίστευτη ιστορία που θα διηγηθώ, σαν παραλήρημα μάλλον μιας αρρωστημένης φαντασίας  παρά σαν θετική εμπειρία ενός μυαλού για το οποίο οι φαντασιοπληξίες υπήρξαν απαράδεκτες και νεκρό γράμμα. Πέρασα πολλά χρόνια ταξιδεύοντας σε ξένες χώρες. Το έτος 18 –, σάλπαρα από το λιμάνι της Μπατάβιας, που βρίσκεται στο πλούσιο και πολυπληθές νησί της Ιάβας, σ’ ένα ταξίδι για το αρχιπέλαγος των Σούνδων. Μπάρκαρα σαν επιβάτης – παρακινούμενος από μια νευρική ανησυχία που με στοίχειωνε σαν δαίμονας. Το καράβι μας ήταν ένα όμορφο σκαρί χωρητικότητας περίπου τετρακοσίων τόνων, με χάλκινους σκαρμούς, και ναυπηγημένο στη Βομβάη από τικ του Μάλαμπαρ. Ήταν φορτωμένο με βαμβάκι και λάδι, από τις Λακαδίβες Νήσους. Είχαμε επίσης φορτώσει  τσίτια, ακατέργαστη ζάχαρη, γκι (λιωμένο βούτυρο) , καρύδες και λίγα κιβώτια όπιο. Η αποθήκευση στο αμπάρι είχε γίνει με αδέξιο τρόπο, και συνεπώς το πλοίο έγερνε. Ξεκινήσαμε με μια ελαφριά αύρα   και για πολλές μέρες πλέαμε κατά μήκος των ανατολικών ακτών της Ιάβας, χωρίς κανένα συμβάν να διαταράξει τη μονοτονία της ρότας μας εκτός από κάποιες περιστασιακές συναντήσεις με πλοιάρια που προορίζονταν κι αυτά για το αρχιπέλαγος. Ένα βράδυ, ενώ ακουμπούσα στα ρέλια της πρύμνης, παρατήρησα ένα πολύ περίεργο και ξεχωριστό σύννεφο στα βορειοδυτικά. Ήταν αξιοπρόσεχτο τόσο για το χρώμα του όσο και για το ότι ήταν το πρώτο που είδαμε αφότου φύγαμε από τη Μπατάβια. Το παρατηρούσα με προσοχή μέχρι το ηλιοβασίλεμα, οπότε απλώθηκε όλως αιφνιδίως προς τ’ ανατολικά και τα δυτικά, ζώνοντας τον ορίζοντα με μια στενή λουρίδα από πούσι, και μοιάζοντας με μια μακριά γραμμή χαμηλής αμμουδιάς. Γρήγορα κατόπιν την προσοχή μου τράβηξε η θαμπή κόκκινη όψη της σελήνης και η περίεργη συμπεριφορά της θάλασσας. Η τελευταία υφίστατο μια γρήγορη αλλαγή και τα νερά φαίνονταν πιο διαφανή απ’ ό, τι συνήθως. Αν και μπορούσα να δω καθαρά τον πυθμένα, κατά τη βολιδοσκόπηση όμως βρήκαμε πως το βάθος ήταν στις δεκαπέντε οργιές. Η ατμόσφαιρα είχε γίνει ανυπόφορα ζεστή και γεμάτη σπειροειδείς αναθυμιάσεις σαν κι εκείνες που αναδύονται από θερμαινόμενο σίδερο. Καθώς έπεσε η νύχτα, κόπασε κάθε πνοή ανέμου και κυριάρχησε μια τέτοια ολοκληρωτική κάλμα τέτοια που δεν μπορεί να συλλάβει ο νους. Η φλόγα ενός κεριού στην πρύμνη έκαιγε χωρίς να τρεμοπαίζει έστω κι ελάχιστα, και μια μακριά τρίχα μεταξύ δείκτη και αντίχειρα κρεμόταν χωρίς την παραμικρή δυνατότητα να παρατηρήσει κανείς κάποια κίνηση. Όμως, όπως είπε ο καπετάνιος, δεν έβλεπε καμιά ένδειξη κινδύνου, και καθώς παρασυρόμασταν σαν  σύνολο προς την ακτή, διέταξε να μαϊνάρουν τα πανιά και να ρίξουν άγκυρα. Δεν έβαλε επιφυλακή, και το πλήρωμα, που  αποτελούταν κυρίως από Μαλαισιανούς, ξάπλωσαν σκόπιμα πάνω στην κουβέρτα. Εγώ κατέβηκα στην καμπίνα μου – μ’ ένα βέβαιο κακό προαίσθημα. Πράγματι όλα έδειχναν πως επέκειτο ξέσπασμα τυφώνα. Εξέφρασα στον καπετάνιο τους φόβους μου – αλλά αυτός δεν έδωσε καμιά σημασία τα λόγια μου και έφυγε χωρίς να καταδεχτεί να μου δώσει μιαν απάντηση. Η ανησυχία μου όμως δε μ’ άφηνε να κοιμηθώ, και κατά τα μεσάνυχτα ανέβηκα στο κατάστρωμα. Καθώς το πόδι