Χρήστος Μουχάγιερ
ΕΞΙ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΧΑΪΚΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ
1
Όταν η Γάζα
Γαζώνει τη μέρα του
Αυτός γελάει.
*
2
Αίμα στη Γάζα
Αμέριμνη η μάζα
Ρίξ΄τη στα μπάζα!
*
3
Σκοπεύει καλά
Ο καλός Σιωνιστής
Μέχρι θανάτου.
*
4
Στην Παλαιστίνη
Ιστορίες γκραν γκινιόλ
Σαν παραμύθια.
*
5
Είναι Ένοχος
Επειδή απλώς είναι
Παλαιστίνιος .
*
6
Αντισημίτης
Όποιος βλέπει τους φόνους
Στην Παλαιστίνη!
17/01/2025
Εντός του μήνα, εκτός απροόπτου, αναμένεται η απόφαση του Επιστημονικού Συμβουλίου Εγκρίσεων (ΕΣΕ) για το ποιες τελικά δραστικές ουσίες θα βγουν από τον θετικό κατάλογο και θα περάσουν στη λίστα των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων.
Οι πληροφορίες αναφέρουν πως υπάρχει ένας μικρός σκόπελος με ενστάσεις από τη Διεύθυνση Αξιολόγησης του ΕΟΦ που είναι αρμόδια να εγκρίνει τη λίστα -ήδη έχει αποσταλεί από το υπουργείο Υγείας- με τις δραστικές που θα μεταβούν από τον Θετικό κατάλογο στα Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα (ΜΗΣΥΦΑ).
Όπως μαθαίνουμε, βάσει των δραστικών που προτείνονται να μεταβούν στα ΜΗΣΥΦΑ, από τον Θετικό Κατάλογο θα αποδεσμευτούν πολλά φάρμακα, μεταξύ των οποίων κρέμες τοπικής χρήσης, βιταμίνες D, αντιισταμινικά, καθαρτικά, προβιοτικά, αντιμυκητιασικά.
Από την άλλη, δεν περιλαμβάνονται, παρά τις επίμονες πιέσεις από εταιρείες: μαγνήσια, τρισθενείς σίδηροι αλλά και οι πραζόλες. Βεβαίως, αν και δεν συμπεριλαμβάνονται οι πραζόλες (μειώνουν την ποσότητα οξέος που παράγεται στο στομάχι), επιλέγονται οι Η2 αναστολείς που ανήκουν στην ίδια θεραπευτική κατηγορία -των αντιελκωτικών φαρμάκων- με τις ίδιες ενδείξεις.
Μολονότι οι αρχικές σκέψεις και συζητήσεις να μεταβούν στα ΜΗΣΥΦΑ δραστικές ουσίες με αποτύπωμα στον συνολικό προϋπολογισμό περί τα 100 εκατ. ευρώ, μετά από διεργασίες (βάσει των αναγκαίων ισορροπιών στην αγορά, των ενστάσεων από πλευράς εταιρειών, αλλά και της αποτροπής των πιθανών παρενεργειών από την αλόγιστη χρήση τους) τελικώς αυτό έπεσε σχεδόν στο μισό.
Σύμφωνα με την εισήγηση που έχει γίνει από το υπουργείο Υγείας στον ΕΟΦ, το οικονομικό αποτύπωμα της κάθε δραστικής ουσίας που προτείνεται για έξοδο από τον Θετικό Κατάλογο κυμαίνεται από 1,5 έως 2,5 εκατ. ευρώ, ενώ η αλλαγή καθεστώτος προβλέπεται για 35 δραστικές ουσίες.
Βεβαίως, τον τελικό λόγο θα έχει η αρμόδια διεύθυνση του ΕΟΦ, που όπως μαθαίνουμε, ήδη έχει εκφράσει κάποιες ενστάσεις για 2-3 δραστικές...
Tα ψιλά γράμματα της μετάβασης από τον Θετικό Κατάλογο στα ΜΗΣΥΦΑ είναι:
Ο υπουργός Υγείας κ. Α. Γεωργιάδης είχε αποκαλύψει στο συνέδριο του iatronet.gr ότι πρόθεση είναι να αυξηθεί η λίστα των δραστικών ουσιών που θα φύγουν από τον Θετικό Κατάλογο, ακολουθώντας τα αντίστοιχα βήματα και των άλλων ευρωπαϊκών κρατών.
Την ίδια στιγμή, μαθαίνουμε ότι συνεχίζονται οι πιέσεις από την πλευρά των εταιρειών για αύξηση των δραστικών ουσιών που θα μπορούσαν να βγουν εκτός θετικού καταλόγου. Αλλωστε, όπως ξέρουμε, η αρχική λίστα που είχε κατατεθεί από τις εταιρείες στο υπουργείο Υγείας περιείχε 55 δραστικές (με στοιχεία από αγορές του εξωτερικού, όπου αυτές δεν αποζημιώνονται).
