Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΚΑΛΑΣΝΙΚΟΦ

Τι εννοούσε ο ποιητής;

ΔΙΟΔΩΡΟΣ

Το Βήμα (έντυπη έκδοση), 8/14/2012

Πάντα μετρίαζε την οργή μου κατά των φαρμακοποιών, για τα κινίνα που είχα πιει μικρός και για την αναζήτηση διανυκτερευόντων - διημερευόντων μεγάλος, ο τρυφερός στίχος του Σεφέρη: «Συλλογίστηκε κανένας τι υποφέρει ένας ευαίσθητος φαρμακοποιός που διανυκτερεύει;».

Χρειάστηκαν κάπου επτά δεκαετίες για να απαντηθεί το ερώτημα, που δεν ήταν ρητορικό όπως νόμιζαν οι θεωρητικοί της λογοτεχνίας. Να τι σκεπτόταν ο 77χρονος συνταξιούχος φαρμακοποιός Δημήτρης Χριστούλας που αυτοκτόνησε στο Σύνταγμα τις προάλλες:

«Η κατοχική κυβέρνηση Τσολάκογλου εκμηδένισε κυριολεκτικά την δυνατότητα επιβίωσής μου που στηριζόταν σε μια αξιοπρεπή σύνταξη που επί 35 χρόνια εγώ μόνον (χωρίς ενίσχυση κράτους) πλήρωνα γι' αυτή. Επειδή έχω μια ηλικία που δεν μου δίνει την ατομική δυνατότητα δυναμικής αντίδρασης (χωρίς βέβαια να αποκλείω ότι αν ένας Ελληνας έπαιρνε το καλάσνικωφ ο δεύτερος θα ήμουν εγώ) δεν βρίσκω άλλη λύση από ένα αξιοπρεπές τέλος πριν αρχίσω να ψάχνω στα σκουπίδια για τη διατροφή μου. Πιστεύω πως οι νέοι χωρίς μέλλον, κάποια μέρα θα πάρουν τα όπλα και στην πλατεία Συντάγματος θα κρεμάσουν ανάποδα τους εθνικούς προδότες, όπως έκαναν το 1945 οι Ιταλοί στον Μουσολίνι (πιάτσα Πορέτο του Μιλάνου)».

* Μάλλον άλλη ιδέα είχε ο ποιητής για τους ευαίσθητους φαρμακοποιούς, τους μπέρδευε με αυτούς «που δεν φτιάχνουν οδοφράγματα, δεν αυτοκτονούν και δεν δολοφονούν τους έρωτές τους»• τους λαπάδες που αγαπάνε την ποίηση δηλαδή.

* Πέρα όμως από το τι λένε οι ποιητές, είναι δυνατόν άνθρωπος αριστερός, 77 χρόνων και ήδη 18 χρόνια συνταξιούχος, να μην ξέρει ότι επί 35 χρόνια δεν πλήρωνε για τη δική του σύνταξη αλλά για τη σύνταξη των τότε συνταξιούχων και ότι τη δική του σήμερα την πλήρωναν αυτοί που τώρα εργάζονται; Είναι δυνατόν να μην ξέρει ότι το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης είναι ανταποδοτικό, με την έννοια ότι κάθε γενιά ανταποδίδει στην προηγούμενη και όχι κεφαλαιοποιητικό, όπως αν είχε ιδιωτική ασφάλιση, που μετά βδελυγμίας απορρίπτουν τα συνδικάτα; Και είναι δυνατόν να μη θυμάται ότι υπήρχε και «κοινωνικός πόρος» εκείνη την εποχή για τις συντάξεις των φαρμακοποιών, ότι κάποιοι τρίτοι, άσχετοι δηλαδή, πλήρωναν για τις συντάξεις των συναδέλφων του; Είναι δυνατόν να αυτοκτονεί κανείς για τέτοιες παρεξηγήσεις;

Οράματα παρελθόντος

Μάλλον δεν είναι - το λέει και η κόρη του άλλωστε: «Σε όλη τη ζωή υπήρξε ένας αριστερός αγωνιστής, ένας ανιδιοτελής οραματιστής. Η συγκεκριμένη πράξη του τέλους είναι μια συνειδητή πολιτική πράξη, απολύτως συνεπής με όσα πίστευε και έπραττε όσο ζούσε». Και ούτε είχε οικονομικό πρόβλημα ο αυτόχειρας, αποκλείεται να έψαχνε στα σκουπίδια, βεβαιώνουν όσοι τον γνώριζαν και δέχθηκαν να μιλήσουν.