μου πάτησε στο τελευταίο σκαλοπάτι της σκαλίτσας που οδηγεί στην καμπίνα του καπετάνιου, ξαφνιάστηκα από έναν δυνατό βουητό, σαν κι εκείνο που κάνει μια μυλόπετρα που γυρίζει, και πριν εξακριβώσω τι συνέβαινε, ένιωσα το πλοίο να τρεμουλιάζει στο κέντρο του. Την επόμενη στιγμή, εκσφενδονίστηκε κατά πάνω μας ένα χαοτικό κύμα αφρού και μας μπατάρισε πλάγια κατά 90ο. Μετά εισβάλλοντας και καλύπτοντάς μας από πλώρη μέχρι πρύμνη, σάρωσε ολόκληρα τα καταστρώματα του καραβιού. Η άκρατη μανία της πρόσκρουσης του κύματος αποδείχτηκε κατά μεγάλο βαθμό σωτήρια για το πλοίο. Αν και εντελώς πλημμυρισμένο και μισοβυθισμένο, όμως επειδή όλα του τα κατάρτια είχαν παρασυρθεί, το καράβι μετά από ένα λεπτό αναδύθηκε από τη θάλασσα και κλονιζόμενο από την τεράστια πίεση της τρικυμίας τελικά ορθώθηκε. Με τι θαύμα γλίτωσα από αφανισμό, μου είναι αδύνατο να πω. Ζαλισμένος από τον αιφνιδιασμό του νερού, βρέθηκα, μόλις συνήλθα, σφηνωμένος μεταξύ της πρυμναίας δοκού και του πηδαλίου. Με μεγάλη δυσκολία στάθηκα στα πόδια μου, και ακόμη ζαλισμένος κοιτάζοντας γύρω μου, αρχικά μου ήρθε η ιδέα ότι βρεθήκαμε ανάμεσα σε τεράστια αφρισμένα κύματα: τόσο τρομακτική, πέραν και της πιο αχαλίνωτης φαντασίας, ήταν η περιδίνηση του τεράστιου αφρισμένου ωκεανού που μας είχε τυλίξει. Μετά από λίγο, άκουσα τη φωνή ενός γέρου Σουηδού, ο οποίος είχε μπαρκάρει μαζί μας τη στιγμή που φεύγαμε από το λιμάνι. Του φώναξα μ’ όλη τη δύναμη της φωνής μου, κι αμέσως αυτός ήρθε τρεκλίζοντας στην πρύμνη. Σύντομα ανακαλύψαμε πως ήμασταν οι μοναδικοί επιζήσαντες του δυστυχήματος. Όλα πάνω στην κουβέρτα, εκτός από μας, είχαν σαρωθεί και παρασυρθεί στη θάλασσα καθώς κι ο καπετάνιος με τους υποπλοίαρχους πρέπει να χάθηκαν καθώς κοιμούνταν, διότι οι καμπίνες είχαν κατακλυστεί με νερό. Χωρίς βοήθεια ήταν αναμενόμενο πως πολύ λίγα μπορούσαμε να κάνουμε για την ασφάλεια του πλοίου, και οι προσπάθειές μας στην αρχή είχαν παραλύσει από τη στιγμιαία αναμονή του καταποντισμού μας. Ο κάβος της άγκυρας, φυσικά, κόπηκε σαν σπάγκος κατά το πρώτο φύσημα του τυφώνα, αλλιώς θα είχαμε αμέσως καταποντιστεί. Ο άνεμος μας παρέσυρε ταχύτατα προς τα μπρος και τα νερά τίναζαν εμφανείς πίδακες από πάνω μας. Ο σκελετός της πρύμνης είχε τσακιστεί σε πάρα πολλά σημεία και από κάθε άποψη είχαμε πάθει σημαντικές ζημιές – αλλά προς μεγάλη μας χαρά οι τρόμπες μας δεν είχαν πάρει νερό κι ούτε είχαμε μεγάλη μετατόπιση του φορτίου. Η πρώτη και κύρια μανία του τυφώνα είχε κιόλας κοπάσει και δε διατρέχαμε μεγάλο κίνδυνο από την ορμή του ανέμου – όμως με τρόμο προσμέναμε την πλήρη κατάπαυσή του, διότι πιστεύαμε ακράδαντα πως στην άθλια κατάστασή μας με το θρυμματισμένο σκάφος μας, τελικά θα αφανιζόμασταν στα τεράστια κύματα που θα επακολουθούσαν. Αλλά ο φόβος αυτός καθαυτός, δεν έδειχνε οπωσδήποτε πως σύντομα θα επαληθευόταν. Για πέντε ολόκληρα μερόνυχτα – κατά τη διάρκεια των οποίων  η μοναδική μας επιβίωση ήταν μια μικρή ποσότητα ακατέργαστης ζάχαρης, που με δυσκολία προμηθευτήκαμε από το καμπούνι της πλώρης. Το πλοίο έτρεχε ακυβέρνητο με ταχύτητα που αψηφούσε κάθε υπολογισμό, μπροστά σε