Μία αμφιλεγόμενη χορευτική εικονοκλαστική απόπειρα που έγινε καθιερωμένη εναλλακτική πρόταση

 Η Λίμνη των Κύκνων επαναπροσδιορίζεται

[........]
Αν η ”Λίμνη των Κύκνων” του Bourne ξεκίνησε πριν δέκα χρόνια σαν μια αμφιλεγόμενη εικονοκλαστική απόπειρα, σήμερα αποτελεί μια καθιερωμένη εναλλακτική πρόταση, που προκαλεί το ενθουσιώδες χειροκρότημα του κοινού και διθυραμβικά σχόλια στις στήλες των εφημερίδων.
Ξεκινώντας από το Sadler’s Wells του Λονδίνου το 1995 και σημειώνοντας τεράστια επιτυχία σε Ευρώπη, Αμερική, Ιαπωνία κι όπου αλλού ανέβηκε, το βραβευμένο με 30 διεθνή θεατρικά βραβεία έργο του Matthew Bourne, συγκινεί ακόμη και ”συντηρητικούς” φίλους του κλασικού μπαλέτου.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Με την αθάνατη μουσική του Tchaikovsky ως ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης, και την οικουμενική απήχηση του ρομαντικού μύθου δεδομένη, κάθε μεγάλος χορογράφος ονειρεύεται μια μέρα ν’ αφήσει το στίγμα του, στο ανέβασμα της ”Λίμνης των Κύκνων”.
Από το 1941, που η θρυλική Tamara Toumanova έσπασε το ταμπού της λευκής τούτου, υποδυόμενη την Odile με στιλπνό κατάμαυρο φόρεμα (Metropolitan Opera House of N.Y.), ιερά τέρατα του κλασσικού μπαλέτου όπως ο Sir Frederic Ashton (Royal Ballet Theatre,1963) o Yuri Grigorovich (Bolshoi,1976) κι o Rudolf Nureyev (Vienna State Opera,1986) εξάντλησαν την επινοητικότητά τους σκηνοθετώντας το ίδιο θέμα, χωρίς ποτέ να απομακρυνθούν από τον βασικό άξονα των χορογραφιών που συνέθεσαν οι Lev Ivanov και Marius Petipa, ήδη από το μακρινό1895, για την ιστορική πρεμιέρα των Κύκνων στην Αγία Πετρούπολη.
Ακόμα και σήμερα η αριστουργηματική εκείνη παράσταση που ανέβηκε δυο μόλις χρόνια από το θάνατο του P. Tchaikovsky, υποβάλει (ή και καταδυναστεύει) τον τρόπο με τον όποιο χορογραφείται έκτοτε η ”Λίμνη”.
Ο Matthew Bourne ολοκληρώνοντας τη δική του εκδοχή, άφησε ανέγγιχτα τα δυο συστατικά που καθιέρωσαν το Swan Lake στη συνείδηση των απανταχού της γης θεατρόφιλων: Την εξαίσια σύνθεση του μεγάλου Ρώσου μουσουργού και την βαθειά ανθρώπινη επιθυμία για τον ανέφικτο έρωτα.
Όπως δήλωσε ο ίδιος: ”άδραξα την ευκαιρία να δημιουργήσω μια συγκινητική ανθρώπινη ιστορία, μέσα στην οποία θα ικανοποιούσα τις χιουμοριστικές αλλά και τις δραματικές μου ανησυχίες, χορογραφώντας μια σειρά από σουίτες ελεύθερης κίνησης πάνω στο ωραιότερο μουσικό θέμα που γράφτηκε ποτέ για μπαλέτο”.
Από εκεί και πέρα προχώρησε απαλλαγμένος από διλλήματα και στερεότυπα του παρελθόντος, είτε μένοντας βασανιστικά απλός σε λεπτομέρειες που οι ομόλογοί του ίδρωσαν για να τις καταστήσουν περίτεχνες, είτε εισάγοντας ρηξικέλευθες καινοτομίες εκεί που κανείς δεν περίμενε.
Ο πιο πολυσυζητημένος από τους νεωτερισμούς του Bourne, ήταν η επιλογή άνδρα χορευτή για τον κεντρικό ρόλο της Odette/Odile περιστοιχιζόμενου από σμήνος κύκνων του ιδίου φύλου. Προλαβαίνοντας τους επικριτές του, ο Βρετανός σκηνοθέτης τόνισε τα εξής: ”Η ιδέα του αρσενικού κύκνου μου φάνηκε απόλυτα λογική καθώς η δύναμη, η γαλήνια ομορφιά, η έκταση των φτερών, και η γενικότερη όψη των συγκεκριμένων πουλιών, θεωρώ πως ταιριάζουν πολύ περισσότερο με την αρρενωπότητα ενός χορευτή, παρά με τη χάρη μιας λεπτεπίλεπτης μπαλαρίνας στη λευκή της τούτου”.
