Κυριακή, Φεβρουαρίου 25, 2018


https://www.efsyn.gr/sites/efsyn.gr/files/styles/teaser_big/public/field/image/2018-02/stenioti_margarita.jpg?itok=ULgXDoNDΜαργαρίτα Στενιώτη, εφέτης και πρώην πρόεδρος της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων: «Οι εκ των έσω βολές πλήττουν το κύρος της Δικαιοσύνης»

Συντάκτης:  Ντάνι Βέργου, Αντα Ψαρρά

Ο νόμος περί ευθύνης υπουργών μπορεί σήμερα να μετατρέπει ξανά τη Βουλή σε προθάλαμο δικαστηρίου, αλλά κακά τα ψέματα: αργά ή γρήγορα, είτε μέσω Βουλής είτε απευθείας, η υπόθεση των χαμένων δισ. του Δημοσίου και των σκανδαλωδών μιζών της Novartis θα περάσει τελικά στα χέρια της Δικαιοσύνης.
Αργά ή γρήγορα η προανάκριση στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ θα τελειώσει, η ανάκριση θα περατωθεί και οι δικαστές θα κληθούν να αποδείξουν ότι στο όνομα του ελληνικού λαού θα απονείμουν δικαιοσύνη χωρίς εξαιρέσεις και χωρίς εκπτώσεις.
Ο αγώνας αποδεικνύεται ήδη ένας δρόμος μετ’ εμποδίων κι ας έχει σοκαριστεί ο κόσμος με τα αστρονομικά ποσά που χάθηκαν από τους κρατικούς προϋπολογισμούς, ακόμα και στα χρόνια της αφαίμαξης, για να γεμίσουν τσέπες και να υπηρετήσουν συμφέροντα.
Οι εισαγγελείς και η Ανεξάρτητη Αρχή Ελέγχου του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης προχωρούν τις έρευνες και τα πορίσματά τους σε συνεργασία με κάθε ελεγκτικό μηχανισμό της Ελλάδας αλλά και των ΗΠΑ. Προχωρούν όμως μέσα σε ένα κλίμα λοιδοριών, απειλών και επιθέσεων.
Τα εμπόδια είναι πολλά και «μεγάλα» και ο τερματισμός φαντάζει ακόμα πολύ μακρινός. Η Θέμις όμως αυτή τη φορά καλείται να υπερασπιστεί το πλέον πολύτιμο αγαθό και θα κριθεί αυστηρά από τον Ελληνα πολίτη.
Η διαχρονικά υπερβολική δικαστική επιείκεια ή ακόμα και η -ελέω νόμου- ατιμωρησία πολιτικών, κρατικών αξιωματούχων αλλά και εκπροσώπων μεγάλων οικονομικών συμφερόντων ήδη ορθώνει τα πρώτα εμπόδια, με τους πολίτες να εμφανίζονται σχεδόν σίγουροι ότι και αυτό θα περάσει χωρίς να ανοίξει ρουθούνι!
Οι πολίτες δυσπιστούν για το αν ακόμα και στον πιο ευαίσθητο και ακριβοπληρωμένο από τους ίδιους χώρο της Υγείας η Δικαιοσύνη θα δώσει την αναγκαία προτεραιότητα και θα κάνει το καθήκον της. Παράλληλα, το πολιτικό σύστημα οφείλει τώρα να αποδείξει ότι με σύγχρονους και διαφανείς μηχανισμούς θα θωρακίσει επαρκώς το καταληστευμένο δημόσιο σύστημα υγείας.
Η κυβέρνηση, στον δικό της αγώνα δρόμου, επιχειρεί να «καθαρίσει» το τοπίο, να κλείσει τις εκκρεμότητες με το χθες, να θέσει θεσμικές δικλίδες ασφαλείας στον χώρο της υγείας και του φαρμάκου, για να μην επιτραπεί η αναπαραγωγή φαινομένων Novartis στο μέλλον.
Το μεγάλο σκάνδαλο των 3 και πλέον δισ. από τα συνολικά 23 δισ. ζημιά στο ΕΣΥ μόνο στον χώρο του φαρμάκου και τα δεκάδες εκατομμύρια της μίζας αναγκάζουν σήμερα τη δικαστική και την εκτελεστική εξουσία να χορέψουν ένα σφιχταγκαλιασμένο ταγκό μπροστά στα συνήθη θύματα: τους πολίτες αυτής της χώρας. Εναν χορό που ίσως μπορέσει να προσφέρει, έστω αυτή τη φορά, ένα αίσθημα δικαίου και μια νότα ικανοποίησης και ελπίδας στους «θεατές»-θύματα.