διαδοχικές ριπές ανέμου, οι οποίες, χωρίς βέβαια να συγκρίνονται με την πρώτη βιαιότητα του τυφώνα, ήσαν ακόμη πιο τρομακτικές από κάθε φουρτούνα που είχα μέχρι τότε συναντήσει. Η πορεία μας τις πρώτες τέσσερις μέρες ήταν, με ασήμαντες παρεκκλίσεις, σε ΝΑ και προς Ν κατεύθυνση. Θα πρέπει να είχαμε προσπεράσει την ακτή της Νότιας Ολλανδίας. Την πέμπτη μέρα άρχισε να κάνει εξαιρετικά κρύο αν και ο άνεμος είχε αλλάξει και φυσούσε πιο πολύ προς τα βόρεια. Ο ήλιος ανέτειλε μ’ ένα αρρωστιάρικο ωχρό φως, και σκαρφάλωσε μόνο λίγες μοίρες πάνω από τον ορίζοντα – φέγγοντας αδύναμα. Ο ουρανός ήταν ουσιαστικά καθαρός από σύννεφα, κι όμως ο άνεμος δυνάμωνε, και φυσούσε με  σπασμωδική και ασταθή μανία. Κατά το μεσημέρι, απ’ όσο σχεδόν μπορούσαμε να μαντέψουμε πως ήταν μεσημέρι, η όψη του ήλιου τράβηξε την προσοχή μας. Δεν εξέπεμπε καθόλου φως, θα έλεγε κανείς, παρά μόνο ένα θαμπό και σκυθρωπό φέγγος χωρίς καμιά αχτίδα. Και ακριβώς πριν βυθιστεί στην φουσκωμένη θάλασσα, το κεντρικό του καμίνι έσβησε ξαφνικά, λες και το εξάλειψε κάποια ανεξήγητη δύναμη. Έγινε ένας σκοτεινός δίσκος μ’ ένα ασημένιο στεφάνι μόνο, καθώς έσπευσε να δύσει στον αβυσσαλέο ωκεανό. Άδικα περιμέναμε την άφιξη της έκτης μέρας – εκείνη η μέρα έφθασε σαν νύχτα για μένα – για τον Σουηδό δεν έφτασε ποτέ. Διότι έκτοτε μας περιέβαλε σαν σάβανο ένα πηχτό σαν πίσσα σκοτάδι που δεν μπορούσαμε να διακρίνουμε ένα αντικείμενο ούτε σε απόσταση είκοσι βημάτων από το πλοίο. Μια αιώνια νύχτα συνέχισε να μας περιτυλίγει, με μια ακατάπαυστη φωσφορική μαρμαρυγή, η οποία είναι συνηθισμένη στους τροπικούς. Επίσης παρατηρήσαμε ότι, αν και η τρικυμία συνεχιζόταν να λυσσομανά με αμείωτη σφοδρότητα, δεν ήταν πλέον ορατή η συνήθης εμφάνιση αφρού ή αντιμάμαλου, που μας συνόδευαν μέχρι τούδε. Όλα τριγύρω μας ήταν φρίκη, πυκνή σκοτεινιά, και μια μαύρη καταθλιπτική εβένινη έρημος. Δεισιδαιμονικός τρόμος έμπαινε σιγά – σιγά έρποντας στο πνεύμα του γέρου Σουηδού, ενώ η δική μου ψυχή κυριεύτηκε από σιωπηλό δέος. Αμελήσαμε κάθε φροντίδα του καραβιού, ως χειρότερη παρά ανώφελη, κι αφού δεθήκαμε στο απομεινάρι της μετζάνας [τρίτο κατάρτι], δε μας έμεινε άλλο παρά να κοιτάζουμε με πίκρα τον κόσμο του ωκεανού.  Δεν είχαμε κανένα μέσο να υπολογίσουμε το χρόνο, ούτε καν να εικάσουμε σε τι κατάσταση βρισκόμασταν. Ήμασταν όμως πολύ καλά ενήμεροι πως είχαμε διανύσει μια πορεία πολύ πιο νότια από κάθε άλλον θαλασσοπόρο, και μας έκανε τρομερή κατάπληξη το γεγονός που δεν είχαμε συναντήσει τα συνήθη εμπόδια των πάγων. Εντωμεταξύ, κάθε στιγμή που περνούσε έδειχνε να είναι η τελευταία μας – κάθε γιγαντιαίο κύμα έσπευδε να μας καταποντίσει. Ο σύντροφός μου μιλούσε για την ελαφρότητα του φορτίου και μου υπενθύμιζε τις εξαίρετες αρετές του πλοίου μας. Εγώ όμως δεν μπορούσα παρά να αισθάνομαι την άκρα απελπισία κι αυτής ακόμη της ελπίδας, και προετοιμαζόμουν με θλίψη για εκείνον το θάνατο που πίστευα πως τίποτε δε ανέβαλλε πέραν μιας ώρας, γιατί το ξέσπασμα των μαύρων τερατωδών κυμάτων γινόταν όλο και ζοφερά φρικιαστικό. Ενίοτε μας κοβόταν η ανάσα όταν το κύμα μας ανέβαζε σε ύψος πέρα από το πέταγμα