ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΣΗΜΕΡΙΝΟΥΣ ΝΑΝΟΥΣ ΑΡΧΗΓΟΥΣ ΜΑΣ

ΠΡΟΤΥΠΑ ΗΓΕΣΙΑΣ

Σε μια εποχή όπου διαπιστώνεται

έλλειμμα πολιτικής και πνευματικής ηγεσίας,

καθίσταται απολύτως απαραίτητη 

η αναζήτηση ταγών αναμφισβήτητης ικανότητας,

ανώτερης παιδείας και ανεπίληπτου ήθους.

Με Παπανδρέο-Σαμαράδες και Καρατζαφερο-

Παπαρηγο-Τσιπραίους η Ελλάδα βαδίζει

στην απόλυτη καταστροφή.

*******************************************************

ΑΓΗΣΙΛΑΟΣ

(444 π.Χ. - 361 π.Χ.)

[Ξενοφών, "Αγησίλαος", 4.1-4.6]

4.1] Περί γε μὴν τῆς εἰς χρήματα δικαιοσύνης ποῖα ἄν τις
μείζω τεκμήρια ἔχοι τῶνδε; ὑπὸ γὰρ Ἀγησιλάου στέρεσθαι
μὲν οὐδεὶς οὐδὲν πώποτε ἐνεκάλεσεν, εὖ δὲ πεπονθέναι πολ-
λοὶ πολλὰ ὡμολόγουν. ὅτῳ δὲ ἡδὺ τὰ αὑτοῦ διδόναι ἐπ’
ὠφελείᾳ ἀνθρώπων, πῶς <ἂν> οὗτος ἐθέλοι τὰ ἀλλότρια
ἀποστερεῖν ἐφ’ ᾧ κακόδοξος εἶναι; εἰ γὰρ χρημάτων ἐπι-
θυμοίη, πολὺ ἀπραγμονέστερον τὰ αὑτοῦ φυλάττειν ἢ τὰ μὴ
προσήκοντα λαμβάνειν. [4.2] ὃς δὲ δὴ καὶ χάριτας ἀποστερεῖν
μὴ ἐθέλοι, ὧν οὐκ εἰσὶ δίκαι πρὸς τὸν μὴ ἀποδιδόντα, πῶς
ἅ γε καὶ νόμος κωλύει ἐθέλοι ἂν ἀποστερεῖν; Ἀγησίλαος
δὲ οὐ μόνον τὸ μὴ ἀποδιδόναι χάριτας ἄδικον ἔκρινεν, ἀλλὰ
καὶ τὸ μὴ πολὺ μείζους τὸν μείζω δυνάμενον. [4.3] τά γε μὴν
τῆς πόλεως κλέπτειν πῇ ἄν τις αὐτὸν εἰκότως αἰτιάσαιτο,
ὃς καὶ τὰς αὐτῷ χάριτας ὀφειλομένας τῇ πατρίδι καρποῦ-
σθαι παρεδίδου; τὸ δ’, ὁπότε βούλοιτο εὖ ποιεῖν ἢ πόλιν
ἢ φίλους χρήμασι, δύνασθαι παρ’ ἑτέρων λαμβάνοντα ὠφε-
λεῖν, οὐ καὶ τοῦτο μέγα τεκμήριον ἐγκρατείας χρημάτων;
[4.4] εἰ γὰρ ἐπώλει τὰς χάριτας ἢ μισθοῦ εὐεργέτει, οὐδεὶς ἂν
οὐδὲν ὀφείλειν αὐτῷ ἐνόμισεν· ἀλλ’ οἱ προῖκα εὖ πεπον-
θότες, οὗτοι ἀεὶ ἡδέως ὑπηρετοῦσι τῷ εὐεργέτῃ, καὶ διότι
εὖ ἔπαθον καὶ διότι προεπιστεύθησαν ἄξιοι εἶναι παρακατα-
θήκην χάριτος φυλάττειν. [4.5] ὅστις δ’ ᾑρεῖτο καὶ σὺν τῷ
γενναίῳ μειονεκτεῖν ἢ σὺν τῷ ἀδίκῳ πλέον ἔχειν, πῶς
οὗτος οὐκ ἂν πολὺ τὴν αἰσχροκέρδειαν ἀποφεύγοι; ἐκεῖνος
τοίνυν κριθεὶς ὑπὸ τῆς πόλεως ἅπαντα ἔχειν τὰ Ἄγιδος τὰ
ἡμίσεα τοῖς ἀπὸ μητρὸς αὐτῷ ὁμογόνοις μετέδωκεν, ὅτι
πενομένους αὐτοὺς ἑώρα. ὡς δὲ ταῦτα ἀληθῆ πᾶσα μάρτυς
ἡ τῶν Λακεδαιμονίων πόλις. [4.6] διδόντος δ’ αὐτῷ πάμπολλα
δῶρα Τιθραύστου, εἰ ἀπέλθοι ἐκ τῆς χώρας, ἀπεκρίνατο
ὁ Ἀγησίλαος· Ὦ Τιθραύστα, νομίζεται παρ’ ἡμῖν τῷ
ἄρχοντι κάλλιον εἶναι τὴν στρατιὰν ἢ ἑαυτὸν πλουτίζειν,
καὶ παρὰ τῶν πολεμίων λάφυρα μᾶλλον πειρᾶσθαι ἢ δῶρα
λαμβάνειν.

