Όλα όσα θέλετε να ξέρετε για την Τεχνητή Νοημοσύνη

Μαριλένα Κατσίμη

 Ιστορικοί Περίπατοι: Τεχνητή Νοημοσύνη – Ένα Φιλοσοφικό Ταξίδι στο Μέλλον – Α΄ Μέρος | 18.01.2025

Οι ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΠΕΡΙΠΑΤΟΙ ταξίδεψαν στον κόσμο της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) με οδηγό τον δημοσιογράφο και συγγραφέα Γιώργο Χατζηβασιλείου και αφετηρία το νέο βραβευμένο βιβλίο του, Η Φιλοσοφία της Τεχνητής Νοημοσύνης. Ένα ταξίδι στο μέλλον (εκδόσεις Διόπτρα).

Ο Γιώργος Χατζηβασιλείου, διδάκτωρ της φιλοσοφίας της τεχνολογίας, με απλό και κατανοητό τρόπο, ανέλυσε τη φύση και τις προκλήσεις της Τεχνητής Νοημοσύνης, εξετάζοντας τη σύνδεσή της με την καθημερινότητά μας (από την μηχανή αναζήτησης Google μέχρι το chat gpt ) και τις μελλοντικές της δυνατότητες.

Η εκπομπή επιχείρησε να απαντήσει στο καίριο ερώτημα αν θα πρέπει η ανάπτυξη της AI να μας προκαλεί ανησυχία ή να μας καθησυχάζει.

Στο πρώτο επεισόδιο επικεντρωθήκαμε στις θεματικές:

Υγεία: Επαναστατικές εφαρμογές της AI στη διάγνωση, τη θεραπεία και την ιατρική έρευνα.

Φιλοσοφία: Ποια είναι τα όρια της νοημοσύνης; Μπορεί ο άνθρωπος να ελέγξει κάτι πιο ευφυές από τον ίδιο;

Ηθική: Η δημιουργία ενός νέου (υπερ) ανθρώπου. Τεχνητή  νοημοσύνη και μετανθρωπισμός.

Στην εκπομπή ακούστηκαν ορισμένα από τα πιο εμβληματικά soundtrack ταινιών επιστημονικής φαντασίας όλων των εποχών, όπως Metropolis, 2001: A Space Odyssey, Blade Runner, The Matrix, Ex Machina, Her και 2046 καθώς και τις μουσικές επιλογές του ίδιου του συγγραφέα.

Επιμέλεια-παρουσίαση: Μαριλένα Κατσίμη

 

Ιστορικοί Περίπατοι: Τεχνητή Νοημοσύνη – Ένα Φιλοσοφικό Ταξίδι στο Μέλλον – Β΄ Μέρος | 25.01.2025

Οι ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΠΕΡΙΠΑΤΟΙ μας ταξίδεψαν στον κόσμο της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI), με οδηγό τον δημοσιογράφο και συγγραφέα Γιώργο Χατζηβασιλείου και αφετηρία το νέο του βραβευμένο βιβλίο, Η Φιλοσοφία της Τεχνητής Νοημοσύνης. Ένα ταξίδι στο μέλλον (εκδόσεις Διόπτρα).

Ο Γιώργος Χατζηβασιλείου, διδάκτωρ της φιλοσοφίας της τεχνολογίας, μας μίλησε για το καινοφανές σύμπαν που δημιουργεί η νέα τεχνολογία. Όπως ανέφερε, ο άνθρωπος, οι συνήθειές του, το φυσικό και ψηφιακό του περιβάλλον, η σωματικότητά του, ενδέχεται να φαίνονται πρωτόγονα σε λίγες γενιές από σήμερα. Καλώς ή κακώς, ο χρόνος θα το δείξει. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, ζούμε μερικές από τις πιο ενδιαφέρουσες και κρίσιμες στιγμές στην ανθρώπινη ιστορία.

Η εκπομπή επιχείρησε να απαντήσει στο καίριο ερώτημα: Πρέπει η ανάπτυξη της AI να μας προκαλεί ανησυχία ή να μας καθησυχάζει;

Στο δεύτερο επεισόδιο, εξετάσαμε πώς η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει ήδη επηρεάσει τη Γεωπολιτική, τη Δημοκρατία, την εργασία, την εκπαίδευση και τις προσωπικές σχέσεις. Παράλληλα, προσπαθήσαμε να ανακαλύψουμε τι μας επιφυλάσσει το μέλλον, καθώς η τεχνολογία συνεχώς εξελίσσεται και επηρεάζει κάθε πτυχή της ζωής μας.

Επιμέλεια-παρουσίαση: Μαριλένα Κατσίμη

Πόλεμος και Ειρήνη - Μερος 3 (4K) / Το έτος 1812 (1965)

Πόλεμος και Ειρήνη - Μερος 3 (4K) / Το έτος 1812 (1965)

Λέων Τολστόι :Πόλεμος και Ειρήνη

Παραγωγή: Ρωσία (Σοβιετική Ένωση) – 1965-67 

Συνολική Διάρκεια: 432 λεπτά

Είδος: Ιστορικό Δράμα

Σκηνοθεσία: Sergei Bondarchuk

Πρωταγωνιστούν: Sergey Bondarchuk, Vyacheslav Tikhonov, Lyudmila Saveleva, Viktor Stanitsyn, Kira Golovko, Sergei Yermilov, Irina Gubanova.

Υπόθεση: Από την εισβολή του Ναπολέοντα στη Ρωσία μέχρι τη συντριβή του και την υποχώρηση, παρακολουθούμε ένα μωσαϊκό της Τσαρικής Ρωσίας μέσα από την ιστορία πέντε οικογενειών της αριστοκρατίας. Με την παραστατική περιγραφή των μαχών και των συρράξεων, ο Τολστόι αφήνει να διαφανούν οι βαθύτερες σκέψεις του για έννοιες όπως ο πατριωτισμός, ο ανθρωπισμός και η ηθική. Οι αποφάσεις των ηγετικών μορφών των στρατιωτικών εξελίξεων, του Ναπολέοντα και του Στρατάρχη Κουτούζοφ, περνούν σε δεύτερη μοίρα για να αναδειχτεί η αξία της λαϊκής δύναμης και των ικανοτήτων των απλών στρατιωτών της περιόδου.

Η ακριβότερη ταινία όλων των εποχών χρειάστηκε πάνω από 5 χρόνια για να ετοιμαστεί με ένα κόστος αντίστοιχο άνω των 100 εκατ. δολαρίων (με σημερινά δεδομένα γύρω στα 700 εκατομμύρια!). Δεκάδες χιλιάδες κομπάρσοι, μεγαλοπρέπεια, χωρίς ψηφιακά εφέ, με αναλλοίωτα τα ουμανιστικά μηνύματα του γίγαντα της Ρωσικής Λογοτεχνίας Τολστόι, ένας άθλος! 

Η ταινία γυρίστηκε σε 4 μέρη. Το 1ο διαρκεί 147’, το δεύτερο 100’, το τρίτο 84’ και το τέταρτο 100’. Ο κεντρικός πρωταγωνιστικός ρόλος, η πριγκίπισσα Νατάσα Ροστόβα, ερμηνεύτηκε από την Λουντμίλα Σαβέλιεβα, η οποία είχε πρόσφατα αποφοιτήσει από την φημισμένη Ακαδημία Ρωσικού Μπαλέτου Βαγκάνοβα. και ερμηνεύει τον ρόλο της καριέρας της.

Ένα φιλμ που ξεπέρασε τα όρια του Σοβιετικού σινεμά της εποχής και τιμήθηκε με Όσκαρ και Χρυσή Σφαίρα Ξενόγλωσσης Ταινίας το 1969. 

 ΜΕΡΟΣ 4

Τα επακόλουθα της Μάχης του Μποροντίνο

Μάχη του Μποροντίνο - Βικιπαίδεια

This is Sparta! Το μυστικό που ενώνει Τασούλα-Μητσοτάκη

This is Sparta!

Το μυστικό που ενώνει Τασούλα-Μητσοτάκη

του Δημήτρη Ψαρρά 

x-efimerida.gr

[16.1.2025]

Ασφαλώς η είδηση που επισκίασε τη χτεσινή ανακοίνωση του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι προτείνει για την Προεδρία της Δημοκρατίας τον Κωνσταντίνο Τασούλα, ήταν ότι το μόνο κόμμα που έσπευσε να επικροτήσει την απόφαση και να δηλώσει ότι θα την υπερψηφίσει ήταν οι «Σπαρτιάτες» του κ. Κασιδιάρη. Αν συνυπολογίσει κανείς ότι επίσης χτες ανακοινώθηκε ότι αναστέλλεται η κρατική χρηματοδότηση των «Σπαρτιατών», ενόψει της εκκρεμούς δικαστικής διαδικασίας εις βάρος τους, μπορεί κανείς να έχει πλήρη εικόνα για την ιστορική επιλογή του κ. Μητσοτάκη και τη σοβαρότητα των «αντιναζιστικών» του πρωτοβουλιών.

Ο μαθητής του Αβέρωφ

Για την πολιτική προσωπικότητα του κ. Τασούλα ήδη έχουν αναφερθεί πολλά από χτες. Και βέβαια ο ρόλος του στη συγκάλυψη των κυβερνητικών ευθυνών για το σκάνδαλο των υποκλοπών και την τραγωδία των Τεμπών είναι πολύ γνωστός. Για τα υπόλοιπα παραπέμπω σε παλιότερο κείμενό μου στην Εφημερίδα των Συντακτών («Πάμε σαν “άλλοτε”, με τον Αβέρωφ», 21.1.2013).

Μπορεί κανείς να θυμηθεί ότι ως Πρόεδρος της Βουλής ο κ. Τασούλας απέφυγε να αποκαλέσει «έκπτωτο» τον Γκλίξμπουργκ, όταν πέθανε, και προτίμησε να τον βαφτίσει «άλλοτε βασιλέα», ότι αρνήθηκε την πρόταση Τσίπρα να ανταποκριθεί άμεσα η Βουλή στο αίτημα του επικεφαλής της ΑΔΑΕ Χρήστου Ράμμου, για τη σύγκληση της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας, σχετικά με το σκάνδαλο των υποκλοπών. Και βέβαια δεν ξεχνάμε ότι διόρισε την Ελένη Ζαρούλια σε θέση μετακλητού υπαλλήλου στη Βουλή λίγες μέρες πριν εκδοθεί η καταδικαστική απόφαση για τη ναζιστική εγκληματική οργάνωση (απόφ. 10747/7309/24-9-2020). Μετά τον σάλο η απόφαση βέβαια ανακλήθηκε.

