Είθε ο Αλλάχ να ευλογεί τον Ερντογάν
ΤΟΥ ΠΑΝΤΕΛΗ ΣΑΒΒΙΔΗ
Η
κατάρριψη του ρωσικού αεροπλάνου από την Τουρκία στο συριακό έδαφος
αποτελεί το κύκνειο άσμα της τουρκικής μεσανατολικής πολιτικής και των
νεοοθωμανικών οραμάτων του διδύμου Ερντογάν-Νταβούτογλου.
Η τουρκική κίνηση δεν ήταν επίδειξη δύναμης, αλλά αδυναμίας.
Καταρχάς,
βρίσκεται σε πλήρη αναντιστοιχία με την παραβίαση, κατά τον ισχυρισμό
της Άγκυρας, του τουρκικού εναέριου χώρου. Ακόμη και αν υπήρξε η
παραβίαση αυτή, έγινε για ελάχιστα δευτερόλεπτα και σε βάθος ενάμισι
μιλίου, κατά τους αμερικανικούς ισχυρισμούς, απειροελάχιστα δεδομένα για
τις κινήσεις και τους ελιγμούς ενός μαχητικού αεροπλάνου ώστε να προβεί
μια χώρα σε τόσο εχθρική ενέργεια – στην κατάρριψη, δηλαδή, του
μαχητικού. Οι λόγοι της τουρκικής αυτής διακινδύνευσης είναι πολλοί και
διαφορετικοί.
Όποιοι και
να είναι, όμως, η παγκόσμια κοινή γνώμη και ιδίως οι χώρες της περιοχής
ανησυχούν για το ενδεχόμενο στρατιωτικής κλιμάκωσης σε σημείο που να
καταστεί ανεξέλεγκτη. Τέτοιο ενδεχόμενο δεν υπάρχει.
Ρωσία
και Ηνωμένες Πολιτείες συνυπήρξαν επί μακρόν την περίοδο του Ψυχρού
Πολέμου και έχουν διαμορφώσει έναν κώδικα επικοινωνίας με τον οποίο
συνεννοούνται και αποφεύγουν αναμετρήσεις που μπορεί να έχουν
καταστροφικές συνέπειες.
Τα
μηνύματα εκπέμφηκαν αμοιβαίως. Στρατιωτική κλιμάκωση δεν θα υπάρξει,
αλλά η Ρωσία δεν μπορεί να μείνει χωρίς να απαντήσει με ίσης βαρύτητας
αντίποινα. Διακυβεύεται όχι μόνο η εσωτερική αξιοπιστία και το κύρος του
Πούτιν, αλλά το κύρος της Ρωσίας ως παγκόσμιας δύναμης – βάθρο στο
οποίο επιδιώκει να την ανεβάσει ο Ρώσος πρόεδρος με τις προσπάθειες που
καταβάλλει εδώ και πολλά χρόνια. Αντίποινα θα έχουμε, στρατιωτική
κλιμάκωση όχι.
Τι επεδίωκε
ο Ερντογάν; Η Τουρκία βρίσκεται σε δύσκολη θέση στο Συριακό, ιδιαιτέρως
μετά την επίθεση στο Παρίσι και την αποκάλυψη, στη συνάντηση των G20
από τον Πούτιν, της στενής σχέσης της με τον ISIS. (Κάτι που ήταν γνωστό
και στις ΗΠΑ, οι οποίες παρακολουθούν, με τις δυνατότητες που έχουν από
το διάστημα, τις κινήσεις του Ισλαμικού Κράτους και τις κάθε είδους
επαφές του με την Τουρκία.)
Στην
υπόθεση της υποστήριξης του Ισλαμικού Κράτους δεν είναι αναμεμιγμένο
μόνο το τουρκικό κράτος, αλλά και η οικογένεια Ερντογάν. Τα κομβόι με το
πετρέλαιο του Ισλαμικού Κράτους εισέρχονται στο τουρκικό έδαφος και
εκεί αγοράζει το περιεχόμενό τους τουρκική εταιρεία η οποία τα μεταπουλά
στη Δύση.
Κύριος μέτοχος της εταιρείας αυτής, όπως αποκαλύφθηκε από αμερικανικά δημοσιεύματα, είναι ο Μπιλάλ Ερντογάν, γιος του Τούρκου προέδρου.
Ο
τουρκικός εφιάλτης στο Συριακό είναι η εδαφική ενοποίηση της ζώνης της
βόρειας Συρίας στην οποία κατοικούν Κούρδοι. Η κουρδική συνέχεια
διακόπτεται αυτήν τη στιγμή, αλλά η ενοποίησή της αποτελεί στρατηγικό
στόχο όχι μόνο των Κούρδων αλλά και των ΗΠΑ οι οποίες τους υποστηρίζουν.
Αντιθέτως,
μείζων στόχος της Τουρκίας είναι να μην επιτρέψει αυτό να συμβεί. Η
συνέχεια διακόπτεται από την παρουσία και τον έλεγχο της περιοχής από
Τουρκμάνους και τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους. Αυτούς υποστηρίζει η
Τουρκία, αλλά δεν είναι σίγουρο ότι θα καταφέρει να τους στηρίξει μέχρι
τέλους. Γι’ αυτό επίμονο αίτημά της είναι ότι για να υπάρξει λύση στο
Συριακό πρέπει να επέμβει στρατιωτικά με χερσαίες δυνάμεις η διεθνής
κοινότητα και να ανακηρυχθεί η επίδικη περιοχή ως ζώνη ασφαλείας στην
οποία θα εγκατασταθούν οι τουρκικές δυνάμεις.
