Τρίτη, Απριλίου 16, 2013

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ SOS

Τα σημεία αναφοράς της αγοράς δεν υπάρχουν πια, αγαπημένες συνήθειες χάνονται και η πόλη βυθίζεται μέρα με τη μέρα.
Η Θεσσαλονίκη κατεβάζει ρολά
Δεκάδες κρίκοι στην αλυσίδα των λουκέτων προστίθενται καθημερινά στη Θεσσαλονίκη, αποδυναμώνοντας ένα από τα πιο δυναμικά εμπορικά κέντρα των Βαλκανίων. Ιστορικές εμπορικές επιχειρήσεις και τοπικές αλυσίδες καταστημάτων, σημεία αναφοράς της αγοράς της συμπρωτεύουσας, έχουν περάσει στη λήθη, στερώντας οριστικά από τους Θεσσαλονικείς αγαπημένες τους συνήθειες.

Η εμπορική ιστορία της Θεσσαλονίκης αποτυπωμένη σε… ξεχασμένες ταμπέλες. Τσιμισκή, Μητροπόλεως, Ερμού και Προξένου Κορομηλά μετρούν αναρίθμητα λουκέτα, χωρίς ίχνη οικονομικής ανάκαμψης στον ορίζοντα. Ο εμπορικός κόσμος της συμπρωτεύουσας αρκείται σε διαπιστώσεις, αφού η μάστιγα της ανεργίας εξαπλώνεται ραγδαία τα τελευταία χρόνια στον ελληνικό Βορρά, αφήνοντας πίσω μόνο... αναμνήσεις. Βγαλμένες από σκηνές αστικής ηθογραφίας, ηλικιωμένες κυρίες, κρατώντας τρυφερά τα εγγόνια τους από το χέρι, βολτάριζαν στο ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης το μεσημέρι του Σαββάτου. Σακούλες με παιδικά ενδύματα και παιχνίδια βγαλμένα μόλις από τις βιτρίνες του «Φωκά» στην Ερμού, καλλυντικά και μικρά αρώματα από τον «Μπέζα» στην Αγίου Μηνά, συνέθεταν τον «παράδεισο» των μικρών Θεσσαλονικέων. Κορδέλες και φιόγκοι από τα ραφτάδικα της Συγγρού και ένα κουτί ροδίνια από τον «Αγαπητό», πασπαλισμένα με άχνη για απαιτητικούς ουρανίσκους, απλώνονταν ως λάφυρα στο μεγάλο τραπέζι του σαλονιού, μετά από μια εξαντλητική μέρα στην αγορά της πόλης. Ο «Κλαουδάτος» στην Αριστοτέλους έφυγε νωρίς και ο «Μπέζας» με τον «Λαμπρόπουλο» στην Τσιμισκή παρέδωσαν τα κλειδιά, μαζί με την επωνυμία, σε μεγάλες αθηναϊκές αλυσίδες.

 
Photo: krisi2011.blogspot.com

Η καταστροφή του ονείρου 
 
Στον αντίποδα, στις αρχές της χιλιετίας τοπικοί επιχειρηματίες, στην πλειοψηφία τους βιοτέχνες, άρχισαν να χτίζουν το δικό τους «αμερικάνικο όνειρο», δημιουργώντας αλυσίδες καταστημάτων. Ο όμιλος FOKAS επεκτείνεται δυναμικά προς το Νότο, τα Fena Stores και ο «Κανελλόπουλος» αναπτύσσονται από τα άκρα του Νομού Θεσσαλονίκης οδεύοντας ολοταχώς προς το αστικό κέντρο. Επώνυμα είδη ρουχισμού, υπόδησης και αξεσουάρ φιλοξενούνται αρχικά στο πολυκατάστημα «Κανελλόπουλος» στον Λαγκαδά Θεσσαλονίκης, την ώρα που οι κυρίες της αστικής τάξης επισκέπτονται ολοένα πιο τακτικά το κατάστημα Fena στην περιοχή του Φοίνικα. Λίγος καιρός χρειάστηκε για να εγκατασταθούν στον κεντρικό τομέα, καταγράφοντας υψηλά κέρδη και τζίρους. Η οικονομική άνθηση αντανακλάται στις καθημερινές συνήθειες των Θεσσαλονικέων, που αγαπούν την πολυτέλεια. Πολυτελή εστιατόρια και μπαρ φυτρώνουν στα Λαδάδικα και την Καλαποθάκη, καταστήματα με υπογραφές διεθνών σχεδιαστών ανοίγουν το ένα πίσω από το άλλο στη Μητροπολίτου Ιωσήφ, τη Λασάνη και την Προξένου Κορομηλά. 