Ο κ. Τασούλας δεν έχανε ευκαιρία να τοποθετείται καθαρά κομματικά και μάλιστα επιλέγοντας συνήθως τις πιο συντηρητικές θέσεις της παράταξής του. Ο λόγος είναι ότι υπήρξε μαθητής, θαυμαστής και δημιούργημα του Ευάγγελου Αβέρωφ, του πολιτικού που ξεκίνησε από το Κέντρο, κατέληξε στην προδικτατορική Δεξιά (ΕΡΕ) και επιχείρησε να φέρει σε συνεννόηση τη χούντα με τον συντηρητικό πολιτικό κόσμο, μια ευτυχώς αποτυχημένη απόπειρα που του προσέδωσε το προσωνύμιο «γεφυροποιός». Αλλά και την περίοδο της Μεταπολίτευσης, ο Αβέρωφ υπήρξε ο σκληρός αντικομμουνιστής δεξιός και όταν κατέλαβε τη θέση του αρχηγού της Ν.Δ. μετά τη συντριβή το 1981 από το ΠΑΣΟΚ την έστριψε προς την Ακροδεξιά. «Η Ν.Δ., μετά τις εκλογές του 1981, έχει κάνει τέτοια στροφή προς τα δεξιά», έγραφε το 1983 ο Παύλος Μπακογιάννης, «που σήμερα βρίσκεται δεξιότερα της παλιάς EPE».

Ε, λοιπόν, ο κ. Τασούλας τότε ακριβώς έγινε το δεξί χέρι του Αβέρωφ. Ακόμα και κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου της κυβέρνησης για την ΕΥΠ και τις υποκλοπές (9.12.2022), ο κ. Τασούλας ζήτησε τον λόγο και διάβασε ένα κείμενο του Αβέρωφ, στο οποίο ο μέντοράς του εκθείαζε τη δράση της ΚΥΠ το 1957! Αλλά δεν είναι μυστικό ότι τότε η ΚΥΠ λειτουργούσε ως παράρτημα της CIA και στόχο είχε κυρίως τον «εσωτερικό εχθρό», ενώ από τις τάξεις της προέρχονταν τα στελέχη του στρατού που συνωμότησαν για την επιβολή της δικτατορίας και ο Παπαδόπουλος υπήρξε ο σύνδεσμος μεταξύ ΚΥΠ και CIA (Αλ. Παπαχελάς, «Ο βιασμός της ελληνικής δημοκρατίας», Αθήνα 1997, σελ. 24, 83, 89, 321).

Η συνάντηση Τασούλα, Τσακυράκη και Σακελλαροπούλου

Ανάμεσα στα στοιχεία του βιογραφικού του που κυκλοφόρησαν στη δημοσιότητα από χτες, κάποιοι θυμήθηκαν και την περίπτωση της απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, με την οποία η Ελλάδα καταδικάστηκε επειδή αρνήθηκε να άρει την ασυλία του κ. Τασούλα για αδικήματα που φερόταν να έχει διαπράξει πριν γίνει βουλευτής, όταν ήταν δήμαρχος Κηφισιάς («Υπόθεση Τσαλκιτζή κατά της Ελλάδος», Προσφυγή υπ’ αριθ. 11801/04, Απόφαση 16 Νοεμβρίου 2006).

Αυτό που δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι είναι το γεγονός ότι υπερασπιστής του αντιδίκου του κ. Τασούλα στο Δικαστήριο του Στρασβούργου ήταν ο ξεχωριστός συνταγματολόγος Σταύρος Τσακυράκης (1951-2018). Εγώ τον γνώρισα το 1972, ως γραμματέα του (παράνομου βέβαια) αντιστασιακού Ρήγα, αλλά τον παρακολούθησα και στην εξαιρετικά ενδιαφέρουσα επιστημονική του διαδρομή. Διάβασα έτσι στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» όπου εργαζόμουν ένα εξαιρετικά πολεμικό άρθρο του γι’ αυτή την υπόθεση. Είχε τίτλο «Παράνομη, ανήθικη, αδιάντροπη η άρνηση άρσης της βουλευτικής ασυλίας» και δημοσιεύτηκε στις 25.1.2010.

Το άρθρο του Τσακυράκη δεν αφήνει καμιά αμφιβολία. Αντιγράφω:

«H άρνηση άρσης της ασυλίας βουλευτών για αδικήματα που δε σχετίζονται με τα καθήκοντά τους είναι βεβαίως παράνομη. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου με την απόφασή του Τσαλκιτζής κατά Ελλάδας έχει καταδικάσει τη χώρα μας διότι αρνήθηκε να άρει την ασυλία του κ. Κ. Τασούλα για αδικήματα που φερόταν να έχει διαπράξει πριν γίνει βουλευτής, όταν ήταν δήμαρχος. […] Δεν πρέπει να υπάρχει προηγούμενο δημοκρατίας στην ιστορία της ανθρωπότητας που το νομοθετικό σώμα να επιδεικνύει παρόμοια περιφρόνηση προς την ισονομία.

Yποθέτω ότι αποτελεί στοιχειώδη ηθική επιταγή να επιδιώκει κανείς να ξεκαθαρίσει το όνομά του από κατηγορίες για ποινικά αδικήματα. Εκτός, λοιπόν, από την περιφρόνηση της ισονομίας, επιδεικνύεται και αφάνταστη αδιαντροπιά με την κάλυψη πίσω από την ασυλία, η οποία φυσικά επιτείνει το κλίμα σήψης και διαφθοράς που επικρατεί σε όλη τη κοινωνία. Με ποιο ηθικό κύρος, αλήθεια, οι ίδιοι άνθρωποι, που αποφεύγουν να λογοδοτήσουν στη Δικαιοσύνη, θα ερευνήσουν τα με γάλα σκάνδαλα; Αντί για εξεταστικές επιτροπές για το Βατοπέδι ή τα ομόλογα, ας κάνουν μια μεγάλη εξεταστική επιτροπή που να ερευνήσει τον καθρέφτη με τα πρόσωπά τους.

Θέλω να είμαι ειλικρινής. Δεν έχω καμιά προσδοκία ότι το σκάνδαλο της βουλευτικής ασυλίας μπορεί να τερματιστεί με κάποια αλλαγή νοοτροπίας των ίδιων των βουλευτών. Είναι τόσο εθισμένοι στο να αποφεύγουν να λογοδοτήσουν και έχουν αναπτύξει τέτοια συντεχνιακή αλληλεγγύη, ώστε ακόμη και καταδίκες από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δεν πρόκειται να τους ταρακουνήσουν. Η λύση φαίνεται να βρίσκεται στην εξουσία του Τύπου. Μόνο μια μεγάλη καμπάνια, που θα στηλιτεύει συχνά το φαινόμενο και θα εκθέτει τους βουλευτές, μπορεί να συμβάλει σε αλλαγή. Προτείνω να καθιερωθεί μια ειδική στήλη στις εφημερίδες με τις φωτογραφίες όσων κρύβονται πίσω από την ασυλία και με σημείωση του αδικήματος για το οποίο χρωστούν, να λογοδοτήσουν. Κάτι παρόμοιο, δηλαδή, με τις φωτογραφίες καταζητουμένων για σοβαρά εγκλήματα, έτσι ώστε ο αναγνώστης να βλέπει καθημερινά με ποιους έχει να κάνει».    

Το άρθρο αυτό είναι προσιτό σε όλους, εφόσον έχει περιληφθεί στο ανθολόγιο κειμένων του που κυκλοφόρησε λίγους μήνες μετά τον θάνατό του (Σταύρος Τσακυράκης, «Δικαιοσύνη. Η ουσία της πολιτικής», εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα 2019, σελ. 209-211). Σημειώνω ότι τα προλεγόμενα στο βιβλίο υπογράφουν η Κατερίνα Σακελλαροπούλου και ο Νίκος Αλιβιζάτος, στενοί φίλοι και τρόπον τινά «συνοδοιπόροι» του Τσακυράκη. Στο κείμενό της η Κατερίνα Σακελλαροπούλου, η οποία ήταν τότε Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, γράφει σχετικά:

«Ασχολήθηκε με τη δικηγορία, συχνά χωρίς αμοιβή, με μια ρομαντική αντίληψη του ρόλου του, σχεδόν πάντα για να υπερασπιστεί τις αξίες για τις οποίες αγωνίστηκε σε όλη του τη ζωή. Φυσικός του χώρος γι’ αυτό το Δικαστήριο του Στρασβούργου, όπου υπερασπίστηκε με επιτυχία υποθέσεις για το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη, την προσωπική ελευθερία και τις συνθήκες κράτησης, την ελευθερία της έκφρασης, με έμφαση στη δημοσιογραφική ελευθερία» (στο ίδιο, σελ. 19).

Μια απ’ αυτές ήταν και η υπόθεση Τσαλκιτζή-Τασούλα. Και τώρα ήρθε η ώρα να δώσει τη θέση της η Κ. Σακελλαροπούλου στον Κ. Τασούλα. Φυσικά ο Κυρ. Μητσοτάκης δεν μπορεί να επηρεαστεί από τα λόγια του Τσακυράκη για την υπόθεση. Άλλωστε ο ίδιος είχε στηριχτεί στη βουλευτική ασυλία στις 14.1.2009 ώστε να αποφύγει τη δίωξη για υπόθεση που αφορούσε την περίοδο 2001-2003 και σχετιζόταν με επιδοτήσεις στο πλαίσιο του Γ΄ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης από μη νόμιμους χειρισμούς της εταιρείας, στην οποία ο κ. Μητσοτάκης ήταν πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος. Σύμφωνα με την άποψη Τσακυράκη είναι και ο κ. Μητσοτάκης εκτεθειμένος, όπως και ο νέος υποψήφιος Πρόεδρος της Δημοκρατίας, τον οποίο ο ίδιος επέλεξε.

Philip Glass: The HOURS performed live by Anton Batagov, piano

Philip Glass
The HOURS
Music from the motion picture
Arranged for piano solo by Michael Riesman, Nico Muhly and Anton Batagov

performed live by Anton Batagov
at the Moscow International House of Music,
October 30, 2015

The Poet Acts   
Morning Passages
Something She Has to Do
I'm Going to Make a Cake
An Unwelcome Friend
Dead Things  
Why Does Someone Have to Die?
Tearing Herself Away  
Escape!  
Choosing Life   
The Hours


Camera: Alisa Naremontti and Julia Galochkina
© No Pictures  2015

 

Ο Anton Batagov είναι Ρώσος πιανίστας και μεταμινιμαλιστής συνθέτης. «Μία από τις πιο σημαντικές και ασυνήθιστες μορφές της ρωσικής σύγχρονης μουσικής», σύμφωνα με τη ρωσική έκδοση του «Newsweek» το 1997, ο Batagov είναι ένας σημαντικός Ρώσος συνθέτης και ερμηνευτής. Wikipedia (Αγγλικά)

Philip Glass, The Hours (soundtrack)

Πόλεμος και Ειρήνη - Μερος 2 (4K) / Natasha Rostova (1965)

Λέων Τολστόι :Πόλεμος και Ειρήνη

Παραγωγή: Ρωσία (Σοβιετική Ένωση) – 1965-67 

Συνολική Διάρκεια: 432 λεπτά

Είδος: Ιστορικό Δράμα

Σκηνοθεσία: Sergei Bondarchuk

Πρωταγωνιστούν: Sergey Bondarchuk, Vyacheslav Tikhonov, Lyudmila Saveleva, Viktor Stanitsyn, Kira Golovko, Sergei Yermilov, Irina Gubanova.