ΠΗΓΗ: www.iatronet.gr
Η έρευνα αυτή αναλύει την αστυνομική βία από μια οπτική γωνία που δεν έχει ακόμα διερευνηθεί από την ελληνική ή διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα. Επιλέγοντας μια αλληλεπιδραστική προσέγγιση, εστιάζει σε ένα πολυπαραγοντικό πεδίο, που συγκροτείται από ένα πλέγμα αστυνομικών, κυβερνητικών και δικαστικών σχέσεων, για να δείξει πώς η δυναμική του ενισχύει την αστυνομική βία, υπονομεύει τις απόπειρες ελέγχου της και δημιουργεί πολιτική και νομική αταξία.
Η διασταύρωση των κινήτρων της αστυνομικής συμπεριφοράς με τον θεσμικό δημόσιο λόγο ή τη σιωπή, το σκεπτικό των πειθαρχικών και εισαγγελικών ερευνών ή την απουσία διερεύνησης, τις δικαστικές αποφάσεις και τις αστυνομικές πρακτικές αποφυγής λογοδοσίας δείχνει πώς η αλληλεπίδρασή τους καταλήγει στην εξασφάλιση ενός καθεστώτος ουσιαστικής ατιμωρησίας που οδηγεί στη διαιώνιση της αστυνομικής βίας.
Η ανάλυση της εκδήλωσης και διαχείρισης της αστυνομικής βίας σε 136 περιστατικά βασίζεται, μεταξύ άλλων, σε 128 συνεντεύξεις που έγιναν με τους καταγγέλλοντες -βουλευτές, δημοσιογράφους, δικηγόρους, διαδηλωτές, απλούς πολίτες, μέλη κοινωνικά ευάλωτων ομάδων- ή τους συνήγορούς τους και αυτόπτες μάρτυρες. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Περιεχόμενα
Εισαγωγή
Ομάδες που βάλλονται από την αστυνομική βία
Αντιμετώπιση ομάδων που χαίρουν συνταγματικής προστασίας ή ειδικής δωσιδοκίας
Αστυνόμευση διαδηλώσεων και συγκεντρώσεων
Καθημερινή αστυνόμευση
Ελεγκτικοί μηχανισμοί
Η Ελληνική Αστυνομία
Εξωτερικός έλεγχος
Η αστυνομική βία ενώπιον των δικαστηρίων
Πρακτικές αποφυγής λογοδοσίας
Επίλογος
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο περιστατικών
_______________________
Η Αναστασία Τσουκαλά γεννήθηκε στην Αθήνα το 1962. Σπούδασε Νομικά στη
Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και έκανε διδακτορικές σπουδές στο
Université Paris 1 Panthéon-Sorbonne. Είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια
Εγκληματολογίας στο Université Paris-Saclay, ερευνήτρια στο Université
de Paris και μέλος του ΔΣΑ. Έχει διατελέσει σύμβουλος και εμπειρογνώμων
σε ευρωπαϊκά και ελληνικά θεσμικά όργανα. Υπήρξε μέλος της Εθνικής
Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Ασχολείται με τις μορφές του
κοινωνικού ελέγχου, και τις διαδικασίες χάραξης και νομιμοποίησης των
πολιτικών ασφάλειας προκειμένου να αναδείξει τις συγκρούσεις τους με το
κράτος δικαίου και τα δικαιώματα του ανθρώπου.
Οι Εκδόσεις Τόπος διοργάνωσαν τη Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου, 2024 στην Αίθουσα του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών την παρουσίαση του βιβλίου της Αναστασίας Τσουκαλά με τίτλο «Η συστημική φύση της αστυνομικής βίας στην Ελλάδα»
Για το βιβλίο μίλησαν οι:
🔸 Δημήτρης Καλτσώνης, Καθηγητής θεωρίας κράτους και δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο,
🔸 Κωνσταντίνος Πουλής, Συγγραφέας, δημοσιογράφος - ThePressProject
Imre & Marne van Opstal – Siblings | Choreographers 
Το Ντεπώ είναι μία αγαπημένη περιοχή της Θεσσαλονίκης, αποτέλεσε πηγή έμπνευσης από καλλιτέχνες και από όσους την έζησαν ως Συνοικία των Εξοχών.
Ήταν το πέρας της πόλης, τα χρόνια εκείνα, στη δεκαετία του ’50.