Μια πλαστική ευημερία που κράτησε λίγο, όταν το βάρος της οικονομικής κρίσης έσκισε τις σακούλες. Η «χρυσή» δεκαετία αποδείχτηκε κάλπικη και στα χρόνια που ακολούθησαν τα φώτα έσβησαν απότομα στις περισσότερες ρεκλάμες. Αρχές του 2011 ένα από τα «στέκια των επωνύμων», το θρυλικό εστιατόριο «Κρικέλας», κατεβάζει ρολά μετά από 70 χρόνια συνεχούς παρουσίας στην εστίαση της πόλης, αφήνοντας ως παρακαταθήκη γκουρμέ γεύσεις και εκατοντάδες φωτογραφίες με διασημότητες, που ο φωτογραφικός φακός απαθανάτισε ενώ γευμάτιζαν αμέριμνα στα τραπέζια του. Λίγους μήνες αργότερα οι οπαδοί του τοπικού lifestyle συγκλονίζονται από τη σύλληψη της Φάννυ Κάτσου, δημιουργού της αλυσίδας καταστημάτων Fena, με την κατηγορία της μη απόδοσης ΦΠΑ.


Εικόνα αποσύνθεσης
 
Το ψιμύθιο υποχωρεί από το πρόσωπο της λαμπερής Θεσσαλονίκης και η πραγματική εικόνα της τοπικής οικονομίας σοκάρει. Πανό, 150 εκδηλώσεις διαμαρτυρίας, 60.000 φυλλάδια και συνθήματα δίνουν και παίρνουν το 2012 έξω από τα ζαχαροπλαστεία «Χατζής». Τα ονομαστά γλυκίσματα από βουβαλίσιο γάλα και τα παραδοσιακά σιροπιαστά δοκιμάζονται υπό το βάρος των αντιδράσεων των απλήρωτων εργαζομένων. «Μετά από ένα χρόνο αγώνα καταφέραμε να κλείσουμε συμφωνία με την εταιρεία Χατζής Α.Ε. για τα δεδουλευμένα» ανακοίνωσε πριν από λίγες ημέρες η Επιτροπή Εργαζομένων στα Ζαχαροπλαστεία, αφού η παραδοσιακή επιχείρηση άντεξε στη δίνη της κρίσης.
Την ίδια, ευτυχή κατάληξη δεν είχε ωστόσο η τοπική αλυσίδα ηλεκτρικών ειδών Εικόνα και Ήχος, που μετρούσε έξι υποκαταστήματα στη συμπρωτεύουσα. Η επαναληπτική «Γενική Συνέλευση της Εικόνα και Ήχος στις 8/8/2012, με απαρτία 49,84% και με ψήφους 10.124.673 υπέρ έναντι 272.708 κατά, αποφάσισε τη λύση της εταιρείας και τη θέση αυτής σε εκκαθάριση, με ημερομηνία έναρξης εκκαθάρισης τη 13η Αυγούστου 2012», ενώ οι εναπομείναντες 43 εργαζόμενοι βρίσκονταν από μήνες σε καθεστώς επίσχεσης εργασίας. Ένα χρόνο νωρίτερα ρολά κατέβαζε το κατάστημα της αλυσίδας στην Καλαμαριά, καταγράφοντας ραγδαία πτώση (182%) στις πωλήσεις. Σκληρός ανταγωνισμός από την είσοδο νέων «παικτών» στον κλάδο, υψηλό λειτουργικό κόστος, συρρίκνωση των πωλήσεων, δεν άργησαν να φέρουν το λουκέτο, προσθέτοντας άλλον έναν κρίκο στην αλυσίδα της οικονομικής κρίσης. Ο ήχος των λουκέτων ξεπέρασε σε ντεσιμπέλ και τα νυχτερινά καταστήματα στην περιοχή του αεροδρομίου, μετρημένα πλέον στα δάχτυλα του ενός χεριού. «Από 22 νυχτερινά μαγαζιά το 2009, πλέον λειτουργούν κανονικά στην περιοχή του αεροδρομίου μόνο τρία» δήλωνε το περσινό καλοκαίρι στο Αθηναϊκό Πρακτορείο ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων Κέντρων Διασκέδασης «Μέθεξις» Ιγνάτιος Μάγκος, βάζοντας τέλος στο μύθο της «ερωτικής Θεσσαλονίκης». Η μουσική την ίδια χρονιά σίγησε και στην οδό Τσιμισκή, μετά τη διακοπή λειτουργίας του καταστήματος Metropolis, που οι εργαζόμενοί του το αποχαιρέτησαν με ηχεία στη διαπασών και μερικές κινητοποιήσεις, πριν δώσει τη σκυτάλη σε κατάστημα αλυσίδας υαλικών.