Για όσους βιάζονται να βγάλουν συμπεράσματα για τη μονοσήμαντη σεξουαλικότητα της παράστασης, οφείλουμε να τους πληροφορήσουμε ότι δεν είναι καθόλου έτσι. Στο ensemble λαμβάνουν μέρος 15 πανέμορφες χορεύτριες πλαισιωμένες από 23 ταλαντούχους χορευτές (ανάμεσά τους και ο ελληνικής καταγωγής Simon Karaiskos). Τον πολύπαθο πρίγκιπα υποδύεται ο Christopher Marney, την αυστηρή βασίλισσα η εξαίσια Saranne Curtin, τον αρχηγό των κύκνων ο εντυπωσιακός Alan Vincent και το μοιραίο κορίτσι η αιθέρια Leigh Daniels.
Η συγκεκριμένη απόδοση των Κύκνων, αφομοιώνει μεταξύ άλλων και στοιχεία από την νοηματική του βωβού κινηματογράφου, ενώ ενδυματολογικά επικεντρώνεται σε μια ακριβοδίκαιη προσέγγιση των ρόλων, αντίστοιχη μ’ εκείνη του θεάτρου: Οι υπηρέτες φορούν γιλέκα, οι νοσοκόμες άσπρες ποδιές, οι κύκνοι πούπουλα, οι τροτέζες τολμηρά εσώρουχα, οι στρατιωτικοί τις στολές τους κλπ.
Αξίζει τέλος να αναφερθεί ότι η υποδοχή που επεφύλαξε ο διεθνής τύπος στην avant garde εκδοχή του Matthew Bourne, υπήρξε αναπάντεχα θετική.
Ο καλλιτεχνικός συντάκτης της Guardian παρακολουθώντας την πρεμιέρα του Swan Lake στην σκηνή του Piccadilly Theatre, πριν από δέκα χρόνια, έγραφε: ”είναι ένα απρόσμενα συγκινητικό έργο, που μπορεί να μετατρέψει ακόμα και τον πιο αρνητικό θεατή του μπαλέτου, σε φανατικό θαυμαστή”.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η International Herald Tribune: ”η ”Λίμνη των Κύκνων” του M.Bourne, φέρνει στο προσκήνιο ένα νέο κοινό και εγκαινιάζει μια νέα εποχή στον χορό, το πάντρεμα του κλασικού μπαλέτου με το αισθησιακό καμπαρέ”. Αντιστοίχως η Observer τόνισε ότι: ”πρόκειται για έναν συναρπαστικό εναλλακτικό απολογισμό του μουσικού έργου του Tchaikovsky και πιθανότατα ολόκληρης της ζωής του”.
Το σχόλιο ωστόσο που προκάλεσε ιδιαίτερη αίσθηση προήλθε από την The London Independent: ”Δείτε το, ή ζήστε με τον καημό ότι το χάσατε”

Πηγή: http://www.in2life.gr/2007

ΔΙΑΒΑΣΤΕ =>Swan Lake (Bourne) - Wikipedia, the free encyclopedia

ΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ


Matthew Bourne's Swan Lake

Pyotr Ilyich Tchaikovsky (1840-1893)

Swan Lake (1875-1876)

Adam Cooper..........The Swan / The Stranger
Scott Ambler..........The Prince
Fiona Chadwick..........The Queen
Barry Atkinson..........The Press Secretary
Emily Piercy..........The Girlfriend
Andrew Walkinshaw..........The Young Prince

New Adventures Dance Company

Director and Choreographer: Matthew Bourne
New scenario: Matthew Bourne
Disigner: Lez Brotherston
Make-Up: Chris Redman
Lighting Designer: Rick Fisher

Director Of Photography: Jeff Baynes
Video Director: Peter Mumford
Prodused by Katharine Doré

The New London Orchestra
Conductor: David Lloyd-Jones

West End, London, 1996

(HD 1080p)