Σε μια τεράστια περιφραγμένη έκταση με ψηλό περίβολο, να μη βλέπει ανθρώπου μάτι μέσα βρίσκονταν οι αποθήκες του τραμ. Αυτές έδωσαν το όνομα σε όλη την περιοχή Ντεπώ, που στα γαλλικά σημαίνει Αποθήκη, μιας και η εταιρία που το εγκατέστησε ήταν βελγική. Εξ ου λοιπόν και το όνομα Ντεπώ.
Αυτό αναφέρει στο βιβλίο «Το ζαρκάδι του Ολύμπου» η συγγραφέας του, Αρχαιολόγος και Θεατρολόγος, Τζένη Βελένη, η οποία χαρακτηρίζει την περιοχή ένα Παράδεισο, μια Εδέμ.
Τα περισσότερα σπίτια ήταν βίλες, με κυριότερη τη Βίλα Αλλατίνη (σημερινό κτίριο της Περιφέρειας), που αποτελούσε και το φυσικό σύνορο του Ντεπώ, φτάνοντας μέχρι το Αμαξοστάσιο. Υπήρχε και η Βίλα Μορπούργκο, η Βίλα Μπιάνκα, κι άλλα σημαντικά και όμορφα κτίρια στη σειρά, η οδός Ανθέων τότε ήταν γεμάτη τέτοια σπίτια, όπως φυσικά και η Λεωφόρος των Εξοχών (σημερινή Βασιλίσσης Όλγας).
Η οδός Αλλατίνη (σημερινή Σοφούλη) ένωνε το Ντεπώ με την Καλαμαριά, αλλά τότε η περιοχή ήταν χωράφια με διάσπαρτες μεσοαστικές βίλες. Μόνο αυτός ο δρόμος υπήρχε και τα άλλα ήταν χωράφια.
Ο χώρος του παλαιού αμαξοστασίου του τραμ εδώ και πολλές δεκαετίες, από τότε δηλαδή που έπαψε να είναι μάντρα της Αστυνομίας, ανήκει στο Δήμο Θεσσαλονίκης, παραμένει αναξιοποίητος, ενώ τα κάποτε εμβληματικά κτίρια του Πιέρρο Αριγκόνι ρημάζουν.
Ο χώρος άνοιξε για την παράσταση 2310 των Γιώργου Τούλα και Χάρη Πεχλιβανίδη, με τη συμμετοχή 6 Θεσσαλονικιών ράπερς.
Ο αρχαιολόγος και ξεναγός, Τάσος Παπαδόπουλος λίγο πριν από την έναρξη της παράστασης 2310 στον ιστορικό χώρο του Ντεπώ, στο παλιό αμαξοστάσιο του Τραμ, έκανε μια μικρή ξενάγηση και αφηγήθηκε την ιστορία του.
Δείτε στο παρακάτω video
Μια από τις πιο ρομαντικές ιστορίες της πόλης συσχετίζεται με τη μεγάλη κόρη της οικογενεία την Αλίν. 1912. Η Αλίν μπαίνει στο τραμ για να πάει στο Ντεπώ, όπου ήταν ο τερματικός σταθμός, 200 βήματα πιο πέρα είναι η Casa Bianca. Στο μπροστινό βαγόνι λοιπόν λόγω ζέστης λιποθυμάει.
Την συνεφέρει ο Σπύρος Αλιμπέρτης, Έλληνας αξιωματικός που άνηκε στον ελληνικό στρατό που απελευθέρωσε την πόλη. Ερωτεύονται κεραυνοβόλα, την πάει στο σπίτι της στην Casa Bianca αλλά οι μικτοί γάμοι τότε απαγορεύονται και ο Ντίνο Φερνάντεζ, πατέρας της Αλίν, τους απαγορεύει να είναι μαζί. Έτσι «κλέβονται».
Η Αλίν γίνεται χριστιανή, σκάνδαλο ξέσπασε στην πόλη, το γράφουνε οι εφημερίδες και οι δυο τους εγκαταλείπουν την πόλη οριστικά. Όπως αναφέρει η τοπική εφημερίδα «Το Φως» στο φύλλο της 8ης Μαρτίου 1914, επέστρεψαν γιατί ο Αλιμπέρτης έφερνε τα οικονομικά συμβόλαια ανοικοδόμησης της πόλης. Τότε, ο Ντίαζ τους δέχτηκε.
Το 1931 η Bianca μητέρα της Αλίν, πεθαίνει στο Παρίσι. Στο δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, το 1943, η οικογένεια Φερνάντεζ δολοφονήθηκε ένας – ένας στην ιταλική πόλη Μείνα, από Ναζί. Τα μοναδικά μέλή της που σώθηκαν ήταν η Αλίν διότι ήταν χριστιανή και η Νίνα διότι βρισκόταν στην γαλλική πρωτεύουσα.