Εχουν όμως άλλοι οικονομικό πρόβλημα, είναι απολύτως βέβαιο αυτό - σίγουρα οι 1 εκατομμύριο άνεργοι, πολλές εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι από τα 3 εκατομμύρια που διαθέτουμε, και πολλοί από τα 4 εκατομμύρια που εργάζονται για να ζουν τα προηγούμενα 4 εκατομμύρια των συνταξιούχων και ανέργων και τα 3 εκατομμύρια μαθητών και φοιτητών - κάπως έτσι είναι οι αριθμοί. Και καμία αυτοκτονία δεν θα αλλάξει τη ζοφερή πραγματικότητα, ότι 4 εκατομμύρια πρέπει να καταφέρουν να διατρέφουν 7 εκατομμύρια.

* Εγώ πάντως τρομάζω όταν κάποιος θυσιάζεται ανιδιοτελώς για τους άλλους και οραματίζεται ως συνέχεια της πράξης του Καλάσνικοφ και κρεμάλες. Είναι βίαιη επιθυμία τρομοκρατίας οι κρεμάλες και τα Καλάσνικοφ, δεν είναι αγωνία ευαίσθητου φαρμακοποιού που διανυκτερεύει. Τρομοκρατία εθνικιστών; Μπολσεβίκων; Ροβεσπεριανή; Στα εθνικά μάς παραπέμπουν τα «Τσολάκογλου» και «εθνικοί προδότες», στους αριστερούς παρτιζάνους η αναφορά στον «Μουσολίνι».

Αν όμως είναι όραμα για κάποιους να δουν τον Παπαδήμο, τον Παπανδρέου, τον Βενιζέλο, τον Παπακωνσταντίνου κρεμασμένους ανάποδα όπως το σώμα του Μουσολίνι στην Πιατσάλε Πορέτο ή όπως το κεφάλι του Βελουχιώτη και του Τζαβέλα κρεμασμένα στην πλατεία Ρήγα Φεραίου των Τρικάλων, τότε τι είναι άραγε εφιάλτης, ημερολόγιό μου;

Δεν μου αρέσουν αυτά τα οράματα, τα απεχθάνομαι• γιατί δεν είναι μόνο φρικτές υποσχέσεις για το μέλλον. Είναι και πραγματικότητες από το πρόσφατο παρελθόν, του ελληνικού εμφυλίου πολέμου. Εκατοντάδες κομμένα κεφάλια και βασανισμένα σώματα επιδείχθηκαν σε πλατείες για να αναθαρρήσουν οι φίλοι και να φοβηθούν οι εχθροί. Υπάρχουν άραγε άνθρωποι που νοσταλγούν αυτή τη βαρβαρότητα;

Δεν μου φαίνεται, ούτε ο Δημήτρης Χριστούλας πρέπει να ήταν ανάμεσα σε αυτούς• αλλά έχουμε μεγάλη ευκολία στη ρητορική του μίσους, στα βίαια πολιτικά συνθήματα, στην επίκληση των «αγώνων» - ταξικών, κοινωνικών, πολιτικών, εθνικών. Ωστόσο η ρητορική και τα συνθήματα δημιουργούν ιδεολογίες και δεσμεύουν πολιτικά - το έχουν σκεφθεί αυτό οι πολιτικοί αρχηγοί των άκρων, ο Τσίπρας, η Παπαρήγα, ο Καρατζαφέρης και ο, νεοαφιχθείς στη λέσχη, Καμμένος;

Ηρωισμοί και ανοησίες

* Εν πάση περιπτώσει, για τον Καρατζαφέρη και τον Καμμένο δεν μου πέφτει λόγος, ας τους συνετίσουν οι δεξιοί - για τον Τσίπρα και την Παπαρήγα με νοιάζει: δεν τον έκαναν οι Αμερικανοί ή οι Αγγλοι τον Εμφύλιο, ούτε το ΚΚΕ τον είχε προγραμματίσει, ούτε το Λαϊκό Κόμμα ή οι Φιλελεύθεροι: μικρές ομάδες έσπρωξαν σε αυτόν, από αριστερά και από δεξιά. Ομάδες που επωφελήθηκαν από τις συνθήκες που δημιουργούσε η ρητορική του μίσους των μεγάλων κομμάτων.