του αλμπατρός – ενίοτε μας έπιανε ίλιγγος από την ταχύτητα που μας εκσφενδόνιζε προς την υδάτινη κόλαση, όπου ο αέρας γινόταν αποπνιχτικός, και κανένας ήχος δεν διατάρασσε τον βαθύ ύπνο του Κράκεν [μυθικό οκταποειδές τέρας των ισλανδικών Σάγκα]. Είχαμε βρεθεί στον πυθμένα μιας τέτοιας αβύσσου, όταν ένα δυνατό ουρλιαχτό φόβου του συντρόφου μου έσπασε τη σιωπή της νύχτας. «Δες! Δες! – το ουρλιαχτό του μου ξέσχισε τ’ αυτιά, - Παντοδύναμε Θεέ! Δες! Δες!» Καθώς μιλούσε, αντίκρισα μια θαμπή, μουντή λάμψη με κόκκινο φως που αναδυόταν από τις πλευρές του τεράστιου χάσματος που βρισκόμασταν και έριχνε μια τρεμουλιαστή λαμπρότητα πάνω στο κατάστρωμά μας. Στρέφοντας τα μάτια μου προς τα πάνω, αντίκρισα ένα θέαμα που μου έκοψε το αίμα. Σ’ ένα τεράστιο ύψος από πάνω μας ακριβώς, και στο χείλος της απότομης υδάτινης κατωφέρειας, μετεωριζόταν ένα γιγαντιαίο πλοίο χωρητικότητας περίπου τεσσάρων χιλιάδων τόνων. Αν και ανεβασμένο στην κορυφή ενός κύματος πάνω από εκατό φορές μεγαλύτερο από το ύψος του, το φαινομενικό του μέγεθος ξεπερνούσε κατά πολύ από όλα τα πλοία που υπάρχουν στη γραμμή των Ανατολικών Ινδιών. Η πελώρια καρίνα του ήταν βαμμένη μ’ ένα βρώμικο μαύρο χρώμα, και ήταν εντελώς άδεια από τα συνηθισμένα σκαλιστά ανάγλυφα ενός πλοίου. Μια μοναδική σειρά από χάλκινα κανόνια προεξείχε από τα ανοίγματα της κουπαστής, και από η γυαλισμένη επιφάνειά τους αντανακλούσε το φως αμέτρητων φαναριών, που κουνιόνταν πέρα δώθε κρεμασμένα πάνω στα ξάρτια.  Αλλά εκείνο που μας γέμισε φρίκη και κατάπληξη ήταν ότι άντεχε στην πίεση των υψωμένων πανιών του αν και βρισκόταν στα δόντια εκείνης της απόκοσμης θάλασσας, κι εκείνου του αχαλίνωτου τυφώνα. Αυτό που είδαμε πρώτα από το πλοίο ήταν μόνο η τερατώδης του πλώρη καθώς, σαν δαίμονας, αναδυόταν αργά από το σκοτεινό και απαίσιο χάσμα λίγο πιο πέρα. Για μια στιγμή έντονου τρόμου μας σταμάτησε για λίγο στο ιλιγγιώδες ύψος της κορυφής, λες και ήθελε να συλλογιστεί την μεγαλοπρέπειά του, και κατόπιν τρέμοντας και παραπαίοντας, κατηφόρισε προς το μέρος μας. Τη στιγμή εκείνη, δεν ξέρω από πού, ένας ξαφνικός αυτοέλεγχος κυριάρχησε το πνεύμα μου. Παραπαίοντας προχώρησα προς την πρύμνη όσο πλησιέστερα μπορούσα και περίμενα άφοβα την καταστροφή που έμελλε να με συντρίψει. Το πλοίο μας τελικά πνέοντας τα λοίσθια άρχισε να βυθίζεται με την πλώρη.  Η αιφνίδια πρόσκρουση της κατερχόμενης μάζας το έπληξε, όπως ήταν αναμενόμενο, στο σημείο εκείνο του σκαριού που ήταν ήδη κάτω από το νερό, και το αναπόφευκτο αποτέλεσμα ήταν να μ’ εκσφενδονίσει με ακαταμάχητη σφοδρότητα πάνω στα ξάρτια του ξένου πλοίου. Κατά την πτώση μου το πλοίο κλυδωνιζόταν μέχρι τα στράλια του γυρίζοντας εδώ κι εκεί. Και μέσα στην αναμπουμπούλα που ακολούθησε γλίτωσα, με το πλήρωμα χωρίς να με προσέξει καθόλου. Με όχι πολύ δυσκολία, προχώρησα χωρίς να με δουν προς την κύρια μπουκαπόρτα, που ήταν μισάνοιχτη, μπήκα μέσα και γρήγορα βρήκα την ευκαιρία να κρυφτώ στο αμπάρι. Γιατί ενήργησα κατ’ αυτόν τον τρόπο, δεν μπορώ με σιγουριά να το εξηγήσω. Ένα απερίγραπτο και απροσδιόριστο δέος, που στοίχειωσε την ψυχή μου όταν