Για όλα αυτά μιλούν αναλυτικά σήμερα στην «Εφ.Συν.» ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός και η πρώην πρόεδρος της Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων Μαργαρίτα Στενιώτη.
Συνέντευξη
• Υπήρξατε πρόεδρος της Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων. Μέχρι και τη λήξη της θητείας σας δεν μας είχε συνηθίσει η Ενωση σε συνεχείς ανακοινώσεις και παρεμβάσεις σε πολιτικές αντιπαραθέσεις. Παρατηρείτε εσείς μια καινοφανή πρακτική κι αν ναι, πού την αποδίδετε;
Η Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων, η ίδρυση της οποίας προβλέπεται από το ίδιο το Σύνταγμα, σκοπό έχει τη διασφάλιση και την ενίσχυση της προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας των δικαστικών λειτουργών, τη βελτίωση των όρων απονομής της Δικαιοσύνης, την προώθηση των συμφερόντων των μελών της, την ανάπτυξη πνεύματος αλληλεγγύης μεταξύ αυτών, καθώς και την προαγωγή της νομικής επιστήμης.
Οποιαδήποτε άλλη ενέργειά της εκφεύγει του ως άνω καταστατικού της σκοπού, πολύ δε περισσότερο η εμπλοκή της στις πολιτικές και κομματικές αντιπαραθέσεις, που συνεπάγεται παραβίαση της αρχής της διάκρισης των εξουσιών.
Το πρόβλημα με τις ανακοινώσεις του προεδρείου της ΕΔΕ δεν είναι μόνο ο υπερβολικός αριθμός αυτών (103 σ’ ένα έτος, όπως υπερηφανεύεται), που σημαίνει έλλειψη διαλόγου με τους θεσμικούς φορείς, αλλά κυρίως το περιεχόμενό τους, δεδομένου ότι έφτασε στο σημείο να αμφισβητήσει τις δημοκρατικές αρχές που διέπουν το δικαστικό μας σύστημα, αναφέροντας ότι αυτό ακολουθεί το παράδειγμα της Τουρκίας και της Πολωνίας, με συνέπεια να διασυρθεί η χώρα μας πανευρωπαϊκά και να παρουσιαστεί ως χώρα με έλλειμμα δημοκρατίας.
Η Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων είναι επιστημονικό σωματείο, επομένως και ο λόγος των δικαστών και των εισαγγελέων που εκπροσωπούν το σύνολο του δικαστικού σώματος πρέπει να παραμένει επιστημονικός, να μη μετατρέπεται σε συνδικαλιστικό λόγο, σε μέσο έκφρασης των προσωπικών αντιλήψεων και απόψεων, να μην έχει ούτε συμπολιτευτικό ούτε αντιπολιτευτικό χαρακτήρα. Εξάλλου, αυτό απαγορεύεται και από ρητή συνταγματική διάταξη.
Πράγματι, παρατηρείται μια καινοφανής πρακτική αυτή της αμετροέπειας, που δύναται να βλάψει το κύρος της Δικαιοσύνης. Τα αίτια, θεωρώ, είναι η λανθασμένη αντίληψη για τις σχέσεις των τριών εξουσιών, η λανθασμένη αντίληψη για τον θεσμικό ρόλο των δικαστικών ενώσεων και η έλλειψη θεσμικής ψυχραιμίας που πρέπει να διέπει τον λόγο και το έργο των δικαστών.
• Τις ημέρες αυτές οι εισαγγελείς Διαφθοράς δέχονται έναν ανελέητο πόλεμο, τη στιγμή που είναι επιφορτισμένοι με την προανάκριση για μια μεγάλη υπόθεση δημόσιου συμφέροντος. Η ΕΔΕ όμως δεν υπερασπίστηκε στην περίπτωση αυτή τα μέλη της. Πώς το κρίνετε αυτό;
Το προεδρείο της ΕΔΕ, το οποίο, θεωρώ, βρίσκεται σε δυσαρμονία με τη βούληση της πλειοψηφίας του δικαστικού σώματος, καθότι αποτελεί ένα ετερόκλητο σχήμα, τα μέλη του οποίου, για να διαφυλάξουν την επιθυμητή ενότητα, επιδίδονται σε καθημερινό αγώνα προβαδίσματος στην ακραία έκφραση, όχι μόνο δεν υπερασπίστηκε τα μέλη της Ενωσης, που επιτελούν με ευσυνειδησία το καθήκον τους, αλλά αντίθετα, με σχετική ανακοίνωση, με ημερομηνία 12-2-2018, έβαλε κατά του συνόλου των Ελλήνων δικαστών υποδεικνύοντας:
«Οι Δικαστές και Εισαγγελείς της χώρας ΟΦΕΙΛΟΥΝ να ενεργούν σύμφωνα με το Σύνταγμα και τους Νόμους του Κράτους». Οι εκ των έσω βολές πλήττουν το κύρος της Δικαιοσύνης και κλονίζουν την εμπιστοσύνη των πολιτών στον θεσμό που αποτελεί το τελευταίο καταφύγιό τους, ειδικά τώρα που μαστίζονται από τη συνεχιζόμενη κρίση.