***********************************************************

[4.1] Όσον αφορά τη  δικαιοσύνη του σε ζητήματα  που είχαν να κάνουν με αγαθά, ποιος μπορεί να φέρει  μεγαλύτερες  αποδείξεις από τα παρακάτω;  Κανείς  δεν κατηγόρησε τον Αγησίλαο ότι   του στέρησε κάτι, πολλοί  όμως μαρτυρούν ότι τους έχει κάνει πολλές ευεργεσίες. Για όποιον είναι χαρά  να δίνει την περιουσία του προς  όφελος των άλλων, είναι ποτέ δυνατό αυτός  ο άνθρωπος  να θέλει να στερεί τα ξένα πράγματα και να τον καταριούνται οι άλλοι; Αν λοιπόν λαχταρούσε για αγαθά, πολύ πιο άνετα θα φύλαγε  τα δικά του, από το να παίρνει τα ξένα.   Αυτός που  δεν θέλει να στερεί τους άλλους ούτε καν  την ευγνωμοσύνη, για την οποία δεν επιβάλλεται ποινή σ' αυτόν που δεν την ανταποδίδει, πώς ο ίδιος θα επιθυμούσε ν' αφαιρέσει εκείνα, που δεν επιτρέπει  ακόμη και ο νόμος; Ο Αγησίλαος πίστευε ότι είναι αδικία   όχι μόνο το να μην ανταποδίδεται η  ευγνωμοσύνη , αλλά και το να μην προσφέρει  πολύ περισσότερα, αν κάποιος ήταν πιο πλούσιος απ΄τους άλλους. 

Πώς μπορεί λοιπόν κάποιος  να κατηγορήσει εύλογα ότι έκλεβε  της πόλη του  αυτός που για να ωφελήσει την  πατρίδα του  τής πρόσφερε    ακόμη και τις αμοιβές που του χρωστούσαν; Το ότι  επίσης μπορούσε , όσες φορές ήθελε να ευεργετεί την πόλη του ή τους φίλους, να τα παίρνει από τους άλλους και να τους ωφελεί, δεν είναι και αυτή του η στάση  ισχυρή απόδειξη για την  εγκράτειά του στα χρήματα; Γιατί αν πουλούσε τα καλά που έκανε ή μίσθωνε  τις υπηρεσίες του, κανείς δεν θα νόμιζε ότι του χρωστά κάτι. Όσοι όμως έχουν ευεργετηθεί χωρίς ανταπόδοση, αυτοί πάντα προσφέρουν ευχαρίστως τις υπηρεσίες τουε στον ευεργέτη τους , από τη μία γιατί τους ευεργέτησε και από την άλλη επειδή εξ αρχής τούς έδειξε  εμπιστοσύνη πως  είναι άξιοι να φυλάξουν την παρακαταθήκη της ευεργεσίας του. Ο Αγησίλαος όμως  που προτιμούσε να είναι μαζί με τους γενναίους και να έχει πιο λίγα, από το να είναι με τους άδικους και να έχει περισσότερα, πώς δεν θα απέφευγε ο ίδιος  την αισχροκέρδεια; Εκείνος, π.χ.,  όταν η πόλη του έκρινε  ότι του ανήκει ολόκληρη η περιουσία του Άγη, έδωσε τα μισά στους εκ μητρός συγγενείς  του, γιατί τους έβλεπε να ζουν μέσα στη φτώχεια. Το ότι αυτά είναι αλήθεια,  μάρτυράς μου ολόκληρη η πόλη των Λακεδαιμονίων . Και όταν ο Τιθραύστης του έδινε πάρα πολλά δώρα υπό τον όρο να αποχωρήσει από τη χώρα του, ο Αγησίλαος του απάντησε: «Τιθραύστη, εμείς πιστεύουμε ότι είναι πιο σωστό ο αρχηγός να κάνει πλούσιο το στρατό του, παρά τον εαυτό του,  και να επιχειρεί να παίρνει μάλλον λάφυρα από τους εχθρούς, παρά δώρα».

Μετάφραση: "Gerontakos"