πρωτοαντίκρισα τους θαλασσοπόρους εκείνου του καραβιού, ήταν ίσως η αιτία να κρυφτώ. Δεν ήμουν διατεθειμένος να εμπιστευτώ μια ράτσα ανθρώπων που με μια πρόχειρη ματιά έδειχναν τόσα πολλά σημάδια ασαφούς καινοτομίας, αμφιβολίας και απειλής. Γι’ αυτό θεώρησα καλό να επινοήσω μια κρυψώνα στο αμπάρι. Και τούτο έπραξα μετακινώντας ένα μικρό μέρος από σανίδες που είχαν μετατοπιστεί σε τρόπο ώστε να μου παράσχει ένα βολικό κρησφύγετο μεταξύ των πελώριων ξυλοδεσιών του καραβιού. Δεν είχα καλά – καλά τελειώσει τη δουλειά μου όταν βήματα στο αμπάρι με ανάγκασαν να κάνω χρήση της κρυψώνας. Ένας άντρας προσπέρασε το μέρος που είχα κρυφτεί μ’ ένα αδύναμο και ασταθές βήμα. Δεν μπόρεσα να δω το πρόσωπό του, αλλά είχα την ευκαιρία να παρατηρήσω την όλη του εμφάνιση, που έδειχνε δείγματα προχωρημένης ηλικίας και αδυναμίας. Τα γόνατά του παράπαιαν κάτω από το φορτίο των χρόνων του, κι ολόκληρο το σώμα του τρεμούλιαζε κάτω από το βάρος. Μουρμούριζε μονολογώντας, σε χαμηλούς και διακεκομμένους τόνους, κάποιες λέξεις σε μια σε μια γλώσσα που δεν καταλάβαινα. Έψαχνε  σε μια γωνιά ψαχουλεύοντας ανάμεσα σ’ ένα σωρό από περίεργα όργανα και σαρακοφαγωμένους ναυτικούς χάρτες. Η συμπεριφορά του είχε ένα μείγμα της δυστροπίας ενός παλίμπαιδος και της  ιεροπρεπούς αξιοπρέπειας ενός θεού. Τελικά ανέβηκε στο κατάστρωμα και τον έχασα από τα μάτια μου.   * * * * * *   Ένα συναίσθημα, για το οποίο δε βρίσκω ορισμό, κυριάρχησε στην ψυχή μου – μια συναίσθηση που δεν επιδέχεται ανάλυση, για την οποία τα μαθήματα των περασμένων χρόνων δεν επαρκούν, και για την οποία φοβούμαι πως το ίδιο το μέλλον δε θα μου δώσει καμιά λύση. Για ένα μυαλό της δικής μου ιδιοσυγκρασίας ο τελευταίος συλλογισμός αποτελεί ένα κακό. Ποτέ – ξέρω πως ποτέ – δε θα μείνω ικανοποιημένος όσον αφορά τη φύση των αντιλήψεών μου. Κι όμως δεν είναι απορίας άξιον ότι αυτές οι αντιλήψεις είναι απροσδιόριστες, εφόσον έχουν την προέλευσή τους σε πηγές εντελώς πρωτόγνωρες. Μια καινούρια αίσθηση, μια νέα οντότητα προστέθηκε στην ψυχή μου. Πέρασε πολύς χρόνος αφότου πρωτοπάτησα το πόδι μου στην κουβέρτα αυτού του τρομακτικού καραβιού, και οι αχτίδες του πεπρωμένου μου, νομίζω, αρχίζουν να εστιάζονται κάπου. Ακατάληπτοι άνθρωποι! Απορροφημένοι σε τέτοιους συλλογισμούς που δεν μπορώ να μαντέψω, μου προσπερνούν απαρατήρητο. Το να κρύβομαι είναι εντελώς ανόητο εκ μέρους  μου, διότι οι άνθρωποι αυτοί δεν εννοούν να με δουν. Μόλις πριν από λίγο πέρασα ακριβώς μπροστά από τα μάτια του υποπλοιάρχου,  – μάλιστα δε αποτόλμησα να μπω και στην καμπίνα του καπετάνιου, απ’ όπου πήρα τη γραφική ύλη με την οποία έχω γράψει και γράφω. Και θα συνεχίζω να γράφω από καιρό σε καιρό τούτο το ημερολόγιο. Είναι αλήθεια ότι ίσως δε θα βρω την ευκαιρία να το κοινοποιήσω στον κόσμο, αλλά δε θα παραλείψω τουλάχιστο να κάνω την προσπάθεια. Την τελευταία στιγμή θα εσωκλείσω το χειρόγραφο μέσα σ’ ένα μπουκάλι και θα το πετάξω στη θάλασσα. Συνέβη ένα περιστατικό που μου έδωσε καινούρια λαβή για σκέψη. Υπάρχουν τέτοια πράγματα όπως οι λειτουργίες μιας ακυβέρνητης Τύχης; Αποτόλμησα ν’ ανέβω στο κατάστρωμα και να