Η
τουρκική πρόταση δεν γίνεται αποδεκτή, ούτε καν από τις ΗΠΑ. Αντιθέτως,
μετά την επίθεση στο Παρίσι, οι δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους
αναμένεται να δεχθούν περαιτέρω πίεση. Στην πίεση αυτή απέβλεπε και η
προσπάθεια της Γαλλίας να διαμορφώσει έναν ισχυρό στρατιωτικό συνασπισμό
στον οποίο θα συμμετείχε η ίδια η Γαλλία, οι ΗΠΑ και η Ρωσία, κατά του
Ισλαμικού Κράτους. Η εξέλιξη αυτή ήταν απολύτως αρνητική για την Άγκυρα.
Με
την κατάρριψη του ρωσικού αεροπλάνου, η Τουρκία αναβαθμίζεται στα μάτια
των τρομοκρατικών δυνάμεων ως υπολογίσιμη δύναμη, δημιουργεί εμπόδια
στη συγκρότηση μιας αποτελεσματικής στρατιωτικής συμμαχίας (Γαλλίας,
ΗΠΑ, Ρωσίας) στην οποία η Άγκυρα δεν συμμετέχει, άρα δεν μπορεί να
επηρεάσει τις εξελίξεις, και με την προσφυγή της στο ΝΑΤΟ ζητά την
υποστήριξή του και την εμπλοκή του σε περίπτωση που δεχθεί ρωσική
επίθεση. Μια απεγνωσμένη δηλαδή προσπάθεια να εμπλακεί η Συμμαχία στο
συριακό τέλμα και να έρθει σε αντιπαράθεση με τη Ρωσία – κάτι που θα
οδηγούσε στην κόλαση.
Δεν υπάρχει περίπτωση ΝΑΤΟϊκής εμπλοκής. Αν ήταν να εμπλακεί, θα το έκανε μετά την επίθεση στο Παρίσι και την κατάθεση γαλλικού αιτήματος.
Μπορεί
ο Γενικός Γραμματέας του και οι Ηνωμένες Πολιτείες να εξέφρασαν την
υποστήριξή τους προς τη σύμμαχό τους Τουρκία, αλλά μέχρι εκεί. Το ΝΑΤΟ
θα μείνει μακριά και η Τουρκία θα συνειδητοποιήσει το πόσο λάθος ήταν η
κίνησή της. Και ήταν λάθος διότι αυτό που φοβάται, τη συγκρότηση μιας
κουρδικής υπόστασης στη Συρία, δεν την επιδιώκουν μόνο οι Ρώσοι αλλά και
οι ισραηλινοί και οι Ηνωμένες Πολιτείες και πολλές άλλες χώρες.
Τα
ρωσικά αντίποινα δεν θα είναι στιγμιαία. Η Μόσχα έχει τη δυνατότητα να
υπονομεύσει την τουρκική πολιτική σε πολλά πεδία, ένα εκ των οποίων
είναι και στο εσωτερικό της χώρας με την υποστήριξη των δυνάμεων του
PKK, χωρίς αυτό να γίνεται εμφανές.
Υπάρχει
ακόμη μια διάσταση στη συριακή κόλαση. Καταρχάς, η Ρωσία είναι η μόνη
δύναμη που είναι παρούσα σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο. Την προσκάλεσε η
κυβέρνηση της χώρας υπό τον Άσαντ. Οι άλλες δυνάμεις, μηδέ των ΗΠΑ
εξαιρουμένων, βρίσκονται εκτός Διεθνούς Δικαίου. Οι Ρώσοι, μαζί με τις
δυνάμεις του Άσαντ, επιχειρούν να διευρύνουν τον έλεγχο των εδαφών από
τις κυβερνητικές δυνάμεις. Η ρωσική αεροπορία δεν βομβαρδίζει μόνο τις
δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους αλλά και δυνάμεις τζιχαντιστών της Αλ
Νούσρα από την οποία προέκυψε το Ισλαμικό Κράτος, ή της Αλ Κάιντα.
Οι
Ρώσοι επιχειρούν από αέρος βοηθώντας τις κυβερνητικές δυνάμεις να
ανακαταλάβουν εδάφη που έχασαν και τα οποία θα διαπραγματευτούν στη
Βιέννη, όταν αποφασιστεί το τελικό μέλλον της χώρας. Το ρωσικό αεροπλάνο
κατερρίφθη την ώρα που επιχειρούσε κατά των Τουρκμάνων, συμμάχων του
Ισλαμικού Κράτους, σε επίμαχες περιοχές, την ώρα που προέλαυναν οι
κυβερνητικές δυνάμεις του Άσαντ. Ήταν η κατάλληλη στιγμή για το τουρκικό
χτύπημα. Οι συνέπειες θα γίνουν σύντομα αντιληπτές από την Άγκυρα. Η
κρίση είναι ελεγχόμενη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου