Αδελφοί μην πλανηθήτε εκ της προς σωτηρίαν οδού και κλείσατε τα αυτία σας

ΔΥΟ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ

ΓΙΑ ΤΟ ΡΟΛΟ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ 

ΣΤΑ ΣΚΟΤΕΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ

ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ

 

α/ Η καταδίκη της Χάρτας του Ρήγα Φεραίου
και η κατάσχεση των αντιτύπων της

από το Οικουμενικό Πατριαρχείο 

Γρηγόριος ελέω Θεού Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως
Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης

Ιερώτατε μητροπολίτα Σμύρνης, υπέρτιμε και έξαρχε Ασίας
εν αγίω πνεύματι αγαπητέ αδελφέ
και συλλειτουργέ της ημών μετριότητος, κυρ Άνθιμε,
χάρις είη τη αρχιερωσύνη σου και ειρήνη Θεού!

Διά της παρούσης ημετέρας πατριαρχικής επιστολής
δηλοποιούμεν τη αρχιερωσύνη σου ότι συνέπεσεν
εις χείρας ημών εν σύνταγμα εις μίαν κόλλαν χαρτί ολόκληρον,
μεγάλην, εις απλήν φράσιν ρωμαϊκήν, επιγραφόμενον
"νέα πολιτική διοίκησις των κατοίκων της Ρούμελης,
των μικρών εν τη μεσογείω νήσων και της Βλαχομπογδανίας"
και ανεμνήσθημεν του ποιμαντικού χρέους.
Και διά τούτο γράφομεν τη αρχιερωσύνη σου να επαγρυπνης
εις όλα τα μέρη της επαρχίας σου, με ακριβείς ερεύνας
και εξετάσεις, όταν εμφανισθή τοιούτον σύνταγμα,
ως άνωθεν, εις τύπον ή χειρόγραφον, να συνάξης
άπαντα τα διασπειρόμενα, και να τα εξαποστέλλης
εις ημάς εν τάχει, μη επιμένων τα πλείστα, αλλ' αμέσως
όσα αν εμπίπτωσι κατά μικρόν να εξαποστέλλης.
Και πρόσεχε, αδελφέ, ίνα μη φανής παραμελών εις
τοιαύτην ποιμαντικήν και άγρυπνόν σου ταύτην
αρχιερατικήν επιστασίαν, και εκ της επαρχίας σου
εμφανισθή τοιούτον σύνταγμα διασπειρόμενον και δεν
το φανερώσης προς ημάς και εξαποστείλης τα τοιαύτα,
αλλά δι' άλλου τινός ή σταλθή ενταύθα ή ακουσθή
ότι αποδεικνύεις σε αυτόν ανίκανον, και του ποιμαντικού
χρέους ελλειπέστατον και αγρήγορον'
και εκ τούτου υποπίπτεις εις ανυποληψίαν και ποιμήν παρά
Θεού και της εκκλησίας εξ αποφάσεως.
Όθεν εντελλόμεθά σοι σφοδρώς να εγρηγορής όλαις δυνάμεσιν,
εν πάσι ταις μέρεσι της επαρχίας σου, και κώμαις και χωρίοις
παραλίοις και μεσογείοις, να μη παρεμπέση τοιούτον σύνταγμα
εις ανάγνωσιν τω χριστιανικών εμπιστευθέντι σοι λαώ,
όπερ να μη εμφανισθή πρώτον τη αρχιερωσύνη σου΄
ότι πλήρες υπάρχει σαθρότητος εκ των θολερών αυτού εννοιών,
τοις δόγμασι της ορθοδόξου ημών πίστεως εναντιούμενον.
Ούτω ποίησα και μη άλλως, εξ αποφάσεως , ίνα και
του Θεού χάρις είη μετά της αρχιερωσύνης σου!

1797 Δεκεμβρίου α΄.
+Κωνσταντινουπόλεως εν Χριστώ αδελφός

β/  Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ-ΣΟΥΛΤΑΝΟΥ
"[...]Αδελφοί μην πλανηθήτε εκ της προς σωτηρίαν οδού,
αλλά , καθώς πάντοτες με γενναιότητα και σταθερότητα
κατεπατήσατε τας μηχανάς του διαβόλου, ούτω και νυν
ότε εγγύτερον ημίν η σωτηρία κλείσατε τα αυτία σας,
και μην δώσετε καμμίαν ακρόασιν εις ταύτας τας
νεοφανείς ελπίδας της ελευθερίας΄ [....]
Παντού το φαντασιώδες της ελευθερίας αυτό σύστημα
του πονηρού επροξένησε πτωχείαν, φόνους, ζημίας, αρπαγάς,
ασέβειαν τελείαν, ψυχικήν απώλειαν και ανωφελή μεταμέλειαν.
Απατηλαί είναι, αδελφοί χριστιανοί, αι διδασκαλίαι
των νέων αυτών ελευθέρων΄και προσέχετε, φυλάξατε
στερεάν την πατροπαράδοτόν σας πίστιν, και ως οπαδοί
του Ιησού Χριστού
απαρασάλευτον την υποταγήν εις την πολιτικήν διοίκησιν,
όπου σας χαρίζει όσα αναγκαία μόνον εις την παρούσαν ζωήν,
και το τιμιώτερον από όλα, οπού δεν προξενεί
κανένα εμπόδιον ή βλάβην εις την ψυχικήν σας σωτηρίαν..."

Από την "Πατρική διδασκαλία",
κείμενο του 1798,
συγγραφέας του οποίου
αναγράφεται ο
Πατριάρχης Ιεροσολύμων
'Ανθιμο