ΕΝΘΥΜΗΜΑΤΑ (1) Μίμης Φωτόπουλος

" Ο Καραγκιόζης! Το πιο συνηθισμένο, το πιο αγαπημένο,
το πιο λαϊκό θέαμα εκείνης της εποχής. Η γειτονιά μου
ήταν τυχερή. Πολύ κοντά μας βρισκόταν η Δεξαμενή ,
που είχε στήσει το μπερντέ του ένας από τους σημαντικότερους
καραγκιοζοπαίχτες . Ο περίφημος Μόλλας*.
Αληθινές κοσμικές συγκεντρώσεις γίνονταν εκεί κάθε βράδυ.
Όταν δε έπαιξε το "γάμο του Καραγκιόζη", μαζευότανε όλο
το "αμφάν γκατέ" της Αθήνας. Έπρεπε να έχεις μέσον για να
βρεις κανένα εισιτήριο. Πιένες που θα τις ζήλευε κι η Βουγιουκλάκη.

Ο Μόλλας κυκλοφορούσε σε φυλλάδια διάφορα έργα του Καραγκιόζη
και τις φιγούρες του, Μπαρμπαγιώργο, Σιορ Διονύσιο, Σταύρακα,
Κολλητήρι, Βεζύρη, Βεληγκέκα και τον καρπαζοεισπράχτορα
Χατζηαβάτη. Εγώ αγόραζα αυτές τις φιγούρες, τις ξεσήκωνα με καρμπόν
πάνω σε χαρτόνι και τις έκοβα με κοπίδια , που είχα φτιάξει μόνος μου,
κατά το γνωστό τότε σύστημα.
Σχεδόν όλα τα παιδιά ονειρευόμαστε τον εαυτό μας Καραγκιοζοπαίχτη
της δόξας και της αξίας ενός Μόλλα. Παίρναμε λοιπόν μεγάλες μακριές
πρόκες και κατεβαίναμε στις γραμμές του τραμ. Τις τοποθετούσαμε
πάνω στις γραμμές από τη μυτερή τους μεριά, πέρναγε το τραμ και
με τις ρόδες του τις ισοπέδωνε και τις έκανε κοπίδαι κατάλληλα
για να κόψουμε τις φιγούρες μας.

Βέβαια, τότε δεν το 'ξερα, αλλά μέσα μου υπήρχε ήδη το μικρόβιο
του ηθοποιού. Μπορώ μάλιστα να πω και του θιασάρχη! Γιατί
μια μέρα βρέθηκα να έχω ολόκληρο θίασο Σκιών. Το μόνο που μου
έλειπε ήταν η δόξα!
Και μια μέρα μέρα έστησα ένα σεντόνι στην αυλή του σπιτιού μας
κι έδωσα την πρώτη μου παράσταση. Για θεατές είχα τη μάνα μου,
τον αδερφό μου, τις θείες μου και κάτι γειτόνισσες και γειτονόπουλα.
Έπαιξα φυσικά το "Γάμο του Καραγκιόζη", όχι μόνο γιατί μου άρεσε,
αλλά και για να έχω την επιτυχία εξασφαλισμένη! Και μ' αυτόν
τον τρόπο πρωτοεκδηλώθηκε ο ηθοποιός που έκρυβα μέσα μου."

Μίμης Φωτόπουλος (1913-1986), "Το ποτάμι της ζωής μου",
εκδ. Gutenberg, 1984, σελ. 17.

*Αντώνης Παπούλιας ή Μόλλας (1871-1949):

Ο μέγιστος των καραγκιοζοπαιχτών.

Επί Μόλλα η ανάπτυξη της τέχνης του Καργκιόζη έφτασε στην τελειότητά της.
Προερχόμενος από τις φτωχογειτονιές της Αθήνας, μαθήτευσε αρχικά στον
καραγκιοζοπαίχτη Ρούλια, αλλά σύντομα αυτονομήθηκε.
Ο Μόλλας στήριζε την επιτυχία του στην καταπληκτική ικανότητά του ως μίμου
και λιγότερα στις λαμπρές φιγούρες και τα τραγούδια , που ήταν
προϊόντα συνεργασίας με άλλους. Επινόησε επίσης καινούριους τύπους , όπως
τον "Σαναλέμε", τον "Πεπόνια" , τον "Και Και", τον "Νώντα" και τον σπαρταριστό "Ομορφονιό".
Εκτός από τα παραδοσιακά , έπαιξε και καινούρια έργα που τα έγραφε ο ίδιος
και τα τύπωνε σε φυλλάδια.
Στα κείμενα του Μόλλα διακρίνει κανείς την ικανότητά του να παντρεύει το χθες
με το σήμερα, μέσα από τις εύστοχες παρατηρήσεις και τις θυμοσοφικές
αποστροφές του για τα κοινωνικά και πολιτικά ήθη της εποχής του, πάντοτε
υπό το πρίσμα μιας προοδευτικής ιδεολογικής σκοπιάς.
Γι' αυτό δεν εκπλήσσει η στράτευση του καραγκιοζοπαίχτη στις τάξεις του ΕΑΜ
στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής.
Για την προσωπικότητα και το έργο του Μόλλα αναζητήστε τα δύο πολύ καλά βιβλία:
1. Αρετή Μόλλα–Γιοβάνου (κόρη του Μόλλα) : «Ο καραγκιοζοπαίχτης Αντώνης Μόλλας», εκδ. Κέδρος
2.