Υπόθεση: Από την εισβολή του Ναπολέοντα στη Ρωσία μέχρι τη συντριβή του και την υποχώρηση, παρακολουθούμε ένα μωσαϊκό της Τσαρικής Ρωσίας μέσα από την ιστορία πέντε οικογενειών της αριστοκρατίας. Με την παραστατική περιγραφή των μαχών και των συρράξεων, ο Τολστόι αφήνει να διαφανούν οι βαθύτερες σκέψεις του για έννοιες όπως ο πατριωτισμός, ο ανθρωπισμός και η ηθική. Οι αποφάσεις των ηγετικών μορφών των στρατιωτικών εξελίξεων, του Ναπολέοντα και του Στρατάρχη Κουτούζοφ, περνούν σε δεύτερη μοίρα για να αναδειχτεί η αξία της λαϊκής δύναμης και των ικανοτήτων των απλών στρατιωτών της περιόδου.

Η ακριβότερη ταινία όλων των εποχών χρειάστηκε πάνω από 5 χρόνια για να ετοιμαστεί με ένα κόστος αντίστοιχο άνω των 100 εκατ. δολαρίων (με σημερινά δεδομένα γύρω στα 700 εκατομμύρια!). Δεκάδες χιλιάδες κομπάρσοι, μεγαλοπρέπεια, χωρίς ψηφιακά εφέ, με αναλλοίωτα τα ουμανιστικά μηνύματα του γίγαντα της Ρωσικής Λογοτεχνίας Τολστόι, ένας άθλος! 

Η ταινία γυρίστηκε σε 4 μέρη. Το 1ο διαρκεί 147’, το δεύτερο 100’, το τρίτο 84’ και το τέταρτο 100’. Ο κεντρικός πρωταγωνιστικός ρόλος, η πριγκίπισσα Νατάσα Ροστόβα, ερμηνεύτηκε από την Λουντμίλα Σαβέλιεβα, η οποία είχε πρόσφατα αποφοιτήσει από την φημισμένη Ακαδημία Ρωσικού Μπαλέτου Βαγκάνοβα. και ερμηνεύει τον ρόλο της καριέρας της.

Ένα φιλμ που ξεπέρασε τα όρια του Σοβιετικού σινεμά της εποχής και τιμήθηκε με Όσκαρ και Χρυσή Σφαίρα Ξενόγλωσσης Ταινίας το 1969.

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

Η Νατάσα Ροστόβα, μια νεαρή Ρωσίδα αριστοκράτισσα, γνωρίζει τον πρίγκιπα Αντρέι Μπολκόνσκι σε έναν χορό και τον ερωτεύεται αμέσως.

Βιβλιοβούλιο: ο Συγγραφέας και Κριτικός Λογοτεχνίας Δημοσθένης Κούρτοβικ μιλά για το αυτομυθοπλαστικό μυθιστόρημά του «Ο ήχος της σιωπής της»..

Ο Δημοσθένης Κούρτοβικ γεννήθηκε στην Αθήνα το 1948. Είναι πεζογράφος, δοκιμιογρά­φος, λογοτεχνικός κριτικός, μεταφραστής λογοτεχνίας. Σπούδασε βιολογία και έκανε διδακτορι­κό στην Ανθρωπολογία. Δίδαξε στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Καθιερώ­θηκε ως εξέχων κριτικός λογοτεχνίας μέσα από πολυετείς συνεργασίες στις εφημερίδες «ΤΑ ΝΕΑ» και «Ελευθεροτυπία». Έχει επίσης μεταφράσει εξήντα τρία βιβλία από οκτώ γλώσσες. Ο Δημοσθένης Κούρτοβικ έχει δημοσιεύσει 22 βιβλία. Ανάμεσα στα μυθιστορήματά του συγκατα­λέγονται τα «Η νοσταλγία των δράκων» και «Τι ζητούν οι βάρβαροι» (εκδ. Εστία). Ανάμεσα στα δοκίμιά του τα «Έλληνες μεταπολεμικοί συγγραφείς» και «Η ελιά και η φλαμουριά» (εκδ. Πατάκη). Μυθιστορήματα και διηγήματά του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες.

Με αφορμή το νέο του αυτομυθοπλαστικό μυθιστόρημα με τίτλο «Ο ήχος της σιωπής της» (εκδ. Εστία 2024) ο

Δημοσθένης Κούρτοβικ

συνομιλεί με τον Μανώλη Πιμπλή για το θέμα της ταυτότητας, τόσο της προσωπικής δικής του όσο και ευρύτερα της Ελλάδας. Σημείο εκκίνη­σης ο θάνατος της μητέρας του το 2015, χρονιά σημαδιακή για την πρόσφατη ελληνική πολιτική πραγματικότητα, που δίνει το έναυσμα στον συγγραφέα για μια αναδρομή τόσο στη δική του ιστορία όσο και στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας. Ο Δημοσθένης Κούρτοβικ, μέσα από το Βιβλιοβούλιο, περιγράφει τα Σεπόλια της δεκαετίας του 1960 όπου μεγάλωσε και ταυτόχρονα αφηγείται τις μεγάλες αλλαγές που σημάδεψαν την ελληνική κοινωνία.

Επίσης, στην εκπομπή αυτής της εβδομάδας η δημοσιογράφος Σταυρούλα Παπασπύρου συ­ζητά με τον Μανώλη Πιμπλή για τα βιβλία  «Κορνιζωμένοι» της Ιωάννας Καρυστιάνη (εκδ. Κα­στανιώτη 2024), «Η ιστορία μιας ματαίωσης- το CCF και ο πολιτισμικός ψυχρός πόλεμος στην Ελλάδα 1950-1967» του Στρατή Μπουρνάζου (εκδ. Αντίποδες 2024), «Καλωσόρισες σπίτι» της Λουσία Μπερλίν (μετάφραση: Κατερίνα Σχινά, εκδ. Στερέωμα 2024).

Αρχισυνταξία-Παρουσίαση: Μανώλης Πιμπλής.
Κριτική: Βαγγέλης Χατζηβασιλείου.
Ρεπορτάζ: Σταυρούλα Παπασπύρου.

Ο Μητσοτάκης και το άριστο επικοινωνιακό επιτελείο του αποδεικνύουν καθημερινά ότι δεν αποτελούν μια «δεξιά συγκυρία», όπως ισχυρίζονται ορισμένοι αφελείς

 

Δεξιά συγκυρία

Βασίλης Ρόγγας   |   

26 Ιανουαρίου, 2025 

Η ΕΠΟΧΗ

epohi.gr

Ο κ. Μητσοτάκης είναι ένας ευφυής πολιτικός. Και τώρα που έχω την προσοχή σας, συνοδεύστε την προηγούμενη πρόταση με την παραδοχή πως ταυτόχρονα έχει το ισχυρότερο επικοινωνιακό επιτελείο από την αρχή της Μεταπολίτευσης. Βάλτε τα μαζί και ας σκεφτούμε πως στο Μαξίμου προκύπτει αυτό που ο Αλτουσέρ ονόμαζε «σκέψη υπό τη συγκυρία», δηλαδή «κυριολεκτικά να παραδίνεσαι στο πρόβλημα που επιφέρει και επιβάλλει η περίπτωσή της». Ο σκληρός δομιστής Αλτουσέρ, που επανέφερε στη μόδα το παλιό, λενινιστικό μυστικό της συγκεκριμένης ανάλυσης για μια συγκεκριμένη κατάσταση τριγυρνάει στην Ηρώδου Αττικού. Ή έτσι νομίζουν.

 

Γι’ αυτό οι υπερεξοπλισμοί στον τελευταίο προϋπολογισμό, αλλά και σε πολλούς προηγούμενους. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η ικανοποίηση του πάγιου αιτήματος των ενστόλων για ένταξη του επαγγέλματός τους στο καθεστώς επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας. Κάπως έτσι ο κ. Μητσοτάκης συνομίλησε με τον συντηρητικό συγγραφέα Πασκάλ Μπρυκνέρ, τονίζοντας την ανάγκη για αποφυγή της τυραννίας των μειοψηφιών και της woke ατζέντα. Γι’ αυτό ο κ. Τασούλας αποτελεί την πρόταση του πρωθυπουργού ως επόμενος πρόεδρος της Δημοκρατίας κι όχι κάποιος ή κάποια που θα συνεχίζει την άτυπη παράδοση της επιλογής ενός προσώπου από την αντίπαλη παράταξη. Γι’ αυτό και τα φύλα είναι δύο, όπως σημείωσε με τραμπικό νόημα την Τετάρτη ο ίδιος ο πρόεδρος της κυβέρνησης.

 

Στο Μαξίμου μετρούν με focus group, με δημοσκοπήσεις, με έρευνες δικών τους ινστιτούτων, με τη δυσαρέσκεια της κοινοβουλευτικής τους ομάδας. Μετρούν την πίεση στη Βόρεια Ελλάδα, τις μεταγραφές στελεχών προς την κ. Λατινοπούλου, την ανθεκτικότητα του κ. Βελόπουλου και της Νίκης. Μετρούν τι λέει και τι κάνει το AfD, τη φόρα που έχει πάρει ο Φάρατζ στην Αγγλία, τι έγινε στις βουλγαρικές εκλογές, τον γεφυροποιό ρόλο μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ που φιλοδοξεί να παίξει η Μελόνι. Μετρούν ακόμα και το κουστούμι του καγκελάριου που φαίνεται πως θα φορέσει ο Κιλκ στην Αυστρία, ένας για πρώτη φορά καθαρόαιμος εκπρόσωπος της Άκρας Δεξιάς.

 

Συντονίζονται, δημιουργούν μια διάταξη μάχης τέτοια που να ταιριάζει στον ψυχισμό της εποχής μας. Εντούτοις, δεν τελειώνει η προσπάθεια τους απλώς στο να ενισχύσουν έμπρακτα το δεξιό άκρο της διάταξης. Από την άλλη μεριά, επιδιώχθηκε με σθένος, με όλη την επικοινωνιακή ισχύ που είχαν και δεν είχαν, να οριστεί ως αντίπαλος το εσχάτως αξιωματικά αντιπολιτευόμενο ΠΑΣΟΚ για να του τραβάνε το χαλί κάτω από τα πόδια: «εφόσον δεν μας περνάτε στις δημοσκοπήσεις, η μόνη λύση σας είναι να συμμαχήσετε με τον ΣΥΡΙΖΑ. Άρα, κεντρώοι ψηφοφόροι, μην πέσετε στην παγίδα και ψηφίσετε ΠΑΣΟΚ, γιατί θα σας βγει (ο αναξιόπιστος και απαξιωμένος) ΣΥΡΙΖΑ. Στηρίξτε ΝΔ ακόμα κι αν κάνει λάθη, γιατί ό,τι άλλο είναι περιπέτεια». Σχεδόν ακριβώς αυτά τα λόγια χρησιμοποίησε η κ. Μπακογιάννη σε συνέντευξή της πριν λίγες ημέρες, έτσι ώστε να μην αποτραβηχτεί το κόμμα από το δόγμα πως «οι εκλογές κερδίζονται στο Κέντρο».