Μετά τον πόλεμο ο Αλιμπέρτης και η Αλίν επέστρεψαν στη Θεσσαλονίκη βρήκαν το κτίσμα σε άθλια κατάσταση και αναγκάστηκαν να μείνουν στο ισόγειο που είχε υποστεί τις λιγότερες ζημιές. Το ζευγάρι που με τον έρωτά του σημάδεψε μία ολόκληρη περίοδο της σύγχρονης Θεσσαλονίκης έφυγε από τη ζωή τη δεκαετία του 1960. Πέθανε πρώτα ο Αλιμπέρτης και το 1965 πέθανε η Αλίν στο Παρίσι.
Το σπίτι πέρασε στην πλήρη κυριότητα της αδελφής της Νίνας, μονίμου κατοίκου του Παρισιού. Η Νίνα το πουλά στους Ν. και Γ. Τριάρχου και Σουζάννα και Σολομών Μαλλάχ, ενώ πλέον ανήκει στο Δήμο Θεσσαλονίκης και στεγάζει τη Δημοτική Πινακοθήκη.[.........................................................]
«Η συναίνεση στον αφανισμό της Γάζας έχει προκαλέσει μια τεράστια πληγή στην ηθική τάξη του κόσμου» (σ. 7). Η πρώτη πρόταση του βιβλίου είναι μια παραδοχή συνενοχής που κάνει τη γενοκτονία στην Παλαιστίνη ακόμη πιο αφόρητη.
Δεν υπάρχουν λόγια γι’ αυτή τη μαζική σφαγή που εκτυλίσσεται με απόλυτη ατιμωρησία. Τίποτα απ’ όσα έχουμε πει ή κάνει δεν φτάνει για να αποδώσει τη φρίκη που επιτρέπει να αξίζουν οι ζωές των άμαχων Παλαιστινίων χιλιάδες φορές λιγότερο από τις ζωές των άμαχων Ισραηλινών. Γι’ αυτό πρέπει να αποκαταστήσουμε τις λέξεις. Ειδικά όταν η στρατιωτική επιχείρηση φυσικής και πολιτισμικής εξόντωσης ενός λαού επισείει υποκριτικά τη συκοφαντική κατηγορία του αντισημιτισμού ταυτίζοντάς την με την κριτική στο Ισραήλ.
Στην πραγματικότητα, η απώθηση κάθε κριτικής στο εθνοφυλετικό κράτος του Ισραήλ εξυπηρετεί μια ατζέντα: αυτήν της ακροδεξιάς που έχει ως ταυτοτικά της συστατικά τον αντισημιτισμό, την ισλαμοφοβία και την απο-ανθρωποποίηση της άλλης εθνοτικής ομάδας.
Έτσι εξηγείται η στενή σχέση ανάμεσα στον αντισημίτη Ούγγρο πρωθυπουργό και τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, ή η συμμετοχή της Λεπέν σε πορεία κατά του αντισημιτισμού στο Παρίσι. Αυτοί που ανακρίνοντας την πρυτάνισσα του Κολούμπια ρωτούσαν αν θέλει το πανεπιστήμιο να είναι «καταραμένο από το Θεό», καταγγέλλουν τον θρησκευτικό φονταμενταλισμό της Χαμάς. Σήμερα, που η ακροδεξιά επιζητεί να γράφει την ιστορία, τις έννοιες, τα προγράμματα σπουδών, είναι στιγμή να υπερασπιστούμε την κριτική σκέψη και στάση από τον εκφοβισμό. Η υπεράσπιση του παλαιστινιακού λαού περνάει μέσα από τη συλλογική αντίσταση σ’ αυτόν τον εκφοβισμό.
Γραμμένο από κάποιον που βρέθηκε ο ίδιος στο στόχαστρο κακόβουλων επιθέσεων, το βιβλίο είναι μια πράξη αντίστασης στην κανονικότητα της λογοκρισίας και της αυτολογοκρισίας, είναι μια πράξη άρνησης συναίνεσης στον αφανισμό της Γάζας. Προσθέτει μια ακόμη φωνή στην παγκόσμια κοινότητα όλων εκείνων που τολμούν να υπερασπίζονται το δικαίωμα των Παλαιστινίων σε μια δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη, παρά τον εκφοβισμό ιδρυμάτων και κυβερνήσεων, την αστυνομική και νομική καταστολή, το καθεστώς λογοκρισίας και παραπληροφόρησης.
Παλαιστίνιοι θρηνούν τους νεκρούς τους στη Γά
Όταν δυτικές κυβερνήσεις αμφισβητούν τη δικαιοδοσία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου που έχει εκδώσει εντάλματα σύλληψης εναντίον του πρωθυπουργού και του υπουργού Άμυνας του Ισραήλ για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, και όταν το διεθνές δίκαιο που δημιουργήθηκε από τις στάχτες του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου καταστρατηγείται τόσο κραυγαλέα, το βιβλίο του Didier Fassin απαντά σ’ αυτό το καθεστώς συνενοχής, χαρτογραφώντας πώς οι δυτικές κυβερνήσεις και ελίτ έχουν συναινέσει ή και υποστηρίξει ενεργά τη συντριβή της Γάζας, φιμώνοντας το δίκιο των Παλαιστίνιων αλλά και τις φωνές αλληλεγγύης στον παλαιστινιακό λαό.
Η αναπαραγωγή του ισραηλινού αφηγήματος από τις δυτικές κυβερνήσεις απαιτεί την αποτροπή και την ποινικοποίηση κάθε κριτικής. Η έκκληση για κατάπαυση του πυρός ή μια δήλωση αλληλεγγύης στον άμαχο παλαιστινιακό λαό είναι αρκετή για να εγείρει την αποστομωτική κατηγορία του αντισημιτισμού.(Τόσο ειρωνικό: λες και ήταν ο αραβικός κόσμος και όχι η δυτική ευρωπαϊκή λευκή νεωτερικότητα που διέπραξε το ιστορικό έγκλημα του Ολοκαυτώματος).
Μαζί με τον αποδεκατισμό των όρων επιβίωσης στην Παλαιστίνη, καταστρέφονται οι λέξεις και οι έννοιες. Στενεύει ασφυκτικά ο χώρος του κριτικού λόγου. Επιβάλλεται μια γραμματική των γεγονότων που αποκρύπτει τον σταδιακό βίαιο αφανισμό των κατεχόμενων παλαιστινιακών εδαφών και απωθεί τη μνήμη της αποικιακής βίας που υφίσταται ο παλαιστινιακός λαός επί δεκαετίες, από τη Nakba του 1948.
Για το δυτικό μιντιακό μέινστριμ, η ιστορία ξεκινά με την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023. Η μακρά ιστορία ισραηλινής κατοχής, καταπίεσης, καταστολής και εκτοπισμού διαγράφεται. Αυτή η ανιστορική γραμματική αποκρύπτει ότι το μέτρο της αβίωτης συνθήκης που προϋπήρχε της 7ης Οκτωβρίου είναι ακριβώς το ότι οι ειρηνικές διαμαρτυρίες είχαν αποδειχθεί ανήμπορες να αναχαιτίσουν τη φονική ισραηλινή καταστολή και απαλλοτρίωση, όταν ο παλαιστινιακός λαός έχει εγκαταλειφθεί από τους πάντες και όταν καμιά ευθύνη δεν αναλαμβάνεται για την παράνομη επέκταση των εποικισμών στη Δυτική Όχθη και τον ασφυκτικό αποκλεισμό της Λωρίδας της Γάζας.
Παλαιστίνιοι στα ερείπια της Γάζας
Αλλά το δικαίωμα της αυτοάμυνας αναγνωρίζεται μονομερώς παρέχοντας στο Ισραήλ το προνόμιο να εξοντώνει με ασυλία. Σε μια αντιστροφή των θέσεων θύτη και θύματος, το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση ονομάζεται «τρομοκρατία», ενώ η εποικιστική αποικιοκρατική βία αποκαλείται «δικαίωμα αυτοάμυνας». Παρά την επιχείρηση παραχάραξης, οι προθέσεις του Ισραήλ και του στρατιωτικού-βιομηχανικού συμπλέγματος που το στηρίζει είναι πέρα για πέρα διαυγείς.
Όπως μας θυμίζει ο συγγραφέας, ο πρόεδρος της Βουλής του Ισραήλ ανήγγειλε ότι κοινός στόχος είναι «να αφανίσουμε τη Λωρίδα της Γάζας από προσώπου Γης»· και ένας απόστρατος επιτελάρχης εξήγησε ότι πρέπει να «κάνουμε τη Γάζα ένα μέρος όπου θα είναι αδύνατον να ζεις». Και το έκαναν, αφαιρώντας όχι απλώς το ιστορικό βάθος της αδικίας κατά των Παλαιστινίων αλλά και την ανθρώπινη υπόστασή τους.
Η αποανθρωποποίηση των Παλαιστινίων, βασισμένη στην αίσθηση πολιτισμικής και φυλετικής υπεροχής των αποικιοκρατών, γίνεται μηχανισμός αποποίησης ευθύνης για τον αφανισμό της Γάζας. Στρέφοντας την προσοχή στη συναυτουργία ως κρίσιμη διάσταση της ηθικοπολιτικής ιστορίας του παγκόσμιου παρόντος, ο Fassin εξερευνά τα γεωπολιτικά, οικονομικά και ιδεολογικά διακυβεύματα που διέπουν την ακραία ανισότητα των ζωών και των θανάτων μεταξύ των δύο πλευρών της σύγκρουσης.
Παλαιστίνιοι περιμένουν τη σειρά τους στη διανομή φαγητού στη Γάζα
Αν και η τραυματική εμπειρία των Ισραηλινών μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου πρέπει να αναγνωριστεί, υποστηρίζει ο Fassin, το στρατιωτικό αποικιακό δόγμα του Ισραήλ αποπολιτικοποιεί την επίθεση της Χαμάς παρουσιάζοντάς την στρατηγικά σαν να στρεφόταν κατά των Εβραίων και όχι κατά των κατακτητών. Από εκεί απορρέει και η αυτονομιμοποίηση της ισραηλινής σφαγής Παλαιστίνιων αμάχων ως «ανθρώπινων ζώων».
Ας αναλογιστούμε την ανατριχιαστική δήλωση του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών ότι δεν έχει «καμία εμπιστοσύνη» στην καταμέτρηση των παλαιστινιακών απωλειών. Απαντώντας σ’ αυτή την ύβρη, το υπουργείο Υγείας της Γάζας αναγκάστηκε να δημοσιεύσει το όνομα, την ηλικία και τον αριθμό ταυτότητας όλων των νεκρών της Γάζας που αναγνωρίστηκαν, επιβεβαιώνοντας έτσι τη συστημική ανισότητα στην ίδια την αναγνώριση της θνητότητας.
Στην πραγματικότητα, όμως, ακόμη και αυτοί οι αριθμοί υποεκτιμούν την πραγματική θνησιμότητα των Παλαιστίνιων. Αφενός επειδή το μέγεθος της καταστροφής κάνει αδύνατο να καταμετρηθούν όλα τα σώματα κάτω από τα ερείπια. Αφετέρου επειδή αυτό που διαφεύγει ακόμη και από αμερόληπτες στατιστικές είναι η επίμονη και βασανιστική κατάσταση πολιορκίας που είχε ήδη καταστήσει τη ζωή των Παλαιστίνιων αδύνατη. Είναι το καθεστώς του απαρτχάιντ και του κατακερματισμού των παλαιστινιακών κοινοτήτων, ένας εξαντλητικός πόλεμος χαμηλής έντασης, η οικοκτονία, η λιμοκτονία, και η απαλλοτρίωση γαιών, υποδομών και κοινοτήτων.
Είναι ο αργός θάνατος της βαθμιαίας συρρίκνωσης της παλαιστινιακής ύπαρξης σε αυτό που ο ΟΗΕ έχει αποκαλέσει «τη μεγαλύτερη υπαίθρια φυλακή στον κόσμο».
Συνεχίζεται το σφυροκόπημα στη Γάζα
Αυτός ο ασύμμετρος πόλεμος απηχεί την περιγραφή του Frantz Fanon για το πώς «το ροκάνισμα της ύπαρξης των αποικιοκρατούμενων τείνει να κάνει τη ζωή … έναν ατελή θάνατο»1.Στον πυρήνα της εποικιστικής αποικιοκρατικής νεκροπολιτικής είναι η απο-ανθρωποποίηση των Παλαιστινίων: η μετατροπή τους σε αναλώσιμη ύλη που δεν μετριέται και δεν μετράει.
Μετά την επίθεση του 2014, κατά την οποία έχασε τον αδελφό του και άλλα μέλη της οικογένειάς του, ο Ρεφάτ Αλαρίρ είχε ιδρύσει το “We Are Not Numbers” (Δεν είμαστε αριθμοί), που στόχος του ήταν να διασώσει και να διαδώσει τις μαρτυρίες του αφανισμού της Γάζας έτσι ώστε να μην χαθούν κάτω από την απρόσωπη δημογραφία της γενοκτονίας. Γράφει: «Όταν μιλάμε για τους μάρτυρες, πρέπει να δηλώνουμε ότι τους σκότωσε η ισραηλινή κατοχή. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε να αναφέρουμε τον ένοχο»2.
Ήταν ο ποιητής και καθηγητής συγκριτικής λογοτεχνίας στο Ισλαμικό Πανεπιστήμιο της Γάζας, που έγραψε το ποίημα «If I must die» λίγο πριν δολοφονηθεί στις 7.12.2024 από στοχευμένο ισραηλινό βομβαρδισμό σε ηλικία 44 χρονών. Με το ποίημα αυτό κλείνει το βιβλίο του ο Didier Fassin. Στο προλογικό σημείωμά του στο Η Γάζα Απαντά ο Ρεφάτ Αλαρίρ έγραφε: η Γάζα αφηγείται ιστορίες γιατί το γράψιμο είναι «ένα καθήκον προς την ανθρωπότητα και μια ηθική ευθύνη» (34). Η τρομακτική αριθμητική ασυμμετρία των ανθρώπινων απωλειών στα δύο στρατόπεδα αλλά και η τρομακτική υποτίμηση του παλαιστινιακού πένθους σε σχέση με το ισραηλινό συνθέτει μια ρατσιστική διακυβέρνηση που δεν καταστρέφει μόνο υποδομές αλλά και την ιστορία των εννοιών.
Αναλύοντας κριτικά την οπλοποίηση του αντισημιτισμού [weaponising antisemitism], δηλαδή την εργαλειακή επίκληση της γενοκτονίας των Εβραίων της Ευρώπης και του αντισημιτισμού για να νομιμοποιηθεί η σφαγή του πληθυσμού της Γάζας, ο Fassin παραθέτει τον Έντσο Τραβέρσο: «Ένας γενοκτονικός πόλεμος που διεξάγεται στο όνομα του Ολοκαυτώματος δεν μπορεί παρά να προσβάλλει και να απαξιώνει τη μνήμη αυτή, με αποτέλεσμα να νομιμοποιεί τον αντισημιτισμό».
Σωστά αναφέρει ότι, με βάση την παραχάραξη του αντισημιτισμού από το Ισραήλ, θα θεωρούνταν αντισημίτης ακόμη και ο Πρίμο Λέβι που ασκούσε κριτική στο ισραηλινό σχέδιο κατάκτησης της Παλαιστίνης στη βάση μιας εργαλειοποίησης της γενοκτονίας των Εβραίων της Ευρώπης. Πράγματι σήμερα πολιτικοί ιθύνοντες της Γερμανίας κατηγορούν για αντισημιτισμό τα παιδιά ή τα εγγόνια θυμάτων ή επιζώντων της γενοκτονίας των Εβραίων της Ευρώπης που διαπράχθηκε από τη χώρα τους, ενώ παράλληλα συναινούν στο σχέδιο καταστροφής των Παλαιστινίων της Γάζας.
Ο Fassin εύστοχα αναφέρεται σε σημαντικές ρωγμές στο ομοιογενές αφήγημα που σφετερίζεται την κατηγορία του αντισημιτισμού: η «Διεθνής Συμμαχία για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος» έδωσε το 2016 έναν «ορισμό εργασίας» που διευκρινίζει ότι «το να ασκείται κριτική στο Ισραήλ όπως ασκείται κριτική σε οποιοδήποτε άλλο κράτος δεν μπορεί να θεωρηθεί αντισημιτισμός».
Την ίδια στιγμή, σε μια ακόμη απόπειρα ανεστραμμένης οπλοποίησης του τραύματος, το ισραηλινό κράτος προσεταιρίζεται τη ΛΟΑΤΚΙ+απελευθέρωση. Τον περασμένο Νοέμβριο, η κυβέρνηση του Ισραήλ δημοσίευσε δύο εικόνες από τη Γάζα: στη μία, ένας Ισραηλινός στρατιώτης μπροστά σε κτίρια που έχουν ερειπωθεί από ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές κρατάει μια σημαία ουράνιου τόξου που έχει επάνω γραμμένη τη φράση: «Στο όνομα της αγάπης». Στη δεύτερη, ο στρατιώτης ποζάρει χαμογελαστός δίπλα σε ένα τανκ, κρατώντας μια ισραηλινή σημαία με ουράνιο τόξο. «Η πρώτη σημαία υπερηφάνειας που υψώθηκε ποτέ στη Γάζα», αναφέρει η λεζάντα3.
Αυτές οι εικόνες αποτελούν μέρος μιας μακροχρόνιας διεθνούς εκστρατείας που έχει ονομαστεί “pinkwashing” και αφορά τον υποκριτικό σφετερισμό των κουίρ διεκδικήσεων με σκοπό την αθωωτική σκιαγράφηση του Ισραήλ ως ανοιχτή φιλελεύθερη δημοκρατία, σε αντιπαράθεση με την υποτιθέμενα «εγγενώς» ομοφοβική παλαιστινιακή κοινωνία. Σ’ αυτή τη διαστρέβλωση, ισραηλινές και παλαιστινιακές ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητες απαντούν: “You can’t pinkwash apartheid”, “No pride in genocide”.
