Οι μεταρρυθμίσεις του ΣΥΡΙΖΑ και η πολιτική κοινωνία

Πηγή: efsyn.gr

08.12.2017

Συντάκτης: 

Θεόδωρος Γεωργίου*

 

Εξαρχής θα πρέπει να διευκρινίσω ότι δεν είμαι μέλος του ΣΥΡΙΖΑ ούτε οπαδός του προσανατολισμού του. Ωστόσο με αντικειμενικό βλέμμα διαπιστώνω όπως και κάθε Ελληνας πολίτης ότι κατά το τελευταίο διάστημα των τριών ετών, το οποίο δεν υπολογίζεται σε ποσοτικό επίπεδο μεταξύ δύο εκλογικών διαδικασιών (2015-2019), έχουν συντελεστεί μείζονες αλλαγές πέραν «του καλού και του κακού» (Nietzsche), δηλαδή εκτός του τεχνοκρατικού πλαισίου των «μνημονίων», και τα πολιτικά επιτεύγματα του ΣΥΡΙΖΑ είναι δεδομένα.
Στο ερώτημα τι έχει επιτύχει ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση η απάντηση χωρίς περιφράσεις έχει ως εξής: Με τον ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση έχουν επιτευχθεί οι εξής τρεις τομές στα αντίστοιχα πεδία οργάνωσης της πολιτικής κοινωνίας:
Πρώτον, στο πολιτικό υποσύστημα καταργήθηκε επιτέλους το πελατειακό κράτος. Αποκαταστάθηκε η σχέση εκλέκτορα και αντιπροσώπου στις κοινοβουλευτικές διαδικασίες, σύμφωνα με τις αρχικές λειτουργίες της.
Δεύτερον, στο οικονομικό υποσύστημα οι κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες τύπου Κόκκαλη αποτελούν παρελθόν. Αυτό δεν έχει τονιστεί όσο θα έπρεπε για να κατανοήσει ο ελληνικός λαός τη μεγάλη τομή που έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ στην οικονομία. Οσοι θέλουν να επενδύσουν στην ελληνική οικονομία θα το κάνουν με τα δικά τους κεφάλαια και όχι με τα χρήματα των Ελλήνων φορολογουμένων, όπως γινόταν επί εβδομήντα χρόνια, επί Δεξιάς και επί ΠΑΣΟΚ (1947-2015).
Η τρίτη τομή (εξίσου σημαντική με τις προηγούμενες) έχει να κάνει με τη δημιουργία των ΜΜΕ και πιο συγκεκριμένα των μέσων ενημέρωσης ιδιωτικής ιδιοκτησίας. Βρισκόμαστε σ’ αυτόν τον τομέα σε μια μεταβατική φάση και όπως θα διαπιστωθεί στο μέλλον, το καθεστώς της διαπλοκής ανάμεσα στους κεφαλαιοκράτες και τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης δεν μπορεί να έχει προοπτική στη διαφωτιστική πολιτική κοινωνία.
Με τον ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση επιτέλους επικρατεί η πλήρης ελευθερία της γνώμης και δεν υπάρχουν για την έκφρασή της παρά μόνον οι θεσμοί του πολιτικού διαφωτισμού.
Στο σημείο αυτό αξίζει να τονιστεί αυτό που συμβαίνει στην Τσεχία: ο ίδιος ο πρωθυπουργός, ο Αντρέι Μπάμπις, ο οποίος εξελέγη πρόσφατα, είναι και ιδιοκτήτης των μέσων ενημέρωσης της τσεχικής πολιτικής κοινωνίας. Αυτό σημαίνει ότι το ίδιο άτομο (ο ίδιος ο πρωθυπουργός) είναι και δρων πολιτικός και διαμορφωτής της κοινής γνώμης. Η ελληνική πολιτική κοινωνία με τον ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση όχι μόνον αποτρέπει τέτοιου τύπου επικοινωνιακές εξελίξεις, αλλά προ πάντων εγγυάται το σύστημα της αντικειμενικής και ελεύθερης ενημέρωσης των πολιτών.
Το προωθούμενο καθεστώς ρύθμισης των τηλεοπτικών αδειών στοχεύει σ’ αυτό ακριβώς το αποτέλεσμα: όσοι εμπλέκονται στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης να μην έχουν καμία εργαλειακή σχέση με την εκάστοτε πολιτική εξουσία.
Τέλος, ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση ασκεί την πολιτική εξουσία μόλις τρία χρόνια (2015-2017), είναι ακόμη νήπιο. Ολοι οι πολίτες στην ελληνική πολιτική κοινωνία περιμένουμε να γίνει παιδί και μετά έφηβος. Με αυτές τις ηλικιακές κατηγορίες καταλαβαίνουμε όλοι μας ότι το νέο σχέδιο για την αυτοεπιβεβαίωση της ελληνικής κοινωνίας αλλά και για το ιστορικό μέλλον της είναι υπόθεση των πολιτών της.
Μια τελευταία παρατήρηση έχει να κάνει με την ακόλουθη προβληματική: οι κοινωνικές τάξεις και οι κοινωνικές ομάδες που εντάσσονται στην εκλεκτορική διαδικασία, η οποία καθιστά τον ΣΥΡΙΖΑ κυβερνητική εξουσία, μήπως τελικά είναι εγγενής κοινωνική δύναμη του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ;
Αυτές οι κοινωνικές τάξεις δεν είναι μετακινούμενες εκλεκτορικές ομάδες αλλά εντάσσονται στην κοινωνική δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος επαναπροσδιορίζει το πνεύμα της Αριστεράς στις συνθήκες του εικοστού πρώτου αιώνα; Διατυπώνω ένα ερώτημα και θέτω προς διαβούλευση το μείζον θέμα των σχέσεων ανάμεσα στους εκλέκτορες και τους αντιπροσώπους, δηλαδή το ζήτημα της αντιπροσώπευσης (Ρουσό), το οποίο αποτελεί το θεμέλιο του κοινοβουλευτισμού.
Κοντολογίς, ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση χωρίς διακηρύξεις έχει προωθήσει τις τρεις ριζικές τομές στα πεδία (ή στα συστήματα κατά την ορολογία της πολιτικής φιλοσοφίας), δηλαδή στο πολιτικό, στο οικονομικό και στο επικοινωνιακό. Αυτές οι τομές δεν χρειάζεται να ονομάζονται «μεταρρυθμίσεις».
Διαμορφώθηκαν ως κοινωνική δυναμική, η οποία καταγράφεται ως αυτοεπιβεβαίωση της ελληνικής πολιτικής κοινωνίας στις συνθήκες όπου ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση και οι πολίτες της ελληνικής κοινωνίας επιδιώκουν να «κατασκευάσουν» τον ίδιο τον πολιτικό εαυτό τους.
* καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας στο Δημοκρίτειο Πανεπ. Θράκης