 

Τόσο καλοί είναι; Ναι, είναι, κι όποιος τους υποτιμά τον ξεβράζει η Ιστορία. Μάλιστα, ο αντίπαλός τους πιστεύουν πως είναι η Ιστορία και το κύρος, η υστεροφημία τους μέσα σε αυτήν. Από τη μια μεριά, ο κ. Μητσοτάκης, αν εκλεγεί το 2027 για τρίτη συνεχόμενη φορά πρωθυπουργός, θα ξεπεράσει σε συνεχόμενα χρόνια αρχηγίας του ελληνικού κράτους όλους τους προηγούμενους. Από την άλλη, η ιδεολογική ηγεμονία της Δεξιάς το 2027, αν και εφόσον η ΝΔ πρωτεύσει και στα δεξιά της βρίσκεται ένα ποσοστό άνω του 20%, θα είναι στα καλύτερα της. Δεν το λες και λίγο ή, μάλλον, το λες πάρα πολύ.

 

Ωστόσο, δεν είναι μοίρα όλο το παραπάνω. Όσοι νομίζουν ότι κατανοούν τη συγκυρία και τη μοναδικότητά της, γνωρίζουν τη μη αναγώγιμη ασυμφωνία της με την αναγκαιότητα. Και μαζί πάνε αυτά τα δυο και δεν συμφωνούν, ταυτόχρονα, και το μείγμα τους δεν μπορούμε να το αναγκάσουμε να μας πει από πριν τι θα βγάλει. 

Πάντως, αν κανείς ζητάει με σοβαρότητα να αναστρέψει τους όρους που συγκροτούν τη δεξιά συγκυρία, απαιτείται να σκεφτεί στρατηγικά κι όχι τακτικά, ήρεμα κι όχι βιαστικά, γιατί τελειώνει ο χρόνος. Αν κανείς αντέχει μέσα στον ζόφο να οραματιστεί  το  γίγνεσθαι (κι όχι στατικές εικόνες), οργανικά δεμένο με τις ροπές, τις ανάγκες, τις δυνατότητες και σίγουρα τις επιθυμίες των περισσότερων, τότε δεν έχει παρά να κάνει περισσότερα απ’ όσα λέει. Να δημιουργήσει εμμενώς κι όχι σειριακά, να ανακατευτεί ξανά με την κοινωνία κι όχι να μιλάει αντί αυτής. Ζαριά είναι. Άλλωστε, «η γνώση είναι πάντοτε το ιστορικά προσδιορισμένο αποτέλεσμα ορισμένων συνθηκών, οι οποίες δεν ανήκουν στην τάξη της γνώσης. [...] συνιστά συμβάν το οποίο ανήκει στον αστερισμό της δραστηριότητας».

Ο Τραμπ, ο θεατρικός του ιμπεριαλισμός και η Ελλάδα. Η ανάλυση του Κωνσταντίνου Λουκόπουλου...

Ο Αντιστράτηγος ε.α και γεωστρατηγικός αναλυτής Κωνσταντίνος Λουκόπουλος, μιλά και αναλύει τη δεύτερη θητεία Τραμπ που μόλις ξεκίνησε. Ποιες είναι οι εκτιμήσεις τους και τι θα φέρει στα μέρη μας η πολιτική του.
«Ο κ.Τραμπ εγκαινιάζει ένα νέο και λίγο θεατρικό ιμπεριαλισμό», υποστηρίζει ο κ.Λουκόπουλος. Παρόλα αυτά εκτιμά ότι ο πόλεμος δεν θα είναι στις πρώτες επιλογές του ακόμη και σε «μέτωπα» που θεωρούνται δύσκολα στη διαχείρισή τους. Ένα απ΄ αυτά είναι η Μέση Ανατολή, όπου όπως εκτιμά ο κ.Λουκόπουλος, ο Τραμπ θα επιδιώξει τη συζήτηση πριν οδηγηθεί σε άλλες επιλογές.
Τι θα γίνει με τους «γεω-επιχειρηματίες» που ήταν στη πρώτη σειρά της ορκωμοσίας Τραμπ και αναμένεται να κυβερνήσουν;
Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις της προεδρίας Τραμπ για την Ευρώπη; Τι θα γίνει αν ο Αμερικανός πρόεδρος αποφασίσει να «τραβήξει πίσω» τις ΗΠΑ από την Ουκρανία και αφήσει μόνη της την Ευρώπη να αντιμετωπίσει το θέμα;
Τι να περιμένει ή τι πρέπει να ανησυχεί την Ελλάδα από την προεδρία Τραμπ;
Ο κ.Λουκόπουλος απαντά σε ερωτήσεις που έχουν να κάνουν και με εσωτερικά θέματα. Τι λέει για τις έκτακτες-κρίσεις σφαγή που εξελίσσονται στις Ένοπλες Δυνάμεις;
Ποιο είναι το μήνυμα των μεγάλων συγκεντρώσεων για τα Τέμπη και ποιοι είναι οι παραλήπτες που δεν μπορούν να παριστάνουν ότι δεν το έλαβαν;

ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΩΝ ΤΕΜΠΩΝ: «Ο Μητσοτάκης έβγαλε τον εαυτό του από τον κάδρο και τον έβαλε να κάτσει δίπλα μας, για να μάθει και αυτός τι συνέβη στα Τέμπη. Είναι να απορείς πώς δεν κατέβηκε στη συγκέντρωση στο Σύνταγμα»

 

Ένας… παραπλανημένος πρωθυπουργός

Κώστας Γιαννακίδης

news247.gr 

5–6 λεπτά

---

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης βγάζει τον εαυτό του από το κάδρο των ευθυνών για τα Τέμπη και περίπου δηλώνει ότι είναι ένας από μας και περιμένει και αυτός να μάθει την αλήθεια…

• 
  

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης παραχώρησε τη συνέντευξη (Alpha, Αντώνης Σρόιτερ) για δύο λόγους. Πρώτον επειδή ανησύχησε ή, αν προτιμάτε, τρόμαξε από τις συγκεντρώσεις για τα Τέμπη. Δεύτερον, για να παραδεχθεί πρώτος ότι οι διαβεβαιώσεις που έδωσε σχετικά με το φορτίο του τρένου δεν είχαν, τελικά, σχέση με την αλήθεια. Και κατά συνέπεια, να προετοιμάσει τη γραμμή άμυνας στις επιθέσεις που θα εκδηλωθούν όταν επιβεβαιωθεί η ύπαρξη, παράνομου, εύφλεκτου υλικού στην εμπορική αμαξοστοιχία.

Μάθαμε κάτι από αυτή τη συνέντευξη; Φυσικά και μάθαμε. Ουσιαστικά ο Πρωθυπουργός επιβεβαίωσε, έστω με επιφυλάξεις, την ύπαρξη παράνομου φορτίου στο τρένο. Και αποποιήθηκε κάθε ευθύνη για τις, περί του αντιθέτου, διαβεβαιώσεις που έδινε, παραπέμποντας στην ενημέρωση που είχε από την Hellenic Train και την Πυροσβεστική. «Αν γνώριζα τότε αυτά που ξέρω σήμερα, δεν θα έλεγα εκείνα τα πράγματα».

Εδώ βέβαια εγείρεται ένα θέμα. Είναι δυνατόν να υπάρχουν στη χώρα φορείς, διασυνδεδεμένοι με το κράτος, που ψεύδονται ενώπιον του Πρωθυπουργού; Δεν ξέρω αν μιλάει πια κανείς για επιτελικό κράτος, αλλά είναι εύλογο να απορείς τι διάολο έκανε. Τέλος πάντων, ο κ. Μητσοτάκης εμμέσως πλην σαφώς προανήγγειλε διώξεις εις βάρος της Hellenic Train αν η έρευνα δείξει ότι η αμαξοστοιχία μετέφερε κάτι παράνομα.

Λίγο ως πολύ, δύο χρόνια μετά την τραγωδία, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εμφανίστηκε περίπου… ως ένας από μας. «Εγώ μετέφερα τις πληροφορίες που είχα, αυτό που φάνταζε απίθανο τώρα ίσως είναι αληθινό. Θέλω και εγώ να μάθω την αλήθεια». Και την αλήθεια, όπως είπε, θα την προσδιορίσει η Δικαιοσύνη. Και εδώ μπορεί να σηκωθεί ένα χέρι και να καταθέσει ένσταση. Είναι δυνατόν μετά από δύο χρόνια να μην υπάρχει μία ξεκάθαρη εικόνα στην κυβέρνηση και στις αρμόδιες αρχές για αυτό που συνέβη στα Τέμπη; Διότι σε ένα άλλο κράτος, ενδεχομένως η ανάθεση της έρευνας στο Πολυτεχνείο να είχε γίνει την επομένη του δυστυχήματος και όχι μετά από εντολή του ανακριτή.

Επίσης, αν όντως αποδειχθεί ότι υπάρχει ένα κύκλωμα που μεταφέρει παράνομα φορτία και σβήνει τα βίντεο με τους συρμούς, δεν θα έπρεπε να έχει επιληφθεί η Αστυνομία; Ο Πρωθυπουργός απέφυγε να απαντήσει με σαφήνεια. Επίσης, πήρε αποστάσεις, σε προσωπικό επίπεδο, από την επιχείρηση για μπάζωμα του σημείου. «Δεν γνωρίζω για επιχειρησιακές αποφάσεις, όμως είμαι σίγουρος ότι ελήφθησαν για καλό σκοπό…»

Σε πολιτικό επίπεδο, απέφυγε να απαντήσει για την απόφαση που οδήγησε στη συμπερίληψη του Κώστα Αχ. Καραμανλή στα ψηφοδέλτια της ΝΔ. Λογικό, είναι από τις ερωτήσεις που δεν απαντώνται… Αλλά είπε ότι αν πάει δικογραφία στη Βουλή με αναφορά σε πολιτικά πρόσωπα, θα συστήσει Προανακριτική Επιτροπή. Εντάξει, αυτό μπορεί να δημιουργήσει πολιτικό θόρυβο, αλλά δεν σημαίνει ότι θα στείλει και σε Ειδικό Δικαστήριο τον Καραμανλή.

Τέλος, έχει ενδιαφέρον ο τρόπος με τον οποίο «άδειασε» την αρμόδια Εξεταστική Επιτροπή, λέγοντας ότι «δεν ήταν η καλύτερη στιγμή της Βουλής». Αυτονόητο ήταν να επικρίνει και τα στελέχη που επιτίθενται στη Μαρία Καρυστιανού.

Με δυο λόγια, ήταν μία συνέντευξη κατά την οποία ο Μητσοτάκης έβγαλε τον εαυτό του από τον κάδρο και τον έβαλε να κάτσει δίπλα μας, για να μάθει και αυτός τι συνέβη στα Τέμπη. Είναι να απορείς πώς δεν κατέβηκε στη συγκέντρωση στο Σύνταγμα.