ριχτώ, χωρίς να τραβήξω την προσοχή τους, ανάμεσα σ’ έναν σωρό από κομμάτια ανεμόσκαλας και παλιά πανιά που ήταν μέσα στη λέμβο του καραβιού. Κι ενώ συλλογιζόμουν την ιδιομορφία της μοίρας μου,  ασυναίσθητα μουντζούρωνα με μια βούρτσα τις άκρες μιας καλοδιπλωμένης κουρτελάτσας που ήταν κοντά μου τοποθετημένη πάνω σ’ ένα βαρέλι. Όταν το πανί αυτό το ξεδίπλωσαν και τον ανέβασαν στο κατάρτι αργότερα, τα ασυναίσθητα μουντζουρώματα που του έκανα με τη βούρτσα σχημάτισαν τη λέξη ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ. Τελευταία έκανα πολλές παρατηρήσεις πάνω στην κατασκευή του καραβιού. Αν και καλά αρματωμένο, δεν είναι, νομίζω, πολεμικό πλοίο. Τα ξάρτια του, το σκαρί του και ο γενικός εξοπλισμός του, δε δείχνουν κάτι τέτοιο. Αυτό που δεν είναι, μπορώ εύκολα να το αντιληφθώ, αυτό που είναι, δυστυχώς μου είναι αδύνατο να πω. Δε γνωρίζω πώς είναι, αλλά εξετάζοντάς εξονυχιστικά το παράξενο πρότυπό του και την περίεργη κατασκευή των ξαρτιών, το τεράστιο μέγεθός του και τα υπερμεγέθη πανιά του, την εξαιρετικά απλή πλώρη και την απαρχαιωμένη του πρύμνη, σαν λάμψη περνάει περιστασιακά από το μυαλό μου μια συναίσθηση γνώριμων πραγμάτων, και υπάρχει πάντοτε μπερδεμένη με αυτές τις ασαφείς σκιές αναπολήσεων, μια ανεξήγητη ανάμνηση από παλιά χρονικά πολύ περασμένων εποχών. Παρατήρησα την ξυλεία του πλοίου. Είναι ναυπηγημένο από ένα υλικό που μου είναι τελείως άγνωστο. Το ξύλο έχει μια περίεργη υφή που μου δίνει την εντύπωση πως είναι ακατάλληλο για το σκοπό που χρησιμοποιήθηκε. Εννοώ πως είναι εξαιρετικά πορώδες, αν εξαιρέσουμε επίσης την σαρακοφαγωμένη κατάστασή του εξαιτίας των ταξιδιών σ’ αυτές τις θάλασσες και τη σαπίλα λόγω παλαιότητας του σκάφους. Θα φανεί ίσως σαν παρατήρηση κάπως υπερβολικά περίεργη, αλλά το ξύλο έχει όλα τα χαρακτηριστικά ισπανικής οξιάς, αν η ισπανική οξιά τεντωθεί ή φουσκώσει με τεχνητά ή ασυνήθη μέσα. Διαβάζοντας την παρακάτω πρόταση μου ήρθε ξεκάθαρα στη μνήμη μου ένα περίεργο απόφθεγμα ενός γέρου Ολλανδού θαλασσόλυκου: «Είναι βέβαιο», συνήθιζε να λέει, όταν κάποιος αμφισβητούσε την αλήθεια των λεγομένων του, «είναι τόσο βέβαιο όσο και η θάλασσα όπου το ίδιο το πλοίο θα μεγαλώσει σε μέγεθος σαν το ζωντανό σώμα του ναυτικού.» Πριν περίπου από μια ώρα, είχα την τόλμη να χωθώ ανάμεσα στο τσούρμο. Δε μου έδωσε κανείς σημασία και, αν και στάθηκα ακριβώς στη μέση όλων, έδειχναν να αγνοούν εντελώς την παρουσία μου. Σαν κι εκείνον που είχα πρωτοδεί στο αμπάρι, όλοι κουβαλούσαν πάνω τους τα σημάδια ενός πολιού γήρατος. Τα γόνατά τους έτρεμαν από αδυναμία, οι ώμοι τους ήταν καμπουριασμένοι από τα γηρατειά, το ζαρωμένο δέρμα τους κροτάλιζε στον άνεμο, οι φωνή τους ήταν χαμηλή, τρεμουλιαστή και σπασμωδική, τα μάτια τους γυάλιζαν από την τσίμπλα της ηλικίας τους, και τα γκρίζα μαλλιά τους ανέμιζαν άγρια στις ριπές της θαλασσοταραχής. Γύρω τους και σε κάθε μέρος του καταστρώματος κείτονταν εδώ κι εκεί όργανα ναυσιπλοΐας της πιο αλλόκοτης και απαρχαιωμένης κατασκευής. Πριν από λίγη ώρα ανέφερα την πρόσδεση στο κατάρτι μιας κουρτελάτσας. Από τη στιγμή εκείνη το πλοίο, έρμαιο του ανέμου, έχει κρατήσει την τρομακτική του πορεία σταθερά προς το νότο, με όλα του τα κουρελιασμένα του πανιά μαϊναρισμένα πάνω στις παρίστιες μπούμες, και συνεχώς να γέρνει του ιστούς των παπαφίγκων προς τη φρικιαστική υδάτινη κόλαση, που δεν μπορεί να συλλάβει ανθρώπινος νους. Μόλις τώρα έφυγα από το κατάστρωμα, όπου μου είναι αδύνατο να σταθώ όρθιος, αν και το πλήρωμα φαίνεται να μην ενοχλείται και πολύ. Μου φαίνεται πως είναι θαύμα θαυμάτων που το τεράστιο μέγεθός μας δεν έχει βυθισθεί άπαξ και δια παντός. Είναι βέβαιο πως είμαστε καταδικασμένοι να αιωρούμαστε συνεχώς στο χείλος της Αιωνιότητας, χωρίς να καταποντιστούμε τελικά μέσα στην άβυσσο. Αποφεύγοντας κύματα χίλιες φορές μεγαλύτερα απ’ ό, τι έχω δει ποτέ, γλιστράμε φεύγοντας με την ευκολία του γρήγορου γλάρου. Οι κολοσσιαίες ποσότητες νερού σηκώνουν τις κεφαλές τους από πάνω μας σαν δαίμονες του βυθού, αλλά μόνο σαν δαίμονες περιορισμένοι απλά να μας απειλούν αλλά να μην τους επιτρέπεται να μας αφανίσουν. Τείνω να αποδώσω τη συχνή μας σωτηρία στη μόνη φυσιολογική αιτία που μπορεί να δικαιολογήσει ένα τέτοιο αποτέλεσμα. Κι έτσι υποθέτω πως το πλοίο βρίσκεται στην επήρεια κάποιου δυνατού ρεύματος ή μιας ορμητικής υποθαλάσσιας δίνης. Έχω δει τον καπετάνιο πρόσωπο με πρόσωπο, μέσα στην καμπίνα του – αλλά, όπως ήταν αναμενόμενο, δε μου έδωσε καμιά σημασία. Αν και στην εμφάνισή του, σ’ έναν τυχαίο παρατηρητή, δεν υπάρχει τίποτε που να τον δείχνει περισσότερο ή λιγότερο από άνθρωπο –  όμως  αισθάνθηκα γι’ αυτόν έναν άκρατο σεβασμό και δέος μαζί μ’ ένα συναίσθημα θαυμασμού. Ήταν σχεδόν στο ανάστημά μου, δηλαδή ένα και εβδομήντα τρία. Το σώμα του είναι καλοφτιαγμένο και συμπαγές, ούτε ρωμαλέο ούτε αξιόλογα διαφορετικό. Όμως η μοναδικότητα της έκφρασης που κυριαρχεί στην όψη του, η έντονη, η αξιοθαύμαστη, η συγκινητική ένδειξη γηρατειών, τόσο προχωρημένων και ακραίων, είναι εκείνα που συναρπάζουν το πνεύμα μου μ’ ένα συναίσθημα – μια αίσθηση ανείπωτη. Το μέτωπό του, αν και κάπως ρυτιδωμένο, φαίνεται να φέρει πάνω του τη σφραγίδα μυριάδων ετών. Τα πολιά μαλλιά του είναι δείγμα του παρελθόντος και τα ξέθωρα μάτια του είναι σίβυλλες του μέλλοντος. Το δάπεδο της καμπίνας ήταν βαριά στρωμένο με παράξενα, μεγάλα βιβλία κλεισμένα με πόρπες, και με σαρακοφαγωμένα επιστημονικά όργανα, καθώς και με απαρχαιωμένους και προ πολλού ξεχασμένους χάρτες. Με το κεφάλι του μέσα στα χέρια τους, ήταν σκυμμένος και μελετούσε προσεχτικά με φλογερά μάτια ένα χαρτί, που το εξέλαβα σαν μια παραγγελία και που, εν πάση περιπτώσει, έφερε την υπογραφή ενός μονάρχη. Μονολογούσε μουρμουρίζοντας ευερέθιστα , όπως κι ο πρώτος ναυτικός που είδα στο αμπάρι, κάποιες συλλαβές σε μια ξένη γλώσσα, και παρόλο που ο ομιλητής ήταν πολύ κοντά μου, η φωνή του φαινόταν να φτάνει στ’ αυτιά μου λες κι ερχόταν από απόσταση ενός μιλίου. Όλα πάνω στο πλοίο διέπονται από το πνεύμα του Ελντ. Το πλήρωμα γλιστρά μπρος πίσω σαν τα φαντάσματα ξεχασμένων αιώνων, τα μάτια τους ακτινοβολούν μια έννοια γεμάτη προσδοκία και ανησυχία, κι όταν οι μορφές τους κινούνται ενάντια στο διάβα μου κάτω από το αγριωπό φέγγος των