Το τέλος του σαλονικιώτικου franchise
 
Η πανσπερμία καταστημάτων με άρωμα Θεσσαλονίκης ανά την Ελλάδα στο πλαίσιο του franchise (γνωστής στρατηγικής μάρκετινγκ) άνοιξε την όρεξη σε επιχειρηματίες δεύτερης γενιάς της συμπρωτεύουσας να επεκτείνουν τις δραστηριότητές των προγόνων τους. Ωστόσο, δεν ήρθαν για όλους τα ποθητά αποτελέσματα. Ο γλυκός «ιμπεριαλισμός» των εγγονών του Αγαπητού Βαλογιώργη χάρισε στην παραδοσιακή οικογενειακή επιχείρηση 11 καταστήματα, υπηρεσίες μαζικής εστίασης (catering) και περισσότερα από 300 προϊόντα, μέχρις ότου η εταιρεία Αγαπητός Γαστρονομία Α.Ε. να υποβάλει στις αρχές του έτους στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης σχέδιο πτώχευσης και σχέδιο ανασυγκρότησης, στο πλαίσιο του άρθρου 107 του Πτωχευτικού Κώδικα (ν. 3588/2007). Όπως αναφέρεται στην αίτηση της εταιρείας, τα τελευταία τέσσερα χρόνια τα έσοδά της μειώθηκαν κατά 47%, την ώρα που οι συνολικές οφειλές της ανέρχονται στα 10,6 εκατ. ευρώ, μεταξύ των οποίων 4,5 εκατ. ευρώ σε τράπεζες, 1,8 εκατ. ευρώ στα ασφαλιστικά ταμεία και 650.000 ευρώ στην εφορία. Παρά τις οικονομικές δυσκολίες, τα ζαχαροπλαστεία «Αγαπητός» εξακολουθούν να λειτουργούν και συγκαταλέγονται ανάμεσα στις εμβληματικές επιχειρήσεις του ελληνικού Βορρά, έχοντας μεγαλώσει γενιές Θεσσαλονικέων. Οι συναισθηματικοί δεσμοί της πόλης με επιχειρήσεις-σταθμούς στη νεότερη ιστορία της στέκονται ικανοί να συγχωρήσουν τα όποια διαχειριστικά ατοπήματα των «χρυσών κληρονόμων». Η αναβολή μέχρι τον επόμενο μήνα της συζήτησης για την υπαγωγή της Φωκάς Α.Ε. στη διαδικασία εξυγίανσης του άρθρου 99 (ν. 3588/2007) δεν αφήνει αδιάφορη την πόλη, αφού μεσολαβούν 77 χρόνια από την έναρξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας των αδελφών Φωκά στη συμπρωτεύουσα. Το αστικό παραμύθι των τριών αγοριών (Απόστολος, Λέανδρος και Οδυσσέας Φωκάς) από το Βατούμ της Ρωσίας ξεκίνησε μαζί με τα πρώτα εμπορεύματά τους στη στοά Σαούλ, για να απλωθεί τις επόμενες δεκαετίες σε χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Μπορεί η συσκευασία από πλαστική να έγινε χάρτινη και το λογότυπο της εταιρείας να φιγουράρει πλέον στο λατινικό αλφάβητο (FOKAS), ωστόσο τα οικονομικά βάρη φαντάζουν αβάσταχτα για τους κληρονόμους της ιστορικής επιχείρησης. Σε περισσότερα από 66 εκατ. ευρώ ανέρχονται οι συνολικές υποχρεώσεις του ομίλου, που προσβλέπει μεταξύ άλλων σε «κούρεμα», προκειμένου να συντροφέψει τις επόμενες γενιές Θεσσαλονικέων.

Φωτογραφία: briefingnews


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Καναδή ακτιβίστρια προς Μητσοτάκη: «Θα έπρεπε να ντρέπεστε, έχετε το αίμα 14.000 παιδιών από την Παλαιστίνη στα χέρια σας. Πώς μπορείτε να κοιτάζετε τον εαυτό σας στον καθρέπτη; Το Ισραήλ είναι τρομοκρατικό κράτος»

  Με μια ακτιβίστρια υπέρ της Παλαιστίνης βρέθηκε αντιμέτωπος ο Κυριάκος Μητσοτάκης στον Καναδά, κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη χώρα...