Πόλεμος και Ειρήνη - Μερος 1 (4Κ) / War and Peace (1965)

Λέων Τολστόι :Πόλεμος και Ειρήνη

Παραγωγή: Ρωσία (Σοβιετική Ένωση) – 1965-67 

Συνολική Διάρκεια: 432 λεπτά

Είδος: Ιστορικό Δράμα

Σκηνοθεσία: Sergei Bondarchuk

Πρωταγωνιστούν: Sergey Bondarchuk, Vyacheslav Tikhonov, Lyudmila Saveleva, Viktor Stanitsyn, Kira Golovko, Sergei Yermilov, Irina Gubanova.

Υπόθεση: Από την εισβολή του Ναπολέοντα στη Ρωσία μέχρι τη συντριβή του και την υποχώρηση, παρακολουθούμε ένα μωσαϊκό της Τσαρικής Ρωσίας μέσα από την ιστορία πέντε οικογενειών της αριστοκρατίας. Με την παραστατική περιγραφή των μαχών και των συρράξεων, ο Τολστόι αφήνει να διαφανούν οι βαθύτερες σκέψεις του για έννοιες όπως ο πατριωτισμός, ο ανθρωπισμός και η ηθική. Οι αποφάσεις των ηγετικών μορφών των στρατιωτικών εξελίξεων, του Ναπολέοντα και του Στρατάρχη Κουτούζοφ, περνούν σε δεύτερη μοίρα για να αναδειχτεί η αξία της λαϊκής δύναμης και των ικανοτήτων των απλών στρατιωτών της περιόδου.

Η ακριβότερη ταινία όλων των εποχών χρειάστηκε πάνω από 5 χρόνια για να ετοιμαστεί με ένα κόστος αντίστοιχο άνω των 100 εκατ. δολαρίων (με σημερινά δεδομένα γύρω στα 700 εκατομμύρια!). Δεκάδες χιλιάδες κομπάρσοι, μεγαλοπρέπεια, χωρίς ψηφιακά εφέ, με αναλλοίωτα τα ουμανιστικά μηνύματα του γίγαντα της Ρωσικής Λογοτεχνίας Τολστόι, ένας άθλος! 

Η ταινία γυρίστηκε σε 4 μέρη. Το 1ο διαρκεί 147’, το δεύτερο 100’, το τρίτο 84’ και το τέταρτο 100’. Ο κεντρικός πρωταγωνιστικός ρόλος, η πριγκίπισσα Νατάσα Ροστόβα, ερμηνεύτηκε από την Λουντμίλα Σαβέλιεβα, η οποία είχε πρόσφατα αποφοιτήσει από την φημισμένη Ακαδημία Ρωσικού Μπαλέτου Βαγκάνοβα. και ερμηνεύει τον ρόλο της καριέρας της.

Ένα φιλμ που ξεπέρασε τα όρια του Σοβιετικού σινεμά της εποχής και τιμήθηκε με Όσκαρ και Χρυσή Σφαίρα Ξενόγλωσσης Ταινίας το 1969.

20th Century Music played by 19th-century born Pianists/ Μουσική του 20ού αιώνα που παίζουν πιανίστες γεννημένοι στον 19ο αιώνα

00:00 Benno Moiseiwitsch (1961 Live) - Stravinsky, Etude Op. 7 No. 4 (1908)

01:45 Josef Hofmann (1946 Broadcast) - Prokofiev, March Op. 12 No. 1 (1906-13?)

03:16 Maria Yudina (1954) - Witold Lutosławski, Paganini Variations (1941)

    with Maria Drozdova (piano)


08:56 Heinrich Neuhaus (1956) - Shostakovich, Op 34 No. 13 (1933)

10:09 Samuil Feinberg (1947) - Scriabin, Op. 51 Prelude (1906)

11:58 Simon Barere (1947) - Rachmaninoff, Prelude Op. 32 No. 12 (1910)

14:32 Egon Petri (1958) - Medtner, 2 Fairy Tales Op. 20: No. 1 (1909)

 17:07 Eduard Steuermann (1957) - Busoni, Preludio from Toccata (1921)

18:31 Antonino Votto (1930s) - Renato Bellini, Umoresca (1932)

21:20 Marcelle Meyer (1950) - Casella, 2 Ricercari sul nome B-A-C-H, Op.52 No. 2 (1932)

23:08 Alfredo Casella (1923) - Ernest Bloch, Piano Quintet No. 1 (1923)

    with Pro Arte String Quartet


30:24 Eduard Erdmann (1954) - Schöneberg, Piano Concerto, Op. 42 (1942)

    with Hermann Scherchen (C.)


49:04 Walter Gieseking (1956) -  Alexandre Tansman, Novelettes: No. 7: Blues (1936)
 
51:20 Ignacy Jan Paderewski (1926) - Stojowski,  "By The Brookside"  (1908)

53:54 Aline van Barentzen (1960) - Szymanowski, "Schéhérazade" from Masques (1916)

1:02:54 Alfred Cortot (1936) - Debussy, "Le Faune" (1904)

    with Maggie Teyte (Soprano)


1:04:36 Guimor Novaes (1927) - Jacques Ibert, "Le petit âne blanc" (1922)

 1:06:31 Victor Staub (1927) - Ravel, "Rigaudon" from Le tombeau de Couperin (1917)

 1:09:06 Magda Tagliaferro (1954) - Reynaldo Hahn,  "Les Rèveries du Prince Églantine" (1906)

1:12:11 Emma Boynet (1939) - Gabriel Pierne, Nocturne en forme de valse (1903)

1:18:17 Robert Casadesus (1935) - De Séverac - Cerdana No. 5 (1904–1911)

1:22:45 Francis Poulenc (1956) - Eric Satie, Descriptions automatiques: III. Sur un casque (1913)

1:23:32 Wanda Landowska (1949) - Poulenc, Concert champêtre, Mov. III (1928)

    With Leopold Stokowski (C.)


1:31:42 Kathleen Long (1954?) - Jean Françaix, Piano Concertino: II. Lent (1932)

    With Jean Martinon (C.)


1:33:42 Lazare Lévy (1931) - Albert Roussel, Suite Op. 14, II. Sicilienne (1910)

1:37:59 Yvonne Lefébure (1962) - Maurice Emmanuel, Sonatine 6 (1926)

 1:44:08 Marguerite Long (1935) - Milhaud, Alfama from Automne, Op. 115 (1932)

 1:46:47 Ellen Ballon (1949) - Villa-Lobos, Impressoes seresteiras (1937)

 1:48:21 Antonietta Rudge (1948) - Mompou, "Jeunes Filles ao Jardin" (1918)

 1:50:29 George Copeland (1950) - De Falla, El amor brujo: Cancion del fuego fatuo (1915)

 1:53:01 José Cubiles - Turina, Cinco Danzas Gitanas: Generalife (1930)

1:54:29 Ricardo Vines (1929) - Manuel Blancafort, "L'orgue dels cavallets" (1924)

1:56:52 Moriz Rosenthal (1929) - Albeniz, Triana (1905-9?)

 2:01:04 Arthur de Greef (1922) - Grieg, Puck Op. 71 No. 3 (1900)

 2:03:11 Sergei Rachmaninoff (1921) - Dohnanyi, Capriccio (1916)

 2:05:48 Bela Bartok (1936-1939) - Zoltán Kodály, "Székely Lament" and "Sírfelírat" (1917)

2:09:14 Etelka Freund (1951) - Bartok, Elegy, Op. 8b/2 (1909)

2:15:37 Leopold Godowsky (1925) - Camille Zeckwer, "Chansons de la Mer" (1915)

2:18:41 Victor Schiøler (1929) - Godowsky, Paraphrase on Chopin Etude Op. 25 No. 9

2:19:44 Jose Iturbi (1944) - Morton Gould, Boogie Woogie Etude (1943)

2:21:54 Arthur Rubinstein (1946) - Gershwin, Prelude No. 2 (1926)

2:25:20 Leo Sirota (1963) - Barber,  Excursions Op. 20 No. 4 (1942)

2:28:14 Eugen d'Albert (1918) - Goossens, "The Punch & Judy Show" (1917)

2:29:26 York Bowen (1926) - Henry Balfour Gardiner, "London Bridge" (1911)

2:31:08 William Murdoch (1931) - York Bowen, Reverie (1928)

2:35:00 Harriet Cohen (1938) - Arnold Bax, Paean (1928)

2:38:46 Myra Hess (1942) - Howard Ferguson, Sonata Op. 8 (1940)

2:47:06 Olga Samaroff (1930) - Charles Tomlinson Griffes, "The White Peacock" (1915)

2:51:43 Mark Hambourg (1928) - Harold Rutland, "Shenandoah" (1928)

2:53:41 Percy Grainger (1945) - Cyril Scott, Pierrot triste (1904)

2:56:41 Ossip Gabrilowitsch (1925) - Grainger, Shepherd's Hey (1907)

2:58:55 Alfred Grünfeld (1914) - Korngold, Wichtelmannchen (1910)

3:01:30 Clara Haskil (1957) - Paul Hindemith, The Four Temperaments (1946)

    with Hindemith (C.)


3:07:25 Edwin Fischer (1939) - Wilhelm Furtwängler, Adagio Solemne from Piano Concerto (1939)

    with Furtwangler (C.)


3:17:13 Frank Merrick (1960s) - Max Reger, Introduction, Passacaglia and Fugue for 2 pianos Op. 96 (1906)

    with Michael Round (piano)

ΘΑ ΑΠΟΤΡΕΨΟΥΝ ΟΙ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΟ ΚΟΥΚΟΥΛΩΜΑ ΤΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ ΤΩΝ ΤΕΜΠΩΝ;

 

Τέμπη: Πώς η δύναμη των πολιτών ακύρωσε τη συγκάλυψη

Γεράσιμος Λιβιτσάνος

news247.gr 

7–9 λεπτά

---

ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ/EUROKINISSI

Αμήχανη η κυβέρνηση βλέπει να “πηγαίνει περίπατο” ο επιτελικός της σχεδιασμός. Κλιμακώνει τις κινήσεις της η αντιπολίτευση.

• 28 Ιανουαρίου 2025

Το «Έγκλημα των Τεμπών» είναι μια υπόθεση που η κυβέρνηση πίστευε ότι είχε οριστικά «αφήσει πίσω της». Οι εξελίξεις, όμως, των τελευταίων 24ώρων κατέδειξαν πως ακόμη και ένα πολυετές, μεθοδευμένο κι επιτελικά σχεδιασμένο σχέδιο συγκάλυψης, μπορεί να ακυρωθεί από τη δύναμη των πολιτών.