φαναριών, αισθάνομαι όπως δεν έχω νιώσει ποτέ μου, αν και σ’ όλη μου τη ζωή ήμουν έμπορος αρχαιοτήτων κι έχω εμποτιστεί με τις σκιές των πεσμένων κιόνων της Βααλβέκ, της Ταδμόρ και της Περσέπολης, μέχρι που η ψυχή μου έγινε κι αυτή ένα ερείπιο. Όταν κοιτάζω γύρω μου νιώθω ντροπή για τους αρχικούς μου φόβους. Εάν έτρεμα μπρος τη θύελλα που μας ακολουθούσε μέχρι τώρα, δε θα σταθώ πλέον έντρομος ενώπιον ενός αντίθετου ανέμου και ωκεανού, διότι τώρα για μένα κάθε έννοια που έχουν οι λέξεις τυφώνας και σιμούν είναι ασήμαντη και αναποτελεσματική! Στην άμεση εγγύτητα του καραβιού το μόνο που κυριαρχεί είναι η μαυρίλα της αιώνιας νύχτας κι ενός χάους από νερό χωρίς αφρούς. Όμως, σε μια απόσταση περίπου μιας λεύγας, σε κάθε μας πλευρά, μπορεί κανείς να δει, συγκεχυμένα και κατά διαστήματα, τεράστια παγόβουνα ν’ ανυψώνονται σαν προμαχώνες στον μελαγχολικό ουρανό και να μοιάζουν με τα τείχη του σύμπαντος. Όπως το φαντάστηκα, αποδεικνύεται πως το πλοίο βρίσκεται σε ρεύμα, αν βέβαια αυτός ορισμός μπορεί να δοθεί σε μια παλίρροια η οποία με στριγκλίσματα και ουρλιαχτά δίπλα από τους πάγους κατευθύνεται με βροντώδη ρυθμό προς το νότο με μια ταχύτητα σαν την κατακόρυφη και ορμητική πτώση ενός καταρράκτη. Το να κατανοήσει κανείς τη φρίκη των αισθήσεών μου είναι, νομίζω, εντελώς αδύνατο – παρόλα αυτά μια περιέργεια να διεισδύσω στα μυστήρια αυτών των τρομακτικών περιοχών υπερισχύει και αυτής ακόμη της απελπισίας μου, και θα με συμφιλιώσει με τον πλέον απεχθή θάνατο. Είναι φανερό πως σπεύδουμε προς κάποια  συναρπαστική γνώση – προς κάποιο άγνωστο μέχρι τούδε μυστήριο, που η γνώση του σημαίνει καταστροφή. Ίσως τούτο το ρεύμα μας οδηγεί στον Νότιο Πόλο τον ίδιο – πρέπει να ομολογήσω πως μια τέτοια υπόθεση, φαινομενικά τόσο τραβηγμένη, έχει κάθε πιθανότητα να γίνει πιστευτή. Το πλήρωμα περιδιαβάζει το κατάστρωμα με ανήσυχα και τρεμουλιαστά βήματα, αλλά το βλέμμα τους προδίδει μια έκφραση μάλλον της προσμονής που φέρνει η ελπίδα παρά της απάθειας που συνοδεύει η απελπισία. Στο αναμεταξύ ο άνεμος συνεχίζει να φυσάει από την πρύμνη και, όπως έχουμε ανοιχτά ένα πλήθος πανιά, το πλοίο ενίοτε ανυψώνεται ολόκληρο πάνω από τη θάλασσα – Ο, φρίκη και πάλι φρίκη! Ο πάγος ανοίγει ξαφνικά στα δεξιά κι αριστερά και περιδινούμαστε ιλιγγιωδώς σε τεράστιους ομόκεντρους κύκλους, γύρω-γύρω στα όρια ενός γιγαντιαίου αμφιθεάτρου, που η κορυφή των τειχών του χάνεται στη σκοτεινιά και την απόσταση. Όμως λίγος χρόνος απομένει να συλλογιστώ το πεπρωμένο μου – οι κύκλοι στενεύουν όλο και περισσότερο – καταποντιζόμαστε σε τρελή πτώση στη αρπάγη της ρουφήχτρας – και μέσα σ’ έναν βρυχηθμό και μουγκρητό και σκούξιμο του ωκεανού και της τρικυμίας, το καράβι παραπαίει, και ο, Θεέ μου! – καταποντίζεται*.  *Σημ. του Μετ. :Πολύ αργότερα από τη δημοσίευση του διηγήματος (1833), ο Πόε παρατήρησε για πρώτη φορά την εμπορική προβολή χαρτών (Mercator Projection) της υδρογείου, όπου από τέσσερα σημεία στο χάρτη το νερό των ωκεανών απεικονίζεται να ρουφιέται από το Βόρειο Πόλο στα έγκατα της γης και να εξέρχεται από το Νότιο. **Έντγκαρ Άλλαν Πόε - Βικιπαίδεια