Η ΑΝΕΡΓΙΑ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

ΠΟΛΛΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΠΟΥΝ ΤΗΝ ΙΔΕΑ
ΤΟΥ ΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΜΕΣΩ ΑΣΕΠ

Η Μαρουλία Μεθημάκη ολοκλήρωσε τις σπουδές της στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών το 2004. Ωστόσο στην αγορά εργασίας βγήκε από τότε που ήταν ακόμη φοιτήτρια. Εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα τα τελευταία επτά χρόνια, παραδίδοντας μαθήματα σε φροντιστήρια αλλά και κάνοντας ιδιαίτερα. Αρχίζει τη δουλειά στις δύο το μεσημέρι και τελειώνει στις δέκα και μισή το βράδυ. Όσον αφορά τη μονιμοποίηση, η άποψή της είναι ξεκάθαρη: «Έχω δώσει τρεις φορές στον διαγωνισμό του ΑΣΕΠ. Ωστόσο μέχρι στιγμής δεν έχω διαβάσει τόσο ώστε να διεκδικώ με αξιώσεις μια θέση σε κάποιο σχολείο» λέει στα Νέα (12.02.2009). Κι αυτό γιατί τα έξοδα, όπως τονίζει, τρέχουν. «Τόσα χρόνια έχω φτιάξει τον επαγγελματικό μου κύκλο με τα ιδιαίτερα και το φροντιστήριο και δεν είμαι διατεθειμένη να τον θυσιάσω. Για να διαβάσει κανείς τη χαοτική ύλη για τον διαγωνισμό, θα πρέπει είτε να μη δουλεύει είτε να εργάζεται για ελάχιστες ώρες».

Αν η ανεργία όμως είναι η μία όψη του προβλήματος. Η ετεροαπασχόληση, δηλαδή το να απασχολείται κάποιος σε εργασίες που είτε δεν έχουν καμία συνάφεια με τις σπουδές του είτε έχουν πολύ μικρή, είναι η άλλη όψη. Η ετεροαπασχόληση κυριαρχεί στις τάξεις των πτυχιούχων, καθώς περιλαμβάνει περίπου τέσσερις στους δέκα. Μάλιστα στον τομέα της ετεροαπασχόλησης η Ελλάδα κατέχει σήμερα τη δεύτερη θέση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Είναι αλήθεια ότι ο κίνδυνος της ανεργίας, της ετεροαπασχόλησης ή της υποαπασχόλησης αφορά πολλές ειδικότητες. Το μαρτυρούν τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας τα οποία για το 2008 καταγράφουν περίπου 100.000 άνεργους πτυχιούχους ενώ την ίδια ώρα η εμπειρική έρευνα αποκαλύπτει ότι δεκάδες χιλιάδες απασχολούνται σε εργασίες που έχουν ελάχιστη ή και καμία σχέση με τις σπουδές τους ή υποαπασχολούνται σε κρατικά προγράμματα (ΟΑΕΔ) με πολύ χαμηλές αμοιβές.

Αυτοί που βρίσκονται σε δυσχερέστερη θέση βέβαια είναι οι πτυχιούχοι τμημάτων ΑΕΙ- ΤΕΙ που παραπέμπουν στο επάγγελμα του εκπαιδευτικού. Έτσι, φιλόλογοι, ιστορικοί, γυμναστές, θεολόγοι, κοινωνιολόγοι, μαθηματικοί, φυσικοί, απόφοιτοι Γαλλικής και Ιταλικής Φιλολογίας είναι οι πιο «ευαίσθητες» ομάδες. Δεν είναι τυχαίο πάντως που σε κάθε διαγωνισμό για πρόσληψη εκπαιδευτικών οι αιτήσεις ανέρχονται σε 70.000- 80.000 για τη διεκδίκηση 5.000 - 6.000 θέσεων.

Σε πρόσφατη έρευνα σε αδιόρι στους εκπαιδευτικούς (καθηγητές) σχετικά με την αξιοποίηση του πτυχίου τους και τη σχέση της εργασίας που κάνουν με την εκπαίδευση που πήραν, τα αποτελέσματα ήταν αποκαλυπτικά. Ο ένας στους τέσσερις ήταν άνεργος πάνω από 18 μήνες, οι μισοί απασχολούνταν σε εργασίες εντελώς άσχετες με την επιστήμη τους (υπάλληλοι και ταμίες σούπερ μάρκετ, αποθηκάριοι, υπάλληλοι καταστημάτων ένδυσης και υπόδησης, οδηγοί ταξί, γκαρσόνια και λοιπά τουριστικής φύσεως επαγγέλματα, κ.λπ.) και ο ένας στους τέσσερις υποαπασχολούνταν (part time) σε σχετικές δουλειές (φροντιστήρια, ιδιαίτερα μαθήματα).

Το 17,7% των αποφοίτων Φιλολογίας απασχολείται σε σχετική με το αντικείμενο του πτυχίου του εργασία, ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό- 42,9%των αποφοίτων αυτού του κλάδου είναι άνεργοι! Μόνο το 17,5% των αποφοίτων Ιστορίας απασχολείται σε σχετική με το αντικείμενο του πτυχίου του εργασία, δηλαδή στην εκπαίδευση, ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό των αποφοίτων αυτού του κλάδου είναι άνεργοι ή ετεροαπασχολούμενοι. Δυσοίωνες είναι μέχρι σήμερα και οι προοπτικές των πτυχιούχων νηπιαγωγών η πλειονότητα των οποίων έχει στόχο την απορρόφησή τους στην εκπαίδευση, ιδιαίτερα τη δημόσια. Οι αδιόριστοι νηπιαγωγοί ανέρχονταν το 2008 περίπου στις 14.000.

Άνεργοι ή υποαπασχολούμενοι για περισσότερο από δύο χρόνια μένουν τρεις στους 10 νέους απόφοιτους από τα Τμήματα Φυσικής και Μαθηματικών. Ενώ ποσοστό 15% συνεχίζουν μεταπτυχιακές σπουδές πιθανόν για να αποφύγουν τον εφιάλτη της ανεργίας. Περίπου σε 3.000 εκτιμούνται οι άνεργοι πτυχιούχοι Θεολογίας ενώ άλλοι τόσοι υποαπασχολούνται ή ετεροαπασχολούνται. Πάνω από 12.000 υπολογίζονται οι άνεργοι ή υποαπασχολούμενοι και ετεροαπασχολούμενοι πτυχιούχοι γυμναστές.

Αντίθετα, διορίζονται περισσότεροι δάσκαλοι από όσους αποφοιτούν! Τελειώνουν κάθε χρόνο τις σχολές τους περίπου 1.500 και διορίζονται κατά μέσον όρο 2.000. Τη σχολική χρονιά 2008-2009 διορίστηκαν 2.217 δάσκαλοι. Άλλες 3.500-4.000 απαιτούνται ετησίως ως αναπληρωτές. Δεκάδες εκατοντάδες ως ωρομίσθιοι. Στοιχεία που δείχνουν ότι το επάγγελμα του δασκάλου είναι το πλέον περιζήτητο σήμερα στην Ελλάδα, καθώς η ταχύτητα απορρόφησής τους από τη δημόσια και την ιδιωτική εκπαίδευση είναι εκπληκτική: Πρόσληψη εντός ολίγων εβδομάδων!

e-paideia.net