Με την προαναφερόμενη ιδιότητα της πρώην προέδρου της Ενωσης μπορώ να διαβεβαιώσω ότι όλοι οι δικαστικοί και εισαγγελικοί λειτουργοί ΕΝΕΡΓΟΥΝ ΠΑΝΤΑ σύμφωνα με το Σύνταγμα και τους νόμους του κράτους, δεν είναι δεκτικοί χειραγώγησης, δεν δέχονται εντολές και υποδείξεις από κανέναν και ΕΝΕΡΓΟΥΝ ΠΑΝΤΑ κατά συνείδηση.
Στον αντίποδα δε αυτής της προσβλητικής για το σύνολο του δικαστικού σώματος τοποθέτησης ήρθε η λιτή κοινή τοποθέτηση της φυσικής ηγεσίας της Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης, του προέδρου του Αρείου Πάγου κ. Βασιλείου Πέππα και της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου κ. Ξένης Δημητρίου, οι οποίοι, στηρίζοντας όλους τους δικαστές και εισαγγελείς που χειρίζονται υποθέσεις που αφορούν το δηµόσιο συµφέρον και προβληµατίζουν την κοινωνία, ζήτησαν νηφαλιότητα και αυτοσυγκράτηση στη δημόσια κριτική των δικαστικών ενεργειών, επισημαίνοντας παράλληλα ότι η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης είναι αποτρεπτική κάθε είδους παρεµβάσεων στο έργο των δικαστικών λειτουργών.
• Πώς χαρακτηρίζετε τη συλλογή υπογραφών προκειμένου -στο στάδιο αυτό- να αφαιρεθεί η υπόθεση του Κ. Φρουζή από τον ανακριτή; Είναι ή όχι σύννομη με βάση τον νόμο 4022/2011;
Ως δικαστής που υπηρετώ στο Εφετείο Αθηνών, μπορώ να γνωρίζω ότι η ενέργεια της συλλογής (ελάχιστων) υπογραφών, με πρωτοβουλία κάποιων συναδέλφων, αντιμετωπίστηκε με καχυποψία για το από πού εκπορεύεται και τι εξυπηρετεί και παράλληλα προκάλεσε πολλά ερωτήματα. Πρόκειται για μια προσπάθεια αφαίρεσης της δικογραφίας από τον φυσικό δικαστή-ανακριτή, στην προκειμένη περίπτωση, με την αιτιολογία ότι ο ανακριτής του πρώτου βαθμού δεν είναι ικανός να χειριστεί μια δικογραφία μεγάλης σπουδαιότητας και δημόσιου συμφέροντος.
Οι ειδικοί ανακριτές του ν. 4022/2011, οι οποίοι είναι έμπειροι πρόεδροι Πρωτοδικών, εργαζόμενοι κάτω από αντίξοες συνθήκες, νυχθημερόν, όχι μόνο από άποψη υλικοτεχνικής υποδομής αλλά και νομικού οπλοστασίου (έλλειψη Ειδικού Σώματος Πραγματογνωμόνων, Δικαστικής Αστυνομίας κ.λπ.), επιδεικνύουν ιδιαίτερο σθένος και έχουν αποδείξει ότι συμβάλλουν τα μέγιστα στην κάθαρση του δημόσιου βίου και στην καταπολέμηση της διαφθοράς.
Μια αναδρομή στις υποθέσεις που χειρίστηκαν από το έτος 2011 και μετέπειτα και στην περαιτέρω πορεία αυτών αποδεικνύει περίτρανα τη νομική επάρκεια, την επιστημοσύνη, την ικανότητα στον χειρισμό πολύπλοκων υποθέσεων, το σθένος και το ήθος που τους διακρίνουν. Αν είναι σύννομη η αφαίρεση της δικογραφίας από τον ανακριτή του ν. 4022/2011, θα μου επιτρέψετε να τοποθετηθώ στην Ολομέλεια του Εφετείου Αθηνών -αν βεβαίως συμπληρωθεί ο απαιτούμενος αριθμός υπογραφών για τη σύγκλησή της- της οποίας αποτελώ μέλος.
Ωστόσο, πρέπει να αναφέρω ότι ο ν. 4022/2011 είναι ένας ειδικός νόμος που ρυθμίζει την άσκηση της ποινικής δίωξης, την ανάκριση και την εκδίκαση υποθέσεων διαφθοράς πολιτικών και κρατικών αξιωματούχων, υποθέσεων μεγάλου κοινωνικού ενδιαφέροντος και μείζονος δημόσιου συμφέροντος.