Έτσι, το Μέγαρο Μαξίμου τις επόμενες εβδομάδες θα βρεθεί σε πολιτικές συνθήκες που δεν είχε υπολογίσει: Με την ημερομηνία της 28ης Φεβρουαρίου -που είναι μπροστά- να στραπατσάρει την εικόνα μιας χρονιάς «φιλοκυβερνητικής νηνεμίας». Με τον Κυριάκο Μητσοτάκη υπόχρεο να έρθει στη Βουλή, καλούμενος τυπικά από τις αιτήσεις για «προ ημερησίας» των κομμάτων της αντιπολίτευσης, ουσιαστικά όμως από την απαίτηση των εκατοντάδων χιλιάδων που συγκεντρώθηκαν στο Σύνταγμα (και τις άλλες πόλεις της χώρας) την Κυριακή.

Αυτά ενώ βρίσκονται σε εκκρεμότητα έρευνες για σειρά ζητημάτων που αφορούν το πολύνεκρο δυστύχημα. Αυτές αφορούν τις συνθήκες της σύγκρουσης των τρένων, τα υλικά που μεταφέρονταν από τις αμαξοστοιχίες, τα ηχητικά που διέρρευσαν και το τι συνέβη τις πρώτες ώρες μετά το δυστύχημα. Θέματα δηλαδή που -αντικειμενικά- αφορούν και τα πολιτικά πρόσωπα που είχαν την ευθύνη και αποτελεί ερώτημα το αν τα ονόματά τους θα περιέχονται στις δικογραφίες που θα προκύψουν.

Κρίσιμο για τις πολιτικές εξελίξεις θα είναι το πότε το θέμα θα συζητηθεί στη Βουλή. Η ευθύνη φαίνεται σε σημαντικό βαθμό να «πέφτει στις πλάτες» του πρόσφατα εκλεγμένου με μεγάλη πλειοψηφία και την στήριξη των μεγαλύτερων κομμάτων της αντιπολίτευσης, Προέδρου της Βουλής, Νικήτα Κακλαμάνη. Αφού βρίσκεται στη διακριτική του ευχέρεια το να κινηθούν οι σχετικές διαδικασίες.

Μεγάλη συγκέντρωση στο Σύνταγμα για το έγκλημα στα Τέμπη EUROKINISSI

Αμηχανία

Η αμηχανία απέναντι στις εξελίξεις ήταν εμφανής στην κυβέρνηση. Ο Παύλος Μαρινάκης υποχρεώθηκε να αναγνωρίσει ότι οι συγκεντρώσεις «πράγματι ήταν πολυπληθείς, ενώ ήταν ένα ηχηρό μήνυμα για δικαιοσύνη». Την ίδια στιγμή, όμως, υπερασπίστηκε έμμεσα την «σιγή ιχθύος» που επικρατεί σχετικά με την απόδοση ευθυνών λέγοντας πως «η Δικαιοσύνη αυτή τη στιγμή για τα Τέμπη βρίσκεται σε ένα πολύ κρίσιμο στάδιο, στο στάδιο της κύριας ανάκρισης, η οποία διέπεται από μυστικότητα».

Επίσης, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε πως ο πρωθυπουργός θα προσέλθει στη Βουλή να απαντήσει για τα θέματα αυτά. Προδίδοντας στην πραγματικότητα πως… δεν θα μπορούσε να κάνει αλλιώς. Έτσι, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα κληθεί να δώσει απαντήσεις στη Βουλή. Βρισκόμενος απέναντι στην αντιπολίτευση που – όσον αφορά το προοδευτικό σκέλος της – φαίνεται να ομονοεί για το ποια είναι τα ερωτήματα που οφείλει η κυβέρνηση να απαντήσει.

Τα ερωτήματα

Αυτά περιέχονται στις προτάσεις για τη διενέργεια προ ημερησίας διάταξης συζήτηση στη Βουλή που έχουν ήδη καταθέσει διαδοχικά το ΚΚΕ, ο ΣΥΡΙΖΑ και η Νέα Αριστερά, με το ΠΑΣΟΚ να εκφράζει την ευαρέσκειά του για την εξέλιξη αυτή.

Μάλιστα, η αξιωματική αντιπολίτευση φαίνεται να εστιάζει την προσοχή της στο τι θα συμβεί όταν θα ολοκληρωθούν οι εισαγγελικές έρευνες. Όπως επισήμανε ο Νίκος Ανδρουλάκης «έχουμε στόχο να πέσει φως κόντρα στις προσπάθειες συγκάλυψης και να πληρώσουν όσοι ευθύνονται. Όπως έχουμε πράξει ως τώρα, με την κατάθεση αιτήματος για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής για τη σύμβαση 717 και την πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης με τη στήριξη των κομμάτων της αντιπολίτευσης μετά τις αποκαλύψεις για τις χαλκευμένες συνομιλίες του σταθμάρχη, σε αυτόν τον δρόμο θα συνεχίσουμε αταλάντευτα. Θα συγχρονίσουμε τις κοινοβουλευτικές μας πρωτοβουλίες με τα  στοιχεία, που θα προκύψουν».

Στην πρόταση που κατέθεσε ο Δημήτρης Κουτσούμπας εκ μέρους του ΚΚΕ γίνεται λόγος για «κλιμακούμενη προσπάθεια της κυβέρνησης να συγκαλυφθεί το έγκλημα. Τα ηχητικά ντοκουμέντα που καταγράφουν τις τελευταίες στιγμές των επιβατών της αμαξοστοιχίας και επιβεβαιώνουν ότι η έκρηξη και η πυρκαγιά που ακολούθησε ήταν η αιτία θανάτου για τα περισσότερα θύματα. Το πραγματικό μέγεθος της εκτεταμένης αλλοίωσης του τόπου του εγκλήματος πριν τη συλλογή του απαραίτητου αποδεικτικού υλικού. Η πλημμελής εξέταση του πρώτου κοντέινερ της εμπορικής αμαξοστοιχίας – άρα ευρισκόμενου σε σημείο κρίσιμο για την ανάλυση των αιτιών της έκρηξης. Η καταστροφή κρίσιμου βιντεοληπτικού υλικού της εμπορικής αμαξοστοιχίας που αναζητήθηκε με μεγάλη καθυστέρηση. Η προβληματική ανάκτηση τόσο βιντεοληπτικού υλικού από την εμπορική αμαξοστοιχία όσο και των ηχητικών καταγραφών από τις επίμαχες συνομιλίες των εμπλεκόμενων σταθμαρχών, μηχανοδηγών κλπ. Η αδικαιολόγητη μη συμπερίληψη, από πλευράς ανακριτικών αρχών, εμπειρογνωμόνων, ειδικών στο αντικείμενο της έκρηξης και της πυρκαγιάς, για τη σύνταξη της αρχικής έκθεσης. Με βάση όλα τα παραπάνω επιβεβαιώθηκε στο ακέραιο ότι πρόκειται για ένα προδιαγεγραμμένο έγκλημα, με συνολικές πολιτικές και ποινικές ευθύνες».

Παράλληλα, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος καταλόγισε στον προσωπικά στον πρωθυπουργό συντονισμένη προσπάθεια επηρεασμού της δικαιοσύνης. Σημειώνοντας ότι  «μετά την σύγκρουση ο Πρωθυπουργός έσπευσε να εξαντλήσει την ευθύνη στο μοιραίο ανθρώπινο λάθος, άρχισαν οι καταγγελίες για την βιαστική αλλοίωση του τόπου του δυστυχήματος, με εντολές αναρμόδιων πολιτικών προσώπων». Σημείωσε επίσης πως «ο Πρωθυπουργός βιάστηκε να απορρίψει οποιαδήποτε πιθανότητα το εμπορικό τρένο να μετέφερε παράνομα χημικές ύλες οι οποίες προκάλεσαν την μεγάλη έκρηξη. Τα στοιχεία που έρχονται τώρα στο φως της δημοσιότητας δεν δικαιώνουν αυτή την βεβαιότητα του και αφήνουν αναπάντητα ερωτήματα».

Την ίδια στιγμή από την πλευρά της Νέας Αριστεράς τίθεται θέμα συντονισμού της αντιπολίτευσης υπό το αίτημα της πτώσης της κυβέρνησης. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Αλέξης Χαρίτσης απευθυνόμενος στα υπόλοιπα κόμματα: «Οφείλουμε να αφουγκραστούμε την κοινωνία και να λάβουμε το μήνυμά της για δικαιοσύνη και για αλήθεια. Οφείλουμε να αμφισβητήσουμε έμπρακτα την αλαζονεία του καθεστώτος Μητσοτάκη. Και οφείλουμε να συντονίσουμε και να κλιμακώσουμε τις κοινοβουλευτικές μας παρεμβάσεις, φτάνοντας μέχρι και την πρόταση δυσπιστίας προς την κυβέρνηση της συγκάλυψης».

Η ΜΗΔΕΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΜΑΓΙΚΑ ΦΙΛΤΡΑ ΤΗΣ ΣΕ ΜΙΑ ΛΗΚΥΘΟ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ

 

Τα μαγικά φίλτρα της Μήδειας

 | Eθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Το έκθεμα του μήνα 

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2025

Δρ Χριστίνα Αβρονιδάκη

 

 namuseum.gr 

 

5–7 λεπτά

---

Αττική μελανόμορφη λήκυθος του Ζωγράφου της Μέγαιρας
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Συλλογή Αγγείων, αρ. ευρ. Α 599

Προέλευση: Άγνωστη
Διαστάσεις: Ύψος 22,5 εκ.
Χρονολόγηση: Περ. 480 π.Χ.
Χώρος έκθεσης: Αίθουσα 54, Προθήκη 85

Όταν ο Ιάσων επέστρεψε από την Κολχίδα στην Ιωλκό φέρνοντας το χρυσόμαλλο δέρας στον θείο του, τον βασιλιά Πελία, συνειδητοποίησε ότι εκείνος δεν είχε πρόθεση να τηρήσει την υπόσχεσή του και να του παραδώσει την εξουσία[1]. Ο Πελίας, μάλιστα, είχε φροντίσει κατά την απουσία του νεαρού ήρωα, να εξοντώσει όλους τους συγγενείς του, ώστε κανείς να μην μπορεί να διεκδικήσει τον θρόνο. Ο Ιάσων ορκίστηκε να εκδικηθεί. Την τιμωρία του Πελία ανέλαβε η μάγισσα 

Μήδεια )Βικιπαίδεια)

α

, η κόρη του βασιλιά Αιήτη της Κολχίδας, που, ερωτευμένη, είχε βοηθήσει τον Ιάσονα να αρπάξει το χρυσόμαλλο δέρας και τον είχε ακολουθήσει στην Ιωλκό ως γυναίκα του. Η Μήδεια μπήκε στο παλάτι του Πελία και έπεισε εκείνον και τις κόρες του (τις επονομαζόμενες Πελιάδες) ότι μπορούσε να τον ξανακάνει νέο.  Προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, έδωσε οδηγία στις Πελιάδες να τον σκοτώσουν στον ύπνο του, να τον κομματιάσουν και να τον βράσουν μαζί με κάποια «μαγικά» φάρμακα.  Αφού έκανε ακριβώς το ίδιο σε ένα γέρικο κριάρι μεταμορφώνοντάς το σε νεαρό αρνί, οι Πελιάδες, έχοντας πια πειστεί ότι με αυτόν τον τρόπο ο πατέρας τους θα ξανανιώσει, σκότωσαν τον Πελία. Έτσι μετατράπηκαν από αφελείς μαθητευόμενες μάγισσες σε τραγικές πατροκτόνες φιγούρες που πλανήθηκαν οικτρά.

Τη σκηνή της αναγέννησης του κριαριού απεικονίζει η μελανόμορφη λήκυθος που παρουσιάζεται εδώ, έργο του Ζωγράφου της Μέγαιρας. Στο μέσον της παράστασης, το ζώο φαίνεται να ξεπηδά γεμάτο σφρίγος μέσα από μεγάλο λέβητα τοποθετημένο πάνω σε τριποδική βάση. Πλαισιώνεται από δύο Πελιάδες, που κρατούν τα σκεύη (κύπελλα;)[2]  με τα «μαγικά» βότανα της Μήδειας. Οι δύο αδελφές φορούν χιτώνα και ιμάτιο διακοσμημένο με λευκές στιγμές, ενώ λευκά είναι επίσης τα γυμνά τους μέλη, οι ταινίες που στολίζουν τα μαλλιά τους, αλλά και άλλα στοιχεία της παράστασης, όπως το κέρατο και τα ρουθούνια του κριαριού, το τρίχωμα στο στήθος του, διακοσμητικά στοιχεία του λέβητα και οι καρποί, που μαζί με τα φυλλωτά κλαδιά στο βάθος της παράστασης, δηλώνουν ότι η σκηνή εκτυλίσσεται στο ύπαιθρο.

Το θέμα της προσπάθειας των Πελιάδων να ξανανιώσει ο πατέρας τους, το οποίο πραγματεύτηκαν ο Σοφοκλής στο χαμένο έργο του Ριζοτόμοι και ο Ευριπίδης στις Πελιάδες, πρωτοεμφανίζεται στην ύστερη αρχαϊκή αγγειογραφία και εν συνεχεία σε εκείνη του 5ου αι. π.Χ.[3]. Η σκηνή όπου το κριάρι επανέρχεται στη ζωή, μάλιστα, φαίνεται ότι ήταν ιδιαίτερα αγαπητή στον Ζωγράφο της Μέγαιρας, που την απεικόνισε σε τρεις ακόμη ληκύθους του, δύο από τις οποίες βρίσκονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο[4]. Γνωρίζοντας τη χρήση των αγγείων αυτών ως  κτερισμάτων, γίνεται αμέσως σαφές ότι η απεικονιζόμενη σκηνή φορτίζεται με ιδιαίτερη σημασία και ότι ο μεγάλος λέβητας με το κριάρι λειτουργεί ως σύμβολο αναγέννησης εκείνων τους οποίους συνόδευσαν στον τάφο. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι το ζώο, που ξεπροβάλλει ολοζώντανο μέσα από το καζάνι, δεν είναι αρνί, όπως υπαγόρευε ο μύθος, αλλά ρωμαλέο κριάρι.

[1] Ο Πελίας, γιος του Ποσειδώνα και της Τυρούς , είχε σφετεριστεί τον θρόνο από τον ετεροθαλή αδελφό του και πατέρα του Ιάσονα, Αίσονα. Καθώς είχε λάβει χρησμό ότι θα έβρισκε το θάνατο από κάποιον Αιολίδη (απόγονο του Αιόλου) και ότι θα έπρεπε να φυλάγεται από τον «μονοσάνδαλο», όταν αποκαλύφθηκε ότι ο νέος που εμφανίστηκε ξαφνικά  στην Ιωλκό φορώντας ένα σανδάλι ήταν ο Ιάσων (δισέγγονος του Αιόλου), κατάλαβε ότι έπρεπε να τον εξολοθρεύσει. Στο αίτημα λοιπόν του Ιάσονα να του παραδώσει το θρόνο, ο Πελίας συγκατάνευσε, θέτοντάς του ως όρο να φέρει πίσω το χρυσόμαλλο δέρας, στέλνοντάς τον με αυτόν τον τρόπο σε μία επικίνδυνη υπερπόντια αποστολή στην Κολχίδα (Αργοναυτική Εκστρατεία).

[2] Έχει υποστηριχθεί ότι η αριστερή γυναικεία μορφή είναι η Μήδεια. Ωστόσο, η ταύτιση αυτή δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί.

[3] Το θέμα απεικονίζεται και σε υστερότερες περιόδους.

[4] A 12805, A 18633 και Erlangen, Friedrich–Alexander–Universität I 429.

Δρ Χριστίνα Αβρονιδάκη

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

C.H.E. Haspels, Attic Black-figured Lekythoi (Παρίσι 1936) 178, 268 αρ. 56, πίν. 53,5a-b.

Η. Meyer, Medeia und die Peliaden. Eine attische Novelle und ihre Entstehung. Ein Versuch zur Sagenforschung auf archäologischer Grundlage (Ρώμη 1980) 5-6 αρ. Ι Va 7, πίν. 4,2-3.

Μ. Vojatzi, Frühe Argonautenbilder (Würzburg 1982) 96-97, 122 αρ. Β78, πίν. 13,3-4.

LIMC VII (1984) λ. Peliades, 271 αρ. 6a, pl. 210 (E. Simon).

Α. Kottaridou, Kirke und Medeia. Die Zauberinnen der Griechen und die Verwandlung des Mythos (διδ. διατριβή Κολωνία 1991) 146 αρ. Μ.21.

Από τη Μήδεια στη Σαπφώ. Ανυπότακτες γυναίκες στην αρχαία Ελλάδα. Κατάλογος έκθεσης, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο 20 Μαρτίου – 10 Σεπτεμβρίου 1995 (Αθήνα 1995) 28-29 αρ. 8 (Α. Κοτταρίδου).

Τ. Mannack, Haspels Addenda. Additional References to C.H.E. Haspels Attic Black-figured Lekythoi (Oxford 2006) 71.

Ε. Hatzivassiliou, Athenian Black Figure Iconography between 510 and 475 B.C. (Rahden 2010) 149 αρ. 586.

Beazley Archive Pottery Database (https://www.carc.ox.ac.uk/carc/pottery) αρ. 514.

ΖΗΤΑΩ ΟΞΥΓΟΝΟ...ΜΟΥ ΡΙΧΝΟΥΝ ΔΑΚΡΥΓΟΝΟ

Κρίσιμη απόφαση του Αρείου Πάγου για τα δάνεια του ν. Κατσέλη

Κώστας Παπαγρηγόρης

news247.gr 

5–6 λεπτά

---

Στις 27 Φεβρουαρίου 2025 η ολομέλεια του Αρείου Πάγου αναμένεται να αποφανθεί για το πού τελικά θα επιβάλλονται οι τόκοι υπερημερίας στους δανειολήπτες που έχουν υπαχθεί στο Νόμο Κατσέλη: στις απλήρωτες δόσεις ή στη συνολική οφειλή;

• 27 Ιανουαρίου 2025 

Τέλος σε μια σημαντική αγωνία που απασχολεί τους δανειολήπτες που έχουν υπαχθεί στο Νόμο Κατσέλη και πιο συγκεκριμένα στη διχογνωμία που έχει προκύψει – ακόμη και στα δικαστήρια – για τον υπολογισμό των τόκων στα δάνεια, αναμένεται να βάλει στο τέλος Φεβρουαρίου ο Άρειος Πάγος.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες στις 27 Φεβρουαρίου 2025 η ολομέλεια του Αρείου Πάγου αναμένεται να αποφανθεί – με μία πιλοτική δίκη – για το πού τελικά θα επιβάλλονται οι τόκοι υπερημερίας στους δανειολήπτες που έχουν υπαχθεί στο Νόμο Κατσέλη: στις απλήρωτες δόσεις ή στη συνολική οφειλή.

Ο Άρειος Πάγος καλείται να αποφανθεί αν οι τόκοι που καταβάλλονται κάθε μήνα (ενσωματωμένοι στις μηνιαίες δόσεις) πρέπει να υπολογίζονται επί της μηνιαίας δόσης ή επί του ανεξόφλητου υπολοίπου του δανείου. Η απόφαση που θα εκδοθεί αφορά δεκάδες χιλιάδες δανειολήπτες, καθώς από τον υπολογισμό των τόκων θα επηρεαστεί σημαντικά η διαμόρφωση της μηνιαίας δόσης που πληρώνουν και ο χρόνος αποπληρωμής του δανείου.

Μέχρι τώρα έχουν εκδοθεί πολλές δικαστικές αποφάσεις, που υιοθετούν την μία ή την άλλη άποψη. Οι εταιρείες διαχείρισης (Servicers) υπολογίζουν τους τόκους επί του συνόλου της οφειλής και όχι πάνω στη μηνιαία δόση, ενώ κατά την αντίθετη άποψη η ορθή ερμηνεία του άρθρου 9 παρ. 2 του ν. 3689/2010 επιβάλλει το επιτόκιο να υπολογίζεται επί της κάθε μηνιαίας δόσης.

Παρέμβαση ΔΣΑ

Μάλιστα τη δεύτερη άποψη υποστηρίζει και ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, ο οποίος κατέθεσε πρόσθετη παρέμβαση υπέρ των δανειοληπτών.  Στο σκεπτικό της παρέμβασης σημειώνεται ότι το ποσό των τοκοχρεολυτικών δόσεων κάθε δανειολήπτη καθορίσθηκε από το δικαστήριο με βάση τις οικονομικές δυνατότητές του, οι οποίες, αν ανατραπούν, κινδυνεύει να χάσει το σπίτι του. Τονίζεται, επίσης, ότι σκοπός του ν. 3689/2010 είναι η επανένταξη του υπερχρεωμένου δανειολήπτη στην οικονομική και κοινωνική ζωή. Με τις μηνιαίες δόσεις δεν πρέπει να επέρχεται εξαθλίωση του δανειολήπτη – πράγμα που θα συμβεί αν επικρατήσει η άποψη των servicers.

Σύμφωνα με πηγές των εταιρειών διαχείρισης, πάντως, στην περίπτωση που η Ολομέλεια αποφανθεί ότι οι τόκοι υπερημερίας μετρούν μόνο για τις χαμένες δόσεις, τότε η επίπτωση στα έσοδά τους θα είναι «ιδιαίτερα σοβαρή». Και κατ` επέκταση μια τέτοια εξέλιξη θα ρίξει στα βράχια και όσες τιτλοποιήσεις φέρουν και δάνεια αυτού του καθεστώτος. Το ύψος των δανείων της κατηγορίας με νομικές απαιτήσεις φθάνουν τα 13 δις ευρώ.

Απορρίφθηκαν οι αιτήσεις για 4 στους 10 δανειολήπτες

Υπενθυμίζεται ότι στον νόμο Κατσέλη που θεσπίστηκε το 2010, με το ξέσπασμα δηλαδή της οικονομικής κρίσης, είχαν ενταxθεί περί τους 200.000 οφειλέτες.

Από αυτούς αρκετοί δανειολήπτες εξασφάλισαν προστασία από τον νόμο Κατσέλη, αλλά και χιλιάδες δανειολήπτες δεν δικαιώθηκαν στα δικαστήρια, καθώς απορρίφθηκαν οι αιτήσεις τους για υπαγωγή στον νόμο: Αυτός είναι ο (σχεδόν) τελικός απολογισμός από τη διεκπεραίωση δεκάδων χιλιάδων εκκρεμών υποθέσεων του νόμου Κατσέλη από τα δικαστήρια, μια διαδικασία που κράτησε χρόνια και ολοκληρώνεται το αμέσως επόμενο διάστημα, όπως εκτιμά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Οι δεκάδες χιλιάδες υποθέσεις του νόμου Κατσέλη, που είχαν προκαλέσει έμφραγμα στα Ειρηνοδικεία της χώρας και είχαν φθάσει να παίρνουν ημερομηνίες συζήτησης ακόμη και στα τέλη της δεκαετίας, οδηγήθηκαν στην τελική τους εκκαθάριση. Ο απολογισμός είναι θετικός για περισσότερους από τους μισούς δανειολήπτες, που εξασφάλισαν προστασία της κύριας κατοικίας τους και ευνοϊκή ρύθμιση χρεών, όμως περισσότεροι από τέσσερις στους δέκα είδαν τις αιτήσεις τους να απορρίπτονται.

 

«Είναι εύκολο να κρίνεις όταν δεν βιώνεις τις συνέπειες των πράξεων σου. Αλλά οι γυναίκες δεν χρειάζονται "κηδεμόνες" για να αποφασίζουν για τα σώματά τους»

 

Η Ελληνική Δυστοπία του 2025

ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΠΑΤΖΙΑΣ 

koutipandoras.gr 

 

7–8 λεπτά

---

Ανοίγεις μια οθόνη, είτε πρόκειται για τηλεόραση, είτε για υπολογιστή, είτε για κινητό και μια από τις πρώτες ειδήσεις με μεγάλους τίτλους είναι οι δηλώσεις Σερβετάλη και του ΕΥΡΩΒΟΥΛΕΥΤΗ Αναδιώτη για τις αμβλώσεις.

Παράλληλα, ψάχνεις με το κιάλι να βρεις κάποια αναφορά σε μια από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις στη σύγχρονη Ελλάδα και το μόνο που εμφανίζεται με μεγάλους τίτλους, και πάλι, είναι το ότι όλο αυτό είναι καθοδηγούμενο και γίνεται για τα λεφτά. Από τη μια ένας αγώνας για τη δικαίωση 57 ψυχών, από την άλλη μεσαιωνικές δηλώσεις του τύπου

«Κάνε παιδί και πέτα το αν δεν το θέλεις».

Το ζούμε όλο αυτό ή τη φανταζόμαστε αυτή τη δυστοπία;

Οι δηλώσεις Αναδιώτη και Σερβετάλη για τις αμβλώσεις ήταν ένα σοκ για την ελληνική κοινωνία, βασικά για κάθε κοινωνία του 21ου αιώνα.

Δεν ήταν απλώς προσωπικές απόψεις, αλλά προσπάθειες να επιβληθεί μια παρωχημένη, πατριαρχική ηθική που αγνοεί εντελώς τη σημασία της αυτοδιάθεσης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μάλιστα από ανθρώπους που κουνάνε το δάχτυλο στους… «μουσουλμάνους» για το ίδιο θέμα, με πρόφαση τις… μαντήλες.

Σε μια χώρα που εξακολουθεί να επουλώνει τις πληγές της από τραγωδίες όπως το έγκλημα στα Τέμπη, τέτοιες δηλώσεις αποτελούν προσβολή.

Και μάλιστα να προβάλλονται περισσότερο από τις μαζικότατες διαδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα για την απονομή δικαιοσύνης, με σκοπό να διχάζουν και αποπροσανατολίζουν από τα κρίσιμα προβλήματα.

Αξίζει να αναρωτηθούμε, γιατί τέτοιες δηλώσεις εμφανίζονται τώρα; Μήπως γιατί είναι ένας τρόπος να αποπροσανατολίσουν την κοινή γνώμη από τα κρίσιμα ζητήματα;

Οι δηλώσεις αυτές δεν είναι τυχαίες. Εντάσσονται σε μια ευρύτερη προσπάθεια να ελεγχθεί ο δημόσιος λόγος και να περιοριστούν τα δικαιώματα με τρόπο που εξυπηρετεί συγκεκριμένες ατζέντες.

Η ζωή και οι επιλογές των γυναικών, ειδικά σχετικά με το σώμα τους, δεν είναι αντικείμενο για «ανυπόστατες» συζητήσεις.

Οι Σερβετάλης και Αναδιώτης, χωρίς καμία ιατρική ή κοινωνιολογική εξειδίκευση, μιλούν σαν να έχουν το ηθικό ανάστημα να κρίνουν τις επιλογές και τα δικαιώματα των άλλων. Είναι, όμως, άραγε οι κατάλληλοι για να υποδείξουν τι σημαίνει σεβασμός στη ζωή;

Η τραγωδία των Τεμπών μας υπενθύμισε ότι ο σεβασμός στη ζωή δεν είναι μόνο ζήτημα ηθικής, αλλά και πολιτικής και κοινωνικής ευθύνης. Οι δηλώσεις τους δεν προάγουν τον διάλογο αλλά βασίζονται σε μια παρωχημένη, πατριαρχική αντίληψη της ηθικής, ενώ τα επιχειρήματά τους πατάνε σε θρησκευτικές αναφορές, αποσυνδεδεμένες από την κοινωνική και επιστημονική πραγματικότητα.

Είναι εύκολο να κρίνεις όταν δεν βιώνεις τις συνέπειες των πράξεων σου. Αλλά οι γυναίκες δεν χρειάζονται «κηδεμόνες» για να αποφασίζουν για τα σώματά τους.

Τέτοιου είδους δηλώσεις, δεν είναι απλώς «ατυχείς», όπως βαφτίζουμε την οποιοιδήποτε χοντράδα πλέον στην Ελλάδα Χώρα του Φωτός, μα δημιουργούν ένα κλίμα ενοχοποίησης και φόβου, ενισχύοντας τα στερεότυπα που θέλει τις γυναίκες να υποτάσσονται σε έναν ηθικό κώδικα που καθορίζεται από άλλους.

Αυτού του είδους οι απόψεις έχουν συνέπειες, αφού δεν πρόκειται απλώς για «διαφορετικές γνώμες», αλλά για δηλώσεις που συμβάλλουν στη διαιώνιση της ανισότητας, της καταπίεσης και είναι επικίνδυνες γιατί προσπαθούν να παρουσιάσουν μια ψευδαίσθηση ηθικής ανωτερότητας, την οποία καμία κοινωνία δεν χρειάζεται.

Επιπλέον, αυτές οι δηλώσεις λειτουργούν αποπροσανατολιστικά, καθώς αντί να επικεντρωθούμε σε ζητήματα όπως η έλλειψη δικαιοσύνης για τα θύματα των Τεμπών ή η διαφθορά, καταλήγουμε να αναλωνόμαστε σε ηθικολογίες που διχάζουν.

Ειδικά όταν ο χρόνος προβολής των θεμάτων είναι αντιστρόφως ανάλογος της σοβαρότητάς τους.

Ως τι μιλάνε ο Σερβετάλης και ο Αναδιώτης για τις γυναίκες;

Είναι άραγε κατάλληλοι αυτοί οι δύο να μιλούν για θέματα που αφορούν τις γυναίκες; Με ποια ιδιότητα αποφασίζουν να εκφέρουν άποψη για το σώμα και την αυτονομία των γυναικών;

Δεν πρόκειται ούτε για επιστήμονες, ούτε για νομικούς ή κοινωνιολόγους.

Η υποκρισία είναι εξοργιστική. Αν οι ίδιοι δεν μπορούν να αντιληφθούν τις συνέπειες των λεγομένων τους, τότε δεν είναι μόνο ακατάλληλοι, αλλά και επικίνδυνοι για τη δημόσια συζήτηση.

Το ζήτημα, όμως, δεν είναι μόνο οι δηλώσεις τους, μα το γεγονός ότι τέτοιες απόψεις βρίσκουν χώρο και ακροατήριο σε μια κοινωνία που φαίνεται να αγνοεί τη σημασία της ισότητας και της αυτοδιάθεσης κάνοντας τις δηλώσεις αυτές μια υπενθύμιση ότι ο αγώνας για τα δικαιώματα δεν είναι ποτέ δεδομένος.

Την ίδια στιγμή που χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους ζητώντας δικαιοσύνη για ένα έγκλημα, θυμίζοντας ότι η ζωή δεν είναι αφηρημένη έννοια, αλλά μια συγκεκριμένη, απτή πραγματικότητα, ακούγονται δηλώσεις τουλάχιστον αναχρονιστικές, που προβάλλονται τόσο, ώστε να τραβάνε τα βλέμματα από τα πραγματικά σημαντικά.

Οι μηχανές θα μας σώσουν

Μέσα σε όλα αυτά ήρθαν και οι δυσλειτουργίες του ChatGPT και του DeepSheek να μας θυμίσουν πως οι μηχανές δεν θα επικρατήσουν της ανθρωπότητας.

Κάτι που ίσως φαντάζει μεγάλη ελπίδα για την ελληνική κοινωνία. Στο πρόσφατο χάος, όπου μια φαινομενικά τέλεια τεχνητή νοημοσύνη κατέρρευσε και η πτώση των συστημάτων της προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις, επηρεάζοντας επαγγελματίες από δημοσιογράφους έως ελεύθερους επαγγελματίες, που βασίζονται στην άμεση πρόσβαση στα δεδομένα για την εργασία τους, μας θυμίζει ότι οι μηχανές, όσο εξελιγμένες κι αν είναι, βγάζουν σφάλματα.

Θα μπορούσαν όμως να επιδείξουν περισσότερη ανθρωπιά σε τέτοια θέματα. Ίσως οι μηχανές, με τη λογική τους και την αποστασιοποίηση από τα ανθρώπινα πάθη, να έχουν περισσότερη ανθρωπιά από εμάς, με ένα σύστημα που «αποφασίζει» ότι κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα στην αυτοδιάθεση και ότι η αξία της ζωής δεν είναι προς διαπραγμάτευση.

Θα μπορούσε μια μηχανή να καταλάβει ότι η ενοχοποίηση των γυναικών δεν οδηγεί σε δικαιοσύνη; Ίσως.

Γιατί τουλάχιστον, μια μηχανή δεν έχει την αλαζονεία να πιστεύει ότι κατέχει την απόλυτη αλήθεια και θα μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνη μελετώντας τα δεδομένα δίκαια και αμερόληπτα, χωρίς να ανακατεύεται σε θέματα που δεν γνωρίζει.

Η τραγική ειρωνεία είναι ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα μπορούσε να μας διδάξει τι σημαίνει πραγματικός σεβασμός και δικαιοσύνη, αφού κρίνει μόνο με δεδομένα και όχι με προκαταλήψεις.