Εδώ και έναν χρόνο, ένα πρωτοφανές κύμα καταστολής, λογοκρισίας και αυτολογοκρισίας σαρώνει πανεπιστήμια, πολιτιστικά ιδρύματα, δημόσιες εκδηλώσεις σε Ευρώπη και ΗΠΑ. Καλλιτεχνικές εκδηλώσεις απαγορεύονται, διαλέξεις ακυρώνονται, κρατικές επιχορηγήσεις αποσύρονται, φοιτητές/φοιτήτριες διαγράφονται, πρυτάνεις ανακρίνονται δημόσια, κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας καταστέλλονται, διανοούμενοι και ακτιβίστριες διαπομπεύονται και απελαύνονται.
Στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, ειρηνικές συγκεντρώσεις αλληλεγγύης με αίτημα την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα γίνονταν από το ξεκίνημα του πολέμου και απαντήθηκαν με πρωτοφανείς επεμβάσεις της αστυνομίας στους χώρους του πανεπιστημίου, συλλήψεις των ειρηνικών διαδηλωτών και μακαρθική καταστολή της ελευθερίας του λόγου. Αυτό το σαρωτικό κύμα λογοκρισίας διαμορφώνει τον ένα πόλο δημόσιου αυταρχισμού που χαρακτηρίζει τις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες -ο άλλος πόλος είναι η εκστρατεία της ακροδεξιάς για την κατάργηση των προγραμμάτων σπουδών φύλου και άλλων κριτικών επιστημολογιών, όπως η κριτική θεωρία της φυλής [critical race theory].
Η Γάζα και το φύλο είναι τα δυο επείγοντα μέτωπα των διαθεματικών αγώνων της εποχής μας για πολιτική ελευθερία και ισότητα.
«Το μέλλον, όμως, δεν έχει γραφτεί ακόμη», όπως γράφει ο Didier Fassin. Ο αγώνας συνεχίζεται για να σταματήσει η γενοκτονία, η κατοχή και η αποσιώπησή τους. Όπως γράφει η Sara Ahmed, “it takes a collective”.Μπροστά στο καθεστώς λογοκρισίας και καταστολής της κριτικής, είναι καθήκον μας να παίρνουμε το λόγο, να αντιμιλάμε, και να το λέμε δυνατά όπου και όπως μπορούμε: Δεν συνιστά αντισημιτισμό η υποστήριξη της απαίτησης του παλαιστινιακού λαού για δικαιοσύνη, ούτε η κριτική σε μια ακροδεξιά κυβέρνηση που καταπατά το διεθνές δίκαιο.
Αντίθετα, η εργαλειακή εκμετάλλευση του ναζιστικού Ολοκαυτώματος ως πρόσχημα για τη ρατσιστική βία και την εθνοφυλετική εξόντωση είναι μια μορφή αντισημιτισμού.
Παλαιστίνιοι εγκαταλείπουν τα σπίτια τους ενώ βρίσκεται σε ισχύ κατάπαυση πυρός
Το κράτος του Ισραήλ, με τη συμβολή και τη συνενοχή των δυτικών συμμάχων του, δολοφονεί τη δυνατότητα παλαιστινιακής ζωής, τη γη, το περιβάλλον, την κοινωνική μνήμη, την εκπαίδευση, τη λογοτεχνία, την ανθρωπιστική βοήθεια. Δολοφονεί τους μάρτυρες και την ίδια τη δυνατότητα της μαρτυρίας. Το ερώτημα του Fassin είναι πώς γινόμαστε μάρτυρες του αφανισμού και πώς η μαρτυρία μπορεί να γίνει ανάληψη ευθύνης αντί για συνενοχή.
Όταν κυβερνήσεις και θεσμοί προσπαθούν να μας εμποδίσουν από το να συγκεντρωνόμαστε διεκδικώντας μια ελεύθερη Παλαιστίνη, είναι καθήκον μας να υπερασπιζόμαστε συλλογικά την κριτική γλώσσα. Να μοιραζόμαστε λέξεις, έννοιες, αλληλεγγύη. Και να επιμένουμε να λέμε τις ιστορίες που διαφορετικά θα έμεναν ανείπωτες.
Frantz Fanon, A Dying Colonialism. Boston: Grove Atlantic, 1994, p. 128.
ΡεφάτΑλαρίρ (επιμ). Η Γάζα Απαντά. Μτφρ. Βικτώρια Λέκκα. Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 2024 [2013].
*H Αθηνά Αθανασίου είναι καθηγήτρια στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών. Διευθύντρια του Εργαστηρίου Ανθρωπολογικής Έρευνας στο ίδιο Τμήμα
Χρήστος Μουχάγιερ ΕΞΙ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΧΑΪΚΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ 1 Όταν η Γάζα Γαζώνει τη μέρα του Αυτός γελάει. * 2 Αίμα ...