• Σε συνέντευξή σας είχατε δηλώσει ότι η υποτιθέμενη κρίση μεταξύ δικαστικής και εκτελεστικής εξουσίας είναι φαινομενική και τεχνητή και ότι διαχρονικά για λόγους πολιτικής ιδιοτέλειας κυβερνητικοί παράγοντες κρίνουν κατά το δοκούν τις δικαστικές αποφάσεις. Συμμερίζεστε ακόμα τη δήλωση αυτή;
Είναι γεγονός ότι η ορθή δικανική κρίση δεν συμβαδίζει αναγκαστικά με τις επιλογές των εκάστοτε κυβερνώντων. Οι δικαστικοί λειτουργοί αποφασίζουν με βάση το Σύνταγμα και τους νόμους, δίχως να λαμβάνουν υπόψη ούτε τις κυβερνητικές επιλογές ούτε τις ευμετάβλητες πλειοψηφίες της κοινής γνώμης, με συνέπεια να παρατηρείται, διαχρονικά, το φαινόμενο της άσκησης κριτικής των μη αρεστών στους κυβερνώντες δικαστικών αποφάσεων με κριτήρια πολιτικά και κομματικά και της διάκρισης των αποφάσεων σε φιλοκυβερνητικές ή αντικυβερνητικές, σε αποφάσεις που συμβάλλουν στην επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου ή μη κ.λπ.
Η άσκηση τέτοιου είδους κριτικής το μόνο που επιτυγχάνει είναι να κλονίζει την εμπιστοσύνη των πολιτών στη Δικαιοσύνη και να προσβάλλει τη συνταγματικά κατοχυρωμένη διάκριση των λειτουργιών, που επιτάσσει τον σεβασμό των δικαστικών αποφάσεων από την εκτελεστική και νομοθετική εξουσία και κυρίως τη συμμόρφωσή τους με αυτές. Να σημειωθεί ότι η κριτική των δικαστικών αποφάσεων με επιστημονικά κριτήρια και ο επιστημονικός σχολιασμός τους είναι διαφορετικό ζήτημα και επιβάλλεται διότι συμβάλλει στη βελτίωση της απονομής της Δικαιοσύνης.
• Τι πρέπει να γίνει σήμερα ώστε ο πολίτης να βεβαιωθεί ότι οι αρμόδιοι δικαστές θα φτάσουν χωρίς παρεμβάσεις από οποιονδήποτε μέχρι το τέλος τη διερεύνηση του σκανδάλου, αποδίδοντας ευθύνες όπου υπάρχουν, ειδικά όταν στο παρελθόν είδαμε συχνά παρόμοιες υποθέσεις να μην παρέχουν αυτό που ονομάζουμε ασφάλεια δικαίου;
Αυτό που επιβάλλεται να γίνει ώστε να ολοκληρωθεί η διερεύνηση όχι μόνο της υπόθεσης που μονοπωλεί το ενδιαφέρον όλων τις τελευταίες ημέρες αλλά και των χιλιάδων υποθέσεων που φέρονται ενώπιον των δικαστηρίων είναι να επικρατήσει αυτοσυγκράτηση των εκπροσώπων των άλλων δύο λειτουργιών, των εκπροσώπων των κομμάτων, οι παραπάνω να επιδείξουν εμπιστοσύνη και σεβασμό στους λειτουργούς της Δικαιοσύνης, οι οποίοι είναι προσηλωμένοι στην υψηλή αποστολή τους, είναι ανεξάρτητοι και ενεργούν με απόλυτο σεβασμό στο Σύνταγμα και τους νόμους.
Να δημιουργηθεί ένα ασφαλές περιβάλλον άσκησης των δικαιοδοτικών τους καθηκόντων και να παύσει η αμφισβήτηση της ανεξαρτησίας των δικαστών, η οποία γίνεται με σκοπό να αποδομήσουν το σημαντικό τους έργο. Με αυτές τις προϋποθέσεις θα έχουμε αυτό που όλοι επιθυμούμε: ταχεία και αποτελεσματική Δικαιοσύνη, που αποτελεί συστατικό στοιχείο κάθε σύγχρονου κράτους δικαίου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Μια αλλιώτικη Καθαρή Δευτέρα στην τουρκοκρατούμενη Ήπειρο

  Η ΚΑΘΑΡΗ ΔΕΥΤΕΡΑ Διήγημα του  Χρήστου Χρηστοβασίλη (1862-1937) Ήμουν τότε παιδί όχι πλειότερο από οχτώ χρονών και μαθήτευα